Kiên định thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ của Đảng

Chấn chỉnh kịp thời các vi phạm

Tình hình thế giới diễn biến ngày càng phức tạp, các thế lực thù địch ráo riết xuyên tạc, phủ nhận nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng Cộng sản, hòng xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa. Trong khi đó, ở nước ta, một số cán bộ chủ chốt được bầu cử, bổ nhiệm “đúng quy trình”, nhưng không đúng người; một số cán bộ được bổ nhiệm “thần tốc” không đúng quy định về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ. Phần lớn cán bộ bị kỷ luật đảng đều do vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc của của cấp ủy. Từ đó, một số cán bộ, đảng viên có biểu hiện nghi ngờ về nguyên tắc tập trung dân chủ, thậm chí đã có người đề nghị từ bỏ nguyên tắc này, trước hết trong công tác cán bộ. Đây là điều đáng quan ngại đối với nguyên tắc cốt tử xây dựng tổ chức và hoạt động của các Đảng Cộng sản nói chung, Đảng ta nói riêng.

Nhiều đơn vị tại TPHCM đã thí điểm thi tuyển chức danh lãnh đạo, quản lý, đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ

Trước thực tế đó và yêu cầu lãnh đạo công cuộc đổi mới, Đảng ta và các cấp ủy luôn kiên định và tìm các giải pháp thực hiện hiệu quả nguyên tắc này trong công tác cán bộ. Đồng thời, đã lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và thực hiện các quy định, quy chế, hướng dẫn thực hiện đạt kết quả quan trọng; từng bước khắc phục những điểm chưa hợp lý, bổ sung những điểm mới, để các quy định, quy chế, hướng dẫn ngày càng hoàn thiện hơn. Đây là những nội dung chủ yếu của cơ chế thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ của Đảng

Đặc biệt, Đảng đã chấn chỉnh kịp thời những lệch lạc, xử lý nghiêm minh những sai phạm, đưa việc thực hiện đúng, nghiêm nguyên tắc này trong công tác cán bộ dần dần thành nhiệm vụ trọng yếu của các cấp ủy. Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng trong thực hiện những quy định, quy chế, hướng dẫn của Đảng về công tác cán bộ. Cùng với đó là xử lý kịp thời, nghiêm minh những tổ chức, cá nhân sai phạm đến mức phải xử lý, tạo sự răn đe và hạn chế tình trạng lạm dụng việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ vì mục đích mờ ám.

Bảo vệ vững chắc nguyên tắc tập trung dân chủ

Mặc dù việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ có nhiều chuyển biến tích cực, song tại Văn kiện Đại hội XIII của Đảng nhận định, việc thực hiện nguyên tắc này “ở một số tổ chức Đảng còn chưa nghiêm, thậm chí vi phạm”. Một số nơi, các quy chế, quy định, hướng dẫn của Đảng về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ thực hiện không nghiêm, có những vi phạm nghiêm trọng, gây bất bình trong cán bộ, đảng viên, nhân dân và dư luận. Cơ chế thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ có chuyển biến, nhưng chưa thực sự đồng bộ, toàn diện, còn những điểm chung chung, kẽ hở, dễ bị lợi dụng. Vì vậy, cùng với việc ngăn chặn, loại trừ những tiêu cực về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ, cần đặc biệt coi trọng kiên trì nguyên tắc này; tập trung vào những vấn đề trọng yếu sau:

Một là, nhận thức đầy đủ sâu sắc nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng. Nguyên tắc này không phải là sự kết hợp giữa tập trung với dân chủ một cách hình thức; dân chủ bổ nghĩa cho tập trung, hoặc tập trung bổ nghĩa cho dân chủ; không phải tập trung ghép với dân chủ; cũng không phải là sự kết hợp một cách cân bằng, điều hòa giữa tập trung với dân chủ… Nếu theo cách hiểu này, sẽ dẫn đến tập trung và dân chủ vận động ngược nhau. Tức là nếu tăng cường tập trung, dân chủ sẽ bị thu hẹp và giảm; cũng như nếu mở rộng dân chủ thì tập trung sẽ bị thu hẹp. Nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng là sự kết hợp nhuần nhuyễn, không tách rời tập trung với dân chủ tạo thành nguyên tắc tập trung dân chủ; trong dân chủ có tập trung và trong tập trung có dân chủ. Điều này dẫn đến tập trung và dân chủ cùng phát triển đồng thuận. Tức là khi mở rộng, tăng cường dân chủ trong Đảng phải đi liền với việc tăng cường sự lãnh đạo tập trung thống nhất; ngược lại, tăng cường sự lãnh đạo tập trung phải đi liền với việc mở rộng, tăng cường dân chủ trong Đảng.

Hai là, các cấp ủy, cán bộ, đảng viên thực hiện nghiêm các quy chế, quy định, hướng dẫn hiện hành của Đảng về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ; tích cực tham gia chỉnh sửa, bổ sung hoàn thiện cơ chế.

Ba là, đổi mới, nâng cao chất lượng công tác xây dựng bí thư cấp ủy. Cần đổi mới, nâng cao chất lượng toàn diện việc xây dựng bí thư cấp ủy. Trong đó, đặc biệt coi trọng việc chọn và bầu được bí thư cấp ủy thực sự tiêu biểu, mẫu mực về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ; tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của bí thư cấp ủy sau khi trúng cử trong công tác cán bộ. Cùng với đó, coi trọng kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm và giám sát để phòng ngừa, ngăn chặn sai lầm, khuyết điểm ngay từ khi mới manh nha. Bởi vì, hai vấn đề cốt lõi nhất để thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng là cơ chế thực hiện nguyên tắc này và việc chọn, bầu bí thư cấp ủy. Nếu chọn, bầu bí thư cấp ủy là người có mục đích, động cơ mờ ám, bí thư có thể nghĩ ra muôn vàn “mưu sách” để lợi dụng nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng, nhất là trong công tác cán bộ vì mục đích không trong sáng, gây hậu quả khó lường.