Ngày 30-11, ông Nguyễn Văn Sáu, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Kiên Giang cho biết, HĐND tỉnh này vừa ban hành nghị quyết phân bổ kinh phí khoảng 50 tỷ đồng phục vụ cho việc trùng tu, nâng cấp Di tích Lịch sử quốc gia đặc biệt “Trại giam tù binh cộng sản Việt Nam/Phú Quốc” (còn có các tên gọi khác là: Nhà tù Phú Quốc, Trại giam tù binh Phú Quốc, Nhà lao Cây Dừa, Trại giam Phú Quốc…) nằm trên địa bàn thị phường An Thới, TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.
Dự án nói trên sẽ tu bổ phân khu giam B2; tu bổ, tôn tạo điểm Di tích khu tượng đài Đồi Sim, Di tích nghĩa trang tù binh và điểm Di tích nhà thờ Kiến Văn.
Mục đích của việc này là nhằm khôi phục, tu bổ một số điểm di tích ghi dấu các sự kiện quan trọng, giữ gìn chứng tích lịch sử và trưng bày hiện vật liên quan đến Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Trại giam Phú Quốc. Qua đó, góp phần cho công tác nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn và trưng bày các hình ảnh, cùng các tài liệu có liên quan nhằm tôn vinh lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.
Theo tài liệu lịch sử, từ năm 1953, Pháp đã cho xây dựng nhà tù ở đảo Phú Quốc - vị trí nay thuộc phường An Thới. Nhà tù này tồn tại từ tháng 6-1953 đến tháng 7-1954, giam giữ khoảng 14.000 tù binh. Đến cuối năm 1955, chính phủ Việt Nam Cộng hòa xây dựng một trại giam ở địa điểm Căng Cây Dừa cũ, với diện tích rộng 4ha, đặt tên là Trại huấn chính Cây Dừa, còn gọi là Nhà lao Cây Dừa.
Trại giam tù binh Cộng sản Việt Nam/Phú Quốc được lập trên cơ sở Trại huấn chính Cây Dừa, diện tích phân bố từ dốc Cô Sáu kéo dài đến Cầu Sấu khoảng 3,5km, được chia ra làm 12 phân khu giam giữ và khu Bộ chỉ huy Trại giam.
Di tích trại giam Phú Quốc được công nhận là Di tích quốc gia theo Quyết định số 1430-QĐ/BT ngày 12-10-1993 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa và Thông tin; nâng lên Di tích quốc gia đặc biệt và đổi tên thành Di tích Lịch sử quốc gia đặc biệt Trại giam Phú Quốc theo Quyết định số 2408/QĐ-TTg ngày 31-12-2014 của Thủ tướng Chính phủ.
Đài tưởng niệm liệt sĩ tại Phú Quốc Hiện nay khu di tích còn bảo tồn được các điểm di tích gốc là: Nghĩa trang tù binh, nhà thờ Kiến Văn, cổng tiểu đoàn 7 và 8 quân cảnh, khu B2, khu nhà Bộ chỉ huy Trại giam và 1 điểm di tích tôn tạo tượng đài Đồi Sim. Tất cả các điểm di tích này đã được khoanh vùng bảo vệ, với diện tích 8,5ha.
Sau khi Di tích Trại giam Phú Quốc được công nhận là Di tích cấp quốc gia, từ năm 1997 đến nay có hai lần tu bổ, tôn tạo, với tổng mức đầu tư 43,127 tỷ đồng và đang trở thành một trong những địa điểm tham quan trọng điểm, thu hút khách trong nước và quốc tế trong các tuyến du lịch văn hóa truyền thống. Mỗi năm, di tích này đón bình quân khoảng 600.000 lượt du khách trong và ngoài nước.
