Từ năm 2016, Thủ tướng Chính phủ thành lập Tổ công tác của Thủ tướng. Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng chịu trách nhiệm kiểm tra, theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, cơ quan, địa phương và hằng tháng báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ của các bộ, cơ quan, địa phương tại phiên họp Chính phủ thường kỳ. Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (VPCP) Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác, đây là một mô hình, thiết chế mới, chưa có tiền lệ.
Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng cho biết, Tổ công tác đã xác định đây là công việc, nhiệm vụ nặng nề, sẽ gặp va chạm, áp lực, rào cản nhất định từ phía các bộ, cơ quan được kiểm tra, đòi hỏi phải quyết tâm, sáng tạo, linh hoạt trong phương thức, cách thức hoạt động. Nhưng với sự làm việc quyết liệt, công tâm, khách quan, không ngại va chạm, trong 5 năm qua, dưới sự chỉ đạo trực tiếp, động viên kịp thời của Thủ tướng Chính phủ, cùng với sự ủng hộ, đồng thuận của các bộ, cơ quan, địa phương, của người dân và cộng đồng doanh nghiệp, Tổ công tác đã hoạt động rất tích cực, hiệu quả, tạo ra những thay đổi quan trọng trong việc triển khai, thực hiện nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao và trong công tác hoàn thiện thể chế, xây dựng Chính phủ điện tử, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và tăng cường kỷ luật kỷ cương hành chính.
Kết quả thực hiện nhiệm vụ giao chuyển biến rõ nét, ngày càng thực chất. Đầu năm 2016, số nhiệm vụ quá hạn chiếm tới 25,2%. Đến cuối năm 2020, chỉ có 180/9.721 số nhiệm quá hạn, chiếm 1,8% - giảm 23,4% so với trước thời điểm thành lập Tổ công tác. Chất lượng Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ngày càng được nâng cao, việc điều chỉnh tiến độ trình, việc xin chuyển, xin rút cơ bản được khắc phục.
Cả nhiệm kỳ 2016 – 2021 (tính đến hết tháng 2-2021) có 2.504 đề án giao, đã hoàn thành 2.492/2.504 đề án, đạt 99,5%, chỉ còn 12 đề án (chiếm 0,5%) chưa trình - giảm 47 đề án và chỉ bằng 1/4 so với cuối nhiệm kỳ trước. Công tác xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết có nhiều chuyển biến rõ rệt, số văn bản quy định chi tiết nợ đọng, chậm ban hành giảm thấp nhất từ trước đến nay - chỉ còn nợ đọng 3 văn bản quy định chi tiết của năm 2020.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP đặc biệt nhấn mạnh bài học kinh nghiệm của Tổ công tác, đó là làm việc quyết liệt, công tâm, trách nhiệm, không né tránh, ngại va chạm; tất cả vì công việc và đúng chức trách, nhiệm vụ được giao. Báo cáo thẳng thắn, khách quan, có minh chứng cụ thể; tham mưu, kiến nghị hiệu quả, đúng pháp luật, nhất là khi đề xuất tháo gỡ, vướng mắc về cơ chế, chính sách hay sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật.
Sự sát cánh, đồng hành, tham gia tích cực và đưa tin kịp thời của các cơ quan báo chí đã giúp tạo sức ép, tăng tính công khai, minh bạch và đề cao trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị được kiểm tra trong thực thi các cam kết, là một trong những nhân tố quan trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của Tổ công tác.
Kết luận tại hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 5 năm hoạt động của Tổ công tác của Thủ tướng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, từ đầu nhiệm kỳ này, có nhiều vấn đề đặt ra như kỷ luật, kỷ cương hành chính, chậm xử lý công việc cho người dân, doanh nghiệp; nhiều cơ chế chính sách chậm đi vào cuộc sống, nhiều tầng, nấc trung gian gây cản trở sự phát triển; niềm tin của người dân, của doanh nghiệp bị ảnh hưởng..., do đó, Thủ tướng đã thành lập Tổ công tác của Thủ tướng.
Đây là một mô hình thiết chế thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng lần đầu tiên được thành lập nhằm có giải pháp kiểm tra, kiểm soát, thúc đẩy giải quyết những tồn đọng. Mục tiêu là chỉ rõ địa chỉ của cơ quan, đơn vị, cá nhân chịu trách nhiệm xử lý những tồn đọng, vướng mắc, giải quyết ách tắc để cởi trói cho sản xuất, không để các cơ quan chậm trễ, không bỏ quên, bỏ sót việc, làm cản trở sự phát triển. Sau 5 năm, có thể thấy, Tổ công tác đã hoạt động quyết liệt, kịp thời, hiệu quả, thực chất. Hội nghị Trung ương 6 khóa XII đánh giá: “Việc thành lập Tổ công tác của Thủ tướng là cần thiết, Tổ hoạt động quyết liệt, không ngại va chạm, đem lại hiệu quả tích cực…”.
Tuy nhiên, Thủ tướng lưu ý, Tổ công tác không phải là cấp trên của các bộ, ngành, địa phương mà chỉ được ủy quyền của Thủ tướng trong việc kiểm tra, đôn đốc, phát hiện. Vì thế, Tổ công tác không làm thay chức năng quản lý nhà nước của các bộ, ngành; cần hợp tác thân thiện, thẳng thắn, cùng phối hợp xử lý công việc chung.
Thủ tướng nêu rõ, kiểm tra, đôn đốc là nhiệm vụ rất quan trọng, cần được phát huy hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới của mọi cấp, mọi ngành. Thủ tướng đề nghị các bộ, các cơ quan, địa phương không được chủ quan, không được sớm bằng lòng với kết quả đạt được, phải tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh triển khai thực hiện nhiệm vụ được giao với tinh thần quyết liệt, không để nợ đọng nhiệm vụ. Không để tình trạng chồng chéo, vướng mắc trong thể chế hiện hành, không để ban hành sai những thể chế kìm hãm sự phát triển...