Cuối chiều 6-4, dự thảo mới nhất của Luật Đất đai (sửa đổi) đã được trình hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách xem xét, cho ý kiến.
Theo báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến nhân dân và việc tiếp thu, hoàn thiện dự thảo gửi hội nghị, trong hơn 11,6 triệu lượt ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân góp ý vào dự thảo, riêng vấn đề thu hồi, trưng dụng đất nhận được 888.018 ý kiến.
Trên cơ sở các ý kiến góp ý, dự thảo sửa đổi toàn bộ nội dung Điều 75. Trong đó, Điều 75 nêu rõ các trường hợp thật cần thiết thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Đó là các trường hợp để thực hiện công trình công cộng như: giao thông, thủy lợi, năng lượng, bưu chính viễn thông; xây dựng trụ sở cơ quan nhà nước, công trình sự nghiệp.
Các trường hợp thuộc loại “để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng khác” gồm: dự án nhà ở xã hội, nhà ở công vụ, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản, dự án lấn biển... và các dự án khác, do Nhà nước thu hồi để thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, thu hồi để giao đất cho nhà đầu tư trúng thầu dự án có sử dụng đất.
Như vậy, nội dung thu hồi đất cho dự án nhà ở thương mại, khu đô thị không còn được liệt kê tại Điều 75 nói trên. Tuy nhiên, tại Điểm e, Khoản 3 điều này có quy định thu hồi đất, giao tổ chức phát triển quỹ đất của nhà nước nhằm tạo quỹ đất để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại Khoản 1, Điều 108 dự thảo luật.
Việc đấu giá quyền sử dụng đất được áp dụng cho các dự án nhà ở thương mại; dự án cơ sở kinh doanh thương mại, dịch vụ; dự án hỗn hợp gồm nhà ở và kinh doanh dịch vụ, thương mại.
Liên quan đến quy định sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua việc thỏa thuận về quyền sử dụng đất - vấn đề còn rất nhiều ý kiến khác nhau nên cơ quan soạn thảo đề xuất 2 phương án.
Phương án 1: giữ quy định như dự thảo lấy ý kiến nhân dân. Theo đó, đối với trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại thì được thỏa thuận về quyền sử dụng đất ở hoặc đất ở và đất khác không phải là đất ở.
Phương án 2: bổ sung trường hợp đất phi nông nghiệp không phải là đất ở đã nộp tiền sử dụng đất hoặc hoặc nộp tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê để thực hiện dự án nhà ở thương mại.
Cơ quan soạn thảo đề xuất lựa chọn phương án 1 để đảm bảo thống nhất với Điều 75, Luật Đầu tư và Luật Nhà ở.
Về cho thuê đất, phương án được cơ quan soạn thảo đề xuất là giữ nguyên 2 trường hợp cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê. Theo đó, các dự án sử dụng đất thương mại dịch vụ có nhà nghỉ dưỡng và đầu tư kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật du lịch, đất xây dựng công trình công cộng có mục đích kinh doanh không thuộc trường hợp Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, mà phải trả hàng năm. Để nhà đầu tư yên tâm đầu tư khi sử dụng đất thuê trả tiền hàng năm, dự thảo đã bổ sung quy định về ổn định giá thuê đất trong thời gian 10 năm.
Tuy nhiên, UBND TPHCM, UBND TP Đà Nẵng; Hiệp hội Bất động sản TPHCM, Hiệp hội Bất động sản Cần Thơ; Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đề nghị mở rộng các trường hợp nêu trên vào diện được thuê đất trả tiền một lần.