Theo đó, cơ quan thanh tra kết luận dự án 2 bệnh viện trên bị dừng thi công nhiều năm nay, cùng với những sai phạm trong quá trình triển khai đã gây thiệt hại và lãng phí hơn 1.000 tỷ đồng. Theo kết luận thanh tra, trong những năm qua, nhu cầu chăm sóc sức khỏe, khám, chữa bệnh của nhân dân ngày càng tăng, gây quá tải tại các cơ sở khám, chữa bệnh, đặc biệt đối với các bệnh viện, viện tuyến Trung ương, tuyến cuối.
Xuất phát từ thực trạng đó, Đảng, Nhà nước đã chủ trương đầu tư xây dựng một số bệnh viện tuyến Trung ương và tuyến cuối để cung ứng dịch vụ khám, chữa bệnh, góp phần giảm quá tải.
Giữa tháng 1-2014, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt đề án "Đầu tư xây dựng mới 5 bệnh viện, viện tuyến Trung ương...", trong đó có cơ sở 2 của 2 bệnh viện trên. Tuy nhiên, quá trình triển khai dự án đã có nhiều thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm, sai phạm, trong đó chủ yếu là xuất phát từ các nguyên nhân chủ quan.
Cơ quan thanh tra xác định, quá trình triển khai, các đơn vị có trách nhiệm đã cố ý trình, phê duyệt chủ trương thuê tư vấn nước ngoài lập dự án đầu tư khi chưa làm rõ về khả năng đáp ứng của đơn vị tư vấn. Việc này bị kết luận là vi phạm quy định Luật Đấu thầu.
Cùng với đó, kết luận thanh tra cũng nêu, Bộ trưởng Bộ Y tế kết luận tại thông báo số 417 ngày 9-5-2014 "có nội dung trái quy định" Luật Đầu thầu năm 2005 khi xác định rõ Công ty VK Group (là đơn vị tư vấn nước ngoài) phải lập xong dự án đầu tư bao gồm thuyết minh và thiết kế cơ sở khi chưa triển khai các bước lựa chọn nhà thầu. Các đơn vị liên quan còn cố ý vi phạm các quy định của pháp luật về xây dựng khi báo cáo không trung thực, không khách quan, không đủ cơ sở đáp ứng điều kiện áp dụng phương thức tuyển chọn, không đảm bảo tính cạnh tranh.
“Những sai phạm trong quá trình triển khai 2 dự án có tính hệ thống, vi phạm sau có nguyên nhân từ vi phạm trước. Các yếu tố chủ quan xảy ra ở hầu hết các khâu, từ chuẩn bị đến đầu tư, phê duyệt chủ trương, lựa chọn nhà thầu, tổ chức đấu thầu”, kết luận thanh tra nêu.
Cũng theo kết luận, Bộ trưởng Bộ Y tế, Thứ trưởng phụ trách đã có hành vi vi phạm trong việc phê duyệt chủ trương tuyển tư vấn nước ngoài lập dự án, thiết kế dự án thiếu căn cứ, không đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật.
Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ Y tế bị kết luận là "thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, không đôn đốc kiểm tra, giám sát và không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn khác của người quyết định đầu tư. Từ đó để xảy ra nhiều thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm, sai phạm trong hầu hết các khâu thực hiện dẫn đến việc sử dụng không hiệu quả, không sử dụng hết nguồn vốn được cấp”.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Y tế kiểm điểm, có hình thức xử lý nghiêm trách nhiệm theo quy định pháp luật đối với bộ trưởng, thứ trưởng phụ trách 2 dự án trên theo từng thời kỳ liên quan đến các sai phạm được nêu trong kết luận. Đồng thời, tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm đối với Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế (nay là Cục Hạ tầng và thiết bị y tế), Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm gồm giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng...
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Bộ Y tế bồi thường thiệt hại ngân sách nhà nước hơn 354 tỷ đồng. Trong đó có 80 tỷ đồng từ 4 gói thầu tư vấn do giá hợp đồng vượt định mức, 253,6 tỷ đồng chi phí phát sinh từ khi dừng thi công đến ngày 31-12-2024. Thanh tra Chính phủ yêu cầu các bộ phải chuyển thông tin đến Bộ Công an nếu phát hiện thêm vi phạm khác.
