Tại TPHCM, trong các công viên, bến xe, thậm chí ở các cao ốc văn phòng, nhà hàng tiệc cưới, khuôn viên trường đại học hay bệnh viện, vẫn có người lén hút thuốc. Bệnh viện nào cũng gắn biển thông báo “Bệnh viện không khói thuốc”, có bệnh viện còn cảnh báo luôn mức phạt và nếu tái phạm sẽ chuyển chính quyền địa phương xử lý, vậy mà vẫn có người bệnh và thân nhân người bệnh hút thuốc ở góc sân hoặc hành lang.
Khu khám bệnh Bệnh viện Nhi Đồng 2 (TPHCM) có khoảng sân rộng lớn ở phía trước. Các bệnh nhi chờ kết quả xét nghiệm hay chờ lấy thuốc thường được phụ huynh đưa ra khu vực này vui chơi. Dù ở chỗ có nhiều trẻ em, vẫn có một số phụ huynh ngồi phì phèo thuốc lá. Tại khu khám bệnh ở Bệnh viện Từ Dũ cũng có tình trạng tương tự. Trong khi lo lắng, hồi hộp chờ vợ sinh, nhiều ông liên tục đốt thuốc, bất chấp đó là hành vi phạm pháp, làm ảnh hưởng đến môi trường bệnh viện, nhất là ảnh hưởng sức khỏe các sản phụ và trẻ sơ sinh. Họ cũng biết đó là hành vi không được phép, thể hiện qua việc khi thấy nhân viên bảo vệ tuần tra thì dụi tắt điếu thuốc ngay, nhưng biết rằng không ai xử phạt nên sau đó lại đốt thuốc.
Tôi đã có dịp đi du lịch Singapore và chứng kiến ở đây thực thi rất nghiêm ngặt việc cấm hút thuốc nơi công cộng. Khi đoàn đi mua sắm ở siêu thị hơn một giờ, có người thèm thuốc lá và ra ngoài hút, rồi vứt tàn thuốc xuống miệng cống. Khi ông ấy trở vào siêu thị, liền bị nhân viên bảo vệ mời ra, cho hay ông ấy đã hút thuốc ở nơi có biển cấm và vứt tàn thuốc bừa bãi. Mặc dù đã cố gắng năn nỉ, nhưng ông ấy vẫn bị lập biên bản và phạt 100 SGD. Khi đưa con đi du học tại Saraburi, Thái Lan, tôi thấy nhà trường quy định nghiêm cấm sinh viên hút thuốc lá trong khuôn viên nhà trường và ký túc xá. Nếu bị phát hiện vi phạm quy định này sẽ bị kỷ luật rất nặng đến mức buộc thôi học. Các nhà hàng, quán ăn ở đây cũng không cho thực khách hút thuốc lá, dù là ngồi ở ngoài sân.
Tại Nga, Tổng thống Putin vừa ký sắc lệnh quy định kể từ ngày 1-10-2019 áp dụng lệnh cấm hút thuốc trên ban công của các khu chung cư hoặc khách sạn. Quy định này ít nhiều xâm phạm đến quyền riêng tư của mọi người, nhưng vì sức khỏe cộng đồng và an toàn phòng cháy, nên vẫn được thực thi. Tại các nước phát triển, quy định pháp luật về việc cấm hút thuốc ở nơi công cộng được thực thi nghiêm chỉnh.
Trong khi đó ở nước ta, dù đã có luật quy định cấm hút thuốc ở nơi công cộng, có chế tài rõ ràng, nhưng vẫn thiếu khả thi. Nên quy định cho phép lực lượng giữ an ninh trật tự và cả lực lượng bảo vệ ở các nơi công cộng được quyền lập biên bản và xử phạt đối với người hút thuốc lá ở nơi công cộng bằng biên lai chính thức. Số tiền phạt sẽ nộp vào kho bạc và có trích lại để bồi dưỡng cho những người làm nhiệm vụ.
