Qua tổng hợp báo cáo của các địa phương, từ năm 2021 đến nay, cả nước có 503 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 418.200 căn. Trong số đó, mới hoàn thành 75 dự án với quy mô 39.884 căn; khởi công xây dựng 128 dự án với 15.379 căn và chấp thuận chủ trương đầu tư 300 dự án với 262.937 căn. Những con số này cho thấy mục tiêu hoàn thành 130.000 căn nhà ở xã hội trong năm 2024 còn xa.
Theo Bộ Xây dựng, hiện tiến độ giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng ưu đãi lãi suất theo Nghị quyết số 33/NQ-CP cho phát triển nhà ở xã hội vẫn còn chậm. Ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước (BIDV, Vietinbank, Agribank và Vietcombank) có thêm Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) và Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) đã đăng ký tham gia chương trình với số tiền của mỗi ngân hàng là 5.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, đến thời điểm này mới có 32/63 UBND tỉnh, thành gửi văn bản hoặc công bố trên cổng thông tin điện tử về danh mục dự án tham gia chương trình với 73 dự án. Trong số đó, Hà Nội, TPHCM, Bắc Ninh cùng có 6 dự án; Bình Định 5 dự án... Các ngân hàng thương mại mới giải ngân được số tiền 1.234 tỷ đồng.
Trước tình hình giải ngân gói tín dụng ưu đãi chưa hiệu quả, ông Hoàng Hải - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, cho biết Bộ Xây dựng đã có thêm hướng dẫn về xác định danh mục, đối tượng, điều kiện, tiêu chí vay ưu đãi phát triển nhà ở xã hội; nhà ở công nhân; cải tạo, xây dựng lại chung cư.
Theo đó, điều kiện vay vốn của chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chỉ cần được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư và pháp luật về nhà ở; được lựa chọn là chủ đầu tư dự án theo pháp luật về nhà ở đã có quyết định giao đất hoặc đã có quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
Như vậy, hướng dẫn đã lược bỏ điều kiện về bồi thường giải phóng mặt bằng và cấp phép xây dựng. Sau khi được công bố danh mục, chủ đầu tư dự án đảm bảo điều kiện theo pháp luật về tín dụng, cũng như thỏa thuận với các ngân hàng là được vay vốn.
Bộ Xây dựng cũng thông tin, một điểm sáng đáng chú ý trong phát triển nhà ở xã hội là, hiện cả nước đã quy hoạch hơn 10.000ha đất làm nhà ở xã hội. So với báo cáo năm 2020 là 3.359ha, diện tích đất phát triển nhà ở xã hội đến nay đã tăng thêm 6.641ha. Điển hình như: Đồng Nai dành 1.064ha cho phát triển nhà ở xã hội, TPHCM: 609ha, Quảng Ninh: 704ha, Hải Phòng: 837ha...
