Mặc dù yêu cầu mở rộng liên thông giữa các thư viện trong nước và quốc tế là một nhiệm vụ buộc phải có của thư viện đã được đề cập tại Pháp lệnh Thư viện năm 2000, đến Luật Thư viện 2019 nhiệm vụ này đặt ra yêu cầu mạnh mẽ hơn.
Tuy nhiên, những năm gần đây, công tác này mới được cải thiện với một số mô hình liên kết, liên thông được tạo lập và duy trì bởi một số thư viện, đặc biệt là các thư viện thuộc hệ thống thư viện đại học, khi được đầu tư các dự án công nghệ thông tin lớn. Xuất hiện hiện tượng “cát cứ” trong sử dụng tài nguyên số của các thư viện - một trong những điểm nghẽn khiến thư viện không còn là kho dữ liệu khổng lồ.
Nguyên nhân được chỉ ra một phần do các thư viện chưa có cơ chế, công cụ chia sẻ, liên kết với các thư viện khác trong cùng hệ thống cũng như liên hệ thống. Mặt khác, do dữ liệu, phần mềm nghiệp vụ của các thư viện không đồng nhất về chức năng, tính năng, chất lượng, không hỗ trợ hoặc không đạt chuẩn nghiệp vụ đã gây khó khăn cho công tác chia sẻ, trao đổi, liên thông, tích hợp giữa các thư viện.
Kinh nghiệm ở nhiều nước trên thế giới, việc số hóa tài liệu thường giao cho một đầu mối. Đầu mối này sẽ nhận kinh phí trực tiếp từ Nhà nước, các cá nhân và tổ chức khác nhau, sau đó tiến hành hoạt động điều phối giữa các thư viện. Cách làm này không chỉ tránh chồng chéo nguồn tài liệu mà còn quy chuẩn được các tiêu chí số hóa tài liệu (độ phân giải ảnh chụp tài liệu, cách làm biên mục...), để khi cần chia sẻ tài liệu giữa các thư viện sẽ không mất thời gian xử lý lại.
Rõ ràng, thư viện nếu tiếp tục duy trì theo kiểu “mạnh ai nấy làm”, không những hiệu quả không cao mà còn gây ra lãng phí lớn, chưa kể tới những vấn đề phát sinh như bản quyền.
Vấn đề tiên quyết vẫn là cần lấy bạn đọc là trung tâm để trả lời những câu hỏi như bạn đọc mong muốn gì, cần gì khi đến thư viện chứ không chỉ đơn thuần là chỉ phục vụ những món sẵn có.
Trong kỷ nguyên số, dùng chung, chia sẻ tài nguyên thông tin, tri thức chính là quá trình tạo sự kết nối. Chỉ khi nào tích hợp được thì kho dữ liệu thư viện mới thực sự tạo ra quyền năng khi sở hữu nguồn tri thức phong phú, khổng lồ. Giống như một dàn nhạc lớn, muốn có những tác phẩm xứng tầm, không chỉ cần sự mạnh mẽ của mỗi thành viên mà còn cần một nhạc trưởng tài ba.
