Tại cuộc họp, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM Nguyễn Toàn Thắng cho biết, TPHCM có vùng biển giáp ranh với Bà Rịa - Vũng Tàu, Tiền Giang, Bến Tre. Có các sông lớn như sông Thị Vải giáp ranh với Bà Rịa - Vũng Tàu; sông Đồng Nai giáp ranh với Đồng Nai; và sông Sài Gòn giáp ranh với Bình Dương và Tây Ninh. Những năm gần đây, tình trạng khan hiếm vật liệu xây dựng, đặc biệt là cát xây dựng, cát san lấp dẫn đến tình trạng khai thác cát trái phép ở những vùng giáp ranh này ngày càng phức tạp, ảnh hưởng xấu đến môi trường, cảnh quan và an ninh khu vực.
Một bãi tập kết cát giáp ranh giữa TPHCM và Bình Dương
Từ năm 2015 - 2016, TPHCM đã xử lý 44 trường hợp khai thác cát trái phép. Riêng trong 10 tháng năm 2017, sở đã phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan phát hiện và xử lý 62 vụ khai thác và vận chuyển cát trái phép, bắt 199 đối tượng, tịch thu 132 phương tiện, xử phạt hành chính số tiền là 7,7 tỷ đồng. Các quận 9, huyện Cần Giờ, Củ Chi được xem là điểm nóng khai thác cát trái phép. Hiện nay, số vụ khai thác, vận chuyển cát trái phép ngày càng tăng và mức độ ngày càng phức tạp, rất khó xử lý.
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Huỳnh Cách Mạng nhấn mạnh, tình trạng khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn TPHCM và các vùng giáp ranh hiện rất phức tạp do nhiều nguyên nhân.
Tại các tuyến sông giáp ranh, các đối tượng khai thác cát trái phép neo đậu phương tiện ở địa phương này nhưng hoạt động khai thác lại ở địa phương khác nên khó khăn trong công tác kiểm tra hành chính. Địa bàn diễn ra hoạt động khai thác trái phép thường phức tạp gây khó khăn trong công tác kiểm tra, truy đuổi và ngăn chặn. Hơn nữa, lợi nhuận từ việc khai thác cát lớn nên các đối tượng sẵn sàng chống trả lực lượng chức năng, đánh chìm phương tiện khi bị phát hiện, truy đuổi.
Để tăng cường hiệu lực, hiệu quả đấu tranh, ngăn chặn tình trạng khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép khu vực giáp ranh, UBND TPHCM yêu cầu các sở, ban ngành, địa phương đẩy mạnh các biện pháp kiểm tra và hạn chế tình trạng này.
Bên cạnh đó, TPHCM cũng rất cần sự chia sẻ thông tin từ các tỉnh lân cận về công tác kiểm tra, xử lý vi phạm khai thác khoáng sản trái phép; chia sẻ thông tin cấp phép khai thác khoáng sản, các dự án nạo vét luồng đường thủy có tận thu khoáng sản tại các địa phương; chủ dự án, thời gian thi công; vị trí thi công và chia sẻ các kinh nghiệm của các địa phương trong đấu tranh ngăn chặn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép.
Đồng thời, TPHCM cũng kiến nghị xây dựng quy chế phối hợp giữa Bộ GTVT, Cảnh sát Biển Việt Nam, Bộ đội Biên phòng, Cảng vụ Hàng hải và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong công tác quản lý, giám sát hoạt động các dự án nạo vét tuyến luồng hàng hải, nạo vét cảng biển, nạo vét vùng có tận thu khoáng sản nhằm phân rõ quyền hạn và trách nhiệm của các cơ quan liên quan.