Giải được tuyển chọn và trao cho các tác giả hoặc nhóm tác giả, tác phẩm báo chí xuất sắc, phản ánh về người thật, việc thật, có tính phát hiện, phản ánh chính xác, kịp thời về các tập thể, cá nhân, hành động tích cực, điển hình tiên tiến, phê phán thói hư, tật xấu trong xã hội, tập trung vào một số nội dung trọng tâm.
Đó là việc triển khai Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đi vào cuộc sống; hiện thực hóa các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, cấp ủy các cấp; vai trò, tầm quan trọng của văn hóa đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; phản ánh thực trạng về cơ chế, chính sách trong lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao, du lịch và giải pháp hoàn thiện; chỉ ra khó khăn, vướng mắc, bất cập, từ đó đưa ra giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác tham mưu, quản lý Nhà nước và tổ chức các hoạt động phát triển sự nghiệp văn hóa, thể thao và du lịch từ Trung ương đến địa phương.
Bên cạnh đó là những bài viết về mô hình mới, cách làm hay, gương tập thể, cá nhân tiêu biểu, điển hình tiên tiến trong thực hiện các chủ trương, đường lối về phát triển văn hóa; xây dựng con người Việt Nam thời kỳ đổi mới, phát triển, hội nhập với những giá trị chuẩn mực phù hợp, gắn với giữ gìn, phát huy giá trị gia đình Việt Nam, hệ giá trị văn hóa, giá trị của quốc gia - dân tộc; kết hợp nhuần nhuyễn giá trị truyền thống với giá trị thời đại.
Tác phẩm phản ánh việc phát triển toàn diện và đồng bộ các lĩnh vực văn hóa, môi trường văn hóa, đời sống văn hóa; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh gắn với đấu tranh bài trừ cái xấu, cái ác, phi văn hóa, phản văn hóa. Cùng với đó là việc nâng cao đời sống văn hóa của nhân dân; xây dựng đời sống văn hóa vui tươi, lành mạnh, hạnh phúc; khắc phục sự chênh lệch về trình độ phát triển và hưởng thụ văn hóa giữa các vùng, miền của đất nước.
Các bài viết về xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trên không gian mạng, khơi dậy ý thức trách nhiệm, lòng tự hào dân tộc để dần loại bỏ những biểu hiện tiêu cực, ngăn chặn, đẩy lùi hiện tượng “lệch chuẩn”, hướng con người tới chân, thiện, mỹ; xây dựng, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách theo hướng “kiến tạo”, “khơi thông” nguồn lực phát triển văn hóa, thể thao và du lịch...
Tác phẩm dự thi được đăng tải từ ngày 1-7-2023 đến hết ngày 15-6-2024. Ban Tổ chức nhận tác phẩm dự thi đến hết ngày 20-6-2024 (theo dấu bưu điện).
Lễ công bố và trao Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch” lần thứ 2 dự kiến diễn ra tại Hà Nội, vào dịp kỷ niệm Ngày truyền thống Ngành Văn hóa (28-8-2024).