Có lần, đang trong tâm trạng ấy thì gặp hai chiếc xe mô tô phân khối lớn chạy đua nhau trên phố, rú còi inh ỏi. Khoảng cách giữa xe tôi và chiếc xe mô tô phân khối lớn vừa vút qua có lẽ chỉ vài milimét. Và dĩ nhiên, tôi cảm nhận thót tim khi tưởng như sự sống và cái chết cũng chỉ cách nhau vài tích tắc.
Khi hai xe mô tô phân khối lớn ấy đã đi rất xa, tôi mới bình tâm lại, và nghĩ, nếu như mình không may mắn, mình chết đi trong tâm trạng đang đầy ngổn ngang như thế, mình có thể thanh thản nhắm mắt, bước chân sang một thế giới khác hay không? Và tôi chợt nhớ tới cánh đồng hoa nhỏ xinh ở quê, nơi ngày xưa mỗi chiều về, tôi cùng cô bạn thân dạo chơi. Tôi còn nghĩ tới những chiều theo ông ra sông tập bơi, nhớ con đường theo chân bà đi vòng quanh xóm, thơm lừng mùi mít chín... Nếu trong bất cứ hoàn cảnh buồn nào, thậm chí là nghiệt ngã như bên bờ sự sống - chết, nghĩ đến những dịu ngọt của tuổi thơ, tôi tin mình sẽ nhẹ nhàng hơn rất rất nhiều lần.
* * *
Bạn tôi kể, một lần bạn đi phượt lên núi, gặp một tai nạn chết người. Bạn đi qua vẫn còn khói hương nghi ngút, dăm bảy người đang lo hậu sự cho người đã mất. Tai nạn ấy không hiểu sao khiến bạn thấy âu lo, dù đã đi qua một quãng xa xa, muốn điện thoại nói chuyện với mẹ. Mỗi khi lo âu, bạn vẫn chuyện trò cùng mẹ. Điện thoại bị trở chứng không thể khởi động. Bốn bề là núi, là vực, không một bóng người. Lâu lâu, một chiếc container lướt qua. Nghĩ dại, nếu bạn tai nạn trên đường thì điều hối tiếc nhất là vừa cãi mẹ trước chuyến đi. Hai mẹ con còn chưa kịp làm lành.
Bạn và mẹ khắc khẩu. Chẳng mấy khi nói chuyện được lâu với nhau. Có khi đầu bữa ăn đang vui vẻ, giữa bữa ăn đã nghe hai mẹ con thủng thẳng nói nặng nói nhẹ, cuối bữa ăn là ai vào phòng nấy, đóng kín cửa. Mẹ bạn không tìm thấy hạnh phúc trong hôn nhân. Bà tìm cách lôi kéo con gái về phía mình, suốt ngày rót vào tai con rằng: “Bố mày thế này, thế nọ”. Có lúc bạn thương mẹ, cũng có lúc bực bội. Lúc bực nhất, bạn nói rằng: “Bố như vậy là vì mẹ, không ai chịu nổi vì mẹ hay càm ràm quá…”.
Chính xác là hôm qua, bạn nói thế. Rồi bỏ đi, mặc kệ đôi mắt bà mẹ sũng nước.
Khi đối diện với một cái chết, bạn nghĩ rằng, trời ơi, mình đã tệ hại biết bao, mình đã làm gì với đôi mắt sũng nước của mẹ. Mẹ bạn thôi gọi con là đứa con gái bất trị sau chuyến đi ấy. Bạn dành thời gian ăn cơm với mẹ nhiều hơn. Bạn chủ động rủ mẹ đi xem phim, nghe nhạc. Và bạn nói rằng, hạnh phúc nhất trong đời là còn mẹ để trả hiếu. Nếu chỉ còn một ngày để sống, bạn sẽ dành trọn vẹn ngày ấy
bên mẹ mình.
* * *
Bạn tôi bay trên chuyến bay gặp sự cố do ảnh hưởng bão. Máy bay phải bay vòng, rung lắc trên trời cả tiếng đồng hồ, cuối cùng đáp được xuống sân bay Thái Lan, đợi bão tan mới quay về TPHCM. Ai đó ngồi gần bạn nói rằng, nếu không thể hạ cánh trong vòng 5 phút nữa, máy bay chắc chắn… hết nhiên liệu.
Trên máy bay, bạn nghe những tiếng cầu nguyện, cả những tiếng thở dài.
Bạn tôi không theo đạo. Lúc ấy, bạn chỉ cầu ông trời cho bạn về nhà, gặp con mình lần cuối rồi đi, dù buổi ấy, chắc chắn hai nhóc đã ngủ, và có thể trong giấc ngủ còn ú ớ mê tỉnh gọi mẹ như nhiều đêm. Lúc ấy, bạn nghĩ tới cuộc chia tay còn dùng dằng cả năm của mình vẫn chưa chấm dứt.
Sau chuyến bay ấy, bạn tôi đồng ý chia tay, giành phần nuôi con (chồng cũ của bạn cũng chỉ mong có thế), một bà mẹ đơn thân tích cực nhất trái đất mà tôi được biết. Bạn đi học làm bánh, học nấu nướng, tranh thủ ngoài giờ làm, lại làm bánh trái, xôi chè và các món ngon bán online. Làm nhiều việc để vừa không còn thời gian dành cho những suy nghĩ tiêu cực, vừa có kinh tế đưa con đi chơi những nơi cả mẹ và con cùng yêu mến. Những đứa con của bạn có những địa danh đi năm lần bảy lượt. Không sao cả, quan trọng là nơi ấy cả mẹ và con tìm thấy hạnh phúc.
* * *
Nếu như còn một ngày để sống… là bài hát mà tôi rất yêu thích, nghe đi nghe lại hàng trăm lần. Bài hát về bao nhiêu điều ý nghĩa giữa cuộc đời này, mà có thể những lúc bình yên nhất, bạn không bao giờ nhận ra rằng: Chỉ cần được sống thôi đã là điều vô giá, kỳ diệu nhất. Bạn sẽ nhận ra được điều ấy khi có lúc, có sự trải nghiệm đối mặt với cái chết, dù chẳng ai có thể biết trước rằng, đến bao giờ thì mình “còn một ngày để sống”, hay thậm chí là vài phút giây để sống.
Nếu như còn một ngày để sống. Sống - với cách nghĩ tích cực nhất. Tôi vẫn nghĩ rằng, khi nghĩ đến điều ấy, là khi không phải sợ đối diện với sự mất mát lớn nhất của cuộc đời này. Cũng không phải, khi ấy ta nghĩ tới những tiếc nuối còn chưa làm được. Bởi suy cho cùng, ai rồi cũng phải đi về điểm cuối con đường, mà khi ấy, là khi ta thiết tha yêu cuộc đời này biết bao nhiêu.