Chuyển nhượng “lung tung”
Theo 2 báo cáo của UBND TP Đà Nẵng, trong giai đoạn trên, thành phố đã chuyển đổi đối với 52 cơ sở nhà đất sang mục đích khác. Trong đó, đã bán lại cho bên thuê 31 cơ sở, bán đấu giá 8 cơ sở, bán trực tiếp 8 cơ sở, cho thuê - giao đất 50 năm và hoán đổi 5 cơ sở. Đối với 31 cơ sở nhà đất bán lại cho bên thuê có tổng diện tích là hơn 3.000m2, diện tích đất là hơn 26.000m2. Tiền ngân sách Nhà nước thu về của 31 cơ sở này là hơn 424 tỷ đồng.
Kiểm tra 31 cơ sở, có 4 cơ sở nhà đất theo quy định phải được bán đấu giá, nhưng UBND TP Đà Nẵng làm hợp đồng cho thuê và sau đó bán lại cho bên thuê (gồm: số 47 Nguyễn Thái Học; số 2 Hải Phòng; số 39 Pasteur và số 73 Nguyễn Thái Học). Bên cạnh đó, với 8 cơ sở nhà đất bán trực tiếp thì có 4 cơ sở do các cơ quan, đơn vị sử dụng không đúng mục đích, không còn nhu cầu sử dụng, UBND TP Đà Nẵng bán cho các đơn vị chưa có trụ sở làm việc.
Qua kiểm tra, 4 cơ sở là các khu tập thể xuống cấp, thanh tra phát hiện 2 cơ sở được thành phố bán trực tiếp để sử dụng với mục đích thương mại dịch vụ không phù hợp với mục tiêu ban đầu (số 124 Bạch Đằng và số 10 Trần Quý Cáp). Đối với các cơ sở cho thuê, giao đất 50 năm và hoán đổi (5 cơ sở), quá trình thanh tra nhận thấy, cơ sở số 16 Bạch Đằng có diện tích gần 1.800m2, chưa đủ cơ sở bán đấu giá. Bởi, theo Văn bản số 285 của UBND TP Đà Nẵng cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 (do Vũ “nhôm” làm chủ tịch) thuê đất thời hạn 50 năm thu tiền một lần và Quyết định số 238 UBND TP Đà Nẵng phê duyệt giá bán nhà, vật kiến trúc và giá thu tiền thuê đất thuộc sở hữu nhà nước tại số 16 Bạch Đằng cho công ty của Vũ “nhôm”, với tổng giá trị hơn 45 tỷ đồng.
TTCP kết luận, việc UBND TP Đà Nẵng phê duyệt giá thuê đất cho công ty của Vũ “nhôm” thấp hơn nhiều so với giá khởi điểm để đấu giá là không phù hợp với quy định của Luật Đất đai. Đối với việc xác định giá chuyển quyền sử dụng đất, qua kiểm tra 52 cơ sở đã xuất hiện sai phạm. Theo đó, tại cơ sở nhà đất số 34 Bạch Đằng, UBND TP Đà Nẵng xác định, tiền sử dụng đất thấp hơn nhiều so với cơ sở nhà đất có vị trí, diện tích tương tự. Tại nhà số 48 Nguyễn Du, việc xác định giá thu tiền sử dụng đất không có cơ sở, làm giảm số tiền sử dụng đất phải nộp. Sự việc tương tự cũng diễn ra tại số 57 Lê Duẩn, số 124 Bạch Đằng, số 212 Phan Châu Trinh…
Thống kê cho thấy, có 14 cơ sở nhà đất được giảm hệ số sinh lợi không có căn cứ, sai quy định, với tổng số tiền lên tới hơn 83 tỷ đồng. Việc kiểm tra quỹ đất giao, cho thuê, chuyển quyền sử dụng đất, thanh tra phát hiện có 4/12 dự án được giao theo hình thức ký hợp đồng chuyển nhượng không đúng quy định, không tuân thủ trình tự, thủ tục theo các quy định về quản lý đất đai. Bên cạnh đó, việc đấu giá quyền sử dụng đất cũng không thực hiện đầy đủ quy định, như: không có phương án đấu giá, không kiểm tra hiện trạng mặt bằng, không có số liệu đo đạc kỹ thuật…
Kiểm điểm trách nhiệm chủ tịch, các phó chủ tịch
TTCP khẳng định có trách nhiệm của UBND TP Đà Nẵng, Sở Tài chính, Sở Tài nguyên và Môi trường, Công ty quản lý nhà… Trong 52 cơ sở nhà đất này có 8 cơ sở nhà đất bên thuê (công ty do Vũ “nhôm” đứng đầu) mua không thông qua hình thức đấu giá. Từ những sai phạm trên, TTCP kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý theo quy định đối với chủ tịch, các phó chủ tịch thành phố và các tổ chức, cá nhân liên quan nhiệm kỳ 2010-2016, theo hình thức phân cấp cán bộ để xảy ra vi phạm trong việc chuyển đổi quỹ đất công và các cơ sở nhà đất.
TTCP cũng đề nghị UBND TP Đà Nẵng thực hiện thu hồi, điều chỉnh các văn bản về việc hỗ trợ lãi suất bằng 10% tiền sử dụng đất; chấn chỉnh ngay công tác thẩm định và phê duyệt giá chuyển quyền sử dụng đất sản xuất, kinh doanh… Cần xác định lại giá thu tiền sử dụng đất đối với dự án khu đô thị Capital Square 2, lô A7 dự án xây dựng đường Nguyễn Văn Linh, nhà đất số 16 và 34 Bạch Đằng. Đồng thời, thu nộp về ngân sách gần 140 tỷ đồng, gồm: số tiền 10% hỗ trợ lãi suất, xác định sai địa chỉ cơ sở nhà đất; số tiền giảm 10% sai quy định, phê duyệt dự án sai thời điểm. TTCP cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an khẩn chương điều tra, xác minh và có kết luận điều tra đối với các cơ sở nhà đất sai phạm.