Theo các nhà nghiên cứu thì việc xuất hiện cồn cát lớn như vậy có thể do tương tác giữa dòng chảy của sông và sóng ngoài biển đẩy vào.
“Có 2 phương án đưa ra vào lúc này. Thứ nhất, nếu chấp nhận sự tồn tại của bãi bồi này thì phải đánh giá được việc hình thành bãi bồi này trong tương lai. Sự hình thành bãi bồi có ảnh hưởng tiêu cực (hoặc tích cực) đến luồng tàu vào ra cửa Đại, đến môi trường cũng như tình trạng sạt lở bờ biển. Phải có giải pháp xử lý như thế nào đối với bãi cát này để tồn tại bền vững. Thứ 2, là xử lý cồn cát này. Nếu xử lý thì lượng cát lấy đi bao nhiêu là vừa, lấy cát đi để phục vụ vào việc gì”, ông Lê Trí Thanh nói
Các nhà nghiên cứu lo lắng nếu bù đắp lại thì bao nhiêu là vừa, và việc lấy cát ở bãi bồi này có ảnh hưởng như thế nào đối với khu vực xung quanh, và lấy hết hay lấy từng phần…
Phó Giáo sư, tiến sĩ Mai Văn Công, Khoa Công trình, Trường Đại học Thủy lợi đánh giá, nếu căn cứ vào quá trình vận chuyển bùn cát tự nhiên thì toàn bộ khu vực bờ biển phía Bắc của biển Cửa Đại bị sạt lở rất nặng. Nếu cứ đợi cho tự nhiên bồi hoàn lại khu vực bãi thì có lẽ khó thành hiện thực, và phải mất thời gian rất dài.
“Công nghệ hiện tại đưa cát từ biển vào bờ vẫn là nạo hút thôi, bơm theo đường ống đưa vào xả tại khu vực bãi dự kiến muốn tôn tạo. Cũng có thể hút lên xà lan sau đó vận chuyển vào xả lại khu vực bãi. Tùy theo vị trí đưa vào là chỗ nào, lấy tại đâu đưa vào vị trí nào thì cần phải đánh giá, nghiên cứu kỹ”, ông Mai Văn Công nói.
Ông Trần Quang Hoài phân tích: “Chúng ta phải xác định lại bãi bồi mới này tương tác với bờ như thế nào? Nếu kết hợp với việc đây là đê ngầm chắn sóng khổng lồ, làm giảm tác động sóng ở trong bờ thì chúng ta có hành động ứng xử khác. Nếu nó cản trở việc đưa cát từ Cửa Đại ra thì chúng ta lại có hành động ứng xử khác. Hiện chúng tôi đang cắm các mốc và bắt đầu đo vẽ bình đồ địa hình khu vực đảo này và xung quanh đảo để xác định xem diễn biến như thế nào rồi mới đưa ra giải pháp cho phù hợp”.
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ NN-PTNT nghiên cứu, kiểm tra thông tin phản ánh việc xuất hiện đảo cát ở biển Hội An.