Sáng 2-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật chuyển giao công nghệ (CGCN) sửa đổi.
Trước đó, khi thảo luận về dự thảo luật, nhiều ĐBQH cho rằng, giao dịch CGCN thời gian qua chủ yếu thông qua máy móc và thiết bị. Do đó, cần có biện pháp kiểm soát để ngăn chặn thiết bị cũ, lạc hậu.
Một số ý kiến của ĐBQH đề nghị không nhập khẩu công nghệ lạc hậu vào Việt Nam đặc biệt là máy móc, thiết bị cũ. Luật cần quy định cụ thể và rõ ràng hơn tiêu chí của công nghệ khuyến khích chuyển giao, công nghệ hạn chế chuyển giao và công nghệ cấm chuyển giao để có chính sách quản lý phù hợp làm cơ sở cho việc kiểm soát công nghệ được chuyển giao; tạo điều kiện cho công nghệ tiên tiến, công nghệ cao, công nghệ sạch, công nghệ mới được chuyển giao vào Việt Nam.
Dự thảo luật lần này cũng đã chỉnh lý theo hướng quy định rõ công nghệ hạn chế chuyển giao và công nghệ cấm chuyển giao. Đồng thời đã bổ sung quy định hạn chế CGCN từ nước ngoài vào Việt Nam và chuyển giao trong lãnh thổ Việt Nam các công nghệ kèm theo máy móc, thiết bị cũ, hiệu suất năng lượng thấp. Cấm chuyển giao đối với công nghệ, máy móc, thiết bị không còn sử dụng ở các quốc gia có trình độ phát triển hơn Việt Nam và không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
Dự án Formosa Hà Tĩnh sử dụng công nghệ cũ, gây ra sự cố môi trường ở các tỉnh miền Trung từ khoảng tháng 4-2016.Theo đó, ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về công nghệ là nội dung bắt buộc trong báo cáo thẩm định dự án đầu tư trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định chủ trương đầu tư hoặc quyết định đầu tư…
Thảo luận về luật này sáng 2-6, các ĐBQH đều chung quan điểm, phải tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp CGCN tiên tiến nhưng cũng phải kiên quyết hạn chế CGCN lạc hậu, nhất là sự cố Formosa vừa qua khiến chúng ta không thể dễ dãi trong việc CGNC.
Và mới nhất là vụ nổ thiết bị lọc bụi lò vôi tại Formosa Hà Tĩnh vào tối 30-5-2017.ĐB Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) đề nghị bổ sung những quy định cụ thể để Bộ KH-CN từ chối chấp thuận cấp phép CGCN, tránh những phát sinh trong kiện tụng cũng là để bảo đảm quyền lợi chính đáng cho doanh nghiệp.
ĐB Nguyễn Thị Ngọc Lan (Bắc Ninh) đề nghị bổ sung khái niệm công nghệ lạc hậu để luật hóa việc này.
Theo ĐB Châu Quỳnh Giao (Kiên Giang) mục tiêu của chúng ta là làm thế nào để ngăn chặn kịp thời công nghệ lạc hậu tràn về Việt Nam, vì thế tán thành luật quy định rõ quy định cấm về CGCN.
“Tuy nhiên, luật quy định chưa rõ, chưa nghiêm. Cần có chế tài xử lý những doanh nghiệp cố tình mua những công nghệ đã lạc hậu, đồng thời nâng cao trách nhiệm của cơ quan thẩm định công nghệ trước khi chuyển vào Việt Nam. Bởi thực tế có những công nghệ được doanh nghiệp mua với giá rất rẻ nhưng trên hóa đơn thì giá lại rất cao vừa để che mắt cơ quan quản lý, vừa trốn thuế”, ĐB Châu Quỳnh Giao nói.
