Đây cũng là diễn đàn quan trọng để tuổi trẻ thành phố cùng thảo luận, tìm kiếm giải pháp nhằm khơi dậy khát vọng, nguồn lực, khẳng định vai trò tuổi trẻ trước đòi hỏi của tình hình mới.
Trong bức tranh chung của hoạt động Đoàn và phong trào thanh niên cả nước, Thành Đoàn và tuổi trẻ TPHCM vẫn có nét riêng, có truyền thống đáng tự hào. Thời chiến tranh, tuổi trẻ thành phố đã cùng cha anh vượt qua dông bão, thể hiện khí phách trong các phong trào đấu tranh sôi sục, với những cuộc xuống đường, những đêm không ngủ, hát cho đồng bào tôi nghe, với những đội biệt động gan góc, được nhân dân yêu thương đùm bọc. Thời kỳ hòa bình xây dựng, nhiều phong trào, nhiều công trình, chiến dịch để lại dấu ấn. Tuổi trẻ thành phố đã không ngại lên rừng, xuống biển, xung phong, tình nguyện, trưởng thành nhanh qua hoạt động thực tiễn, giới thiệu cho Đảng nhiều đảng viên, cán bộ trẻ và nhiều những gương mặt trẻ, tài năng trẻ xuất hiện trên các lĩnh vực. Hai tiếng Thành Đoàn trở nên quen thuộc, gắn bó với các tầng lớp thanh niên và xứng đáng được phong tặng hai lần Anh hùng.
Trong nhiệm kỳ qua, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi thành phố đã tiếp tục kế thừa và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Thành Đoàn đã định hướng xây dựng các giá trị, mẫu hình thanh niên thành phố, phong cách cán bộ Đoàn thành phố; đẩy mạnh các phong trào xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phong trào đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp, chương trình “Vì đàn em thân yêu”; mở rộng mặt trận thanh niên và chăm lo công tác xây dựng Đoàn. Các hoạt động hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, xây dựng các vườn ươm công nghệ, khuyến khích những sáng kiến trong cải cách hành chính của công chức trẻ, biểu dương công dân trẻ tiêu biểu, các hoạt động tình nguyện… đã tạo nên sức lan tỏa trong xã hội. Hiện nay, thành phố có 632.000 đoàn viên, tập hợp thanh niên trên 64%, trong tổng số 2,8 triệu thanh niên thành phố.
Tuy nhiên, trong thực tế, các sản phẩm giáo dục chưa hấp dẫn và có sức tác động sâu rộng như mong muốn. Hoạt động ở cơ sở, nhất là ở phường còn nhiều khó khăn. Việc nắm bắt nhu cầu, nguyện vọng, các xu hướng, phát huy tính chủ động, sáng tạo của thanh niên chưa thật sự coi trọng và chưa đổi mới mạnh mẽ về phương thức, cách làm nên sức tập hợp có hạn. Tiếng nói của cán bộ Đoàn còn mờ nhạt, chưa có nhiều những đề xuất, những giải pháp nhằm phát huy nguồn lực, tài năng trẻ.
Trong bối cảnh, có nhiều đặc điểm khác trước, thuận lợi hơn nhưng khó khăn hơn. Hoạt động Đoàn cũng cần có cơ chế, chính sách, cần được đầu tư cơ sở vật chất cho hoạt động. Có lẽ, sắp tới lãnh đạo thành phố sẽ có sự quan tâm lắng nghe, tạo thêm điều kiện hoạt động và thúc đẩy tiến độ các công trình. Điều quan trọng là chính bản thân Đoàn phải chuyển đổi phương thức hoạt động, sao cho sức tập hợp lớn hơn, thiết thực hơn, giúp tuổi trẻ có sự trưởng thành về nhận thức, nhân cách; biết hướng tới những giá trị sống tốt, định hướng nghề nghiệp phù hợp, phát huy được những ý tưởng sáng tạo, thích ứng với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Thu hút các bạn trẻ tham gia hoạt động của Đoàn không chỉ huy động sức trẻ đóng góp vào việc chung của xã hội, cộng đồng, mà còn giúp các bạn trẻ có tư duy tích cực, biết cách vượt qua những áp lực, khó khăn trong cuộc sống, tránh được những rủi ro trong một thế giới phát triển nhanh, đầy những biến động, bất trắc, nhiều thông tin thật, ảo khó lường. Cùng với gia đình, nhà trường, tổ chức Đoàn - Hội - Đội chính là người bạn lớn, tin cậy, tiếp sức cho tuổi trẻ vươn tới ước mơ, hoài bão lớn.
Việc đổi mới phương thức hoạt động Đoàn có liên quan với cả hệ thống nói chung nhưng cần tạo sự chuyển động trong tổ chức Đoàn, từ chính mỗi cán bộ Đoàn, nhất là người đứng đầu - các thủ lĩnh thanh niên, từ việc lắng nghe những góp ý, những hiến kế thông minh của tuổi trẻ.
Cán bộ Đoàn cũng là một nghề, cũng có trường lớp đào tạo nhưng không đủ. Phải học nhiều và học qua thực tiễn. Đây chính là một trường học lớn, đầy thử thách và trưởng thành. Phải cảnh giác với sự xơ cứng, chạy theo thành tích, hình thức, lễ lạt… dành thời gian tiếp xúc, lắng nghe, giải đáp những vấn đề đặt ra của tuổi trẻ, của cơ sở Đoàn. Chính điều đó sẽ giúp cho cán bộ Đoàn luôn học tập và rèn luyện không ngừng để nâng cao kiến thức, bản lĩnh, kỹ năng, để luôn có phong độ trẻ trung, tư duy mới mẻ, tấm lòng rộng mở, chân thành, có sức thuyết phục và hoạt động có hiệu quả.
Đại hội Đoàn lần này sẽ quyết định mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cho 5 năm tới, sao cho nguồn nhân lực trẻ được phát huy và góp phần thúc đẩy việc xây dựng thành phố có chất lượng sống tốt, thành phố thông minh, thân thiện, xứng đáng là đầu tàu của sự phát triển và hội nhập.
