Sáng 8-12, Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF) và Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tổ chức Hội thảo công bố Báo cáo kết quả điều tra các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam 2020-2021.
Đây là cuộc điều tra lớn nhất tại Việt Nam về vấn đề này, tính đến thời điểm hiện tại, với số lượng mẫu là 14.000 hộ gia đình trên 700 địa bàn thuộc tất cả 63 tỉnh thành của cả nước. Mẫu điều tra đại diện cho 6 vùng kinh tế, Hà Nội và TPHCM, cũng như các nhóm dân tộc thiểu số chính.
Phát biểu tại hội thảo, Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam Rana Flowers đã chỉ ra 5 điểm nổi bật của kết quả điều tra.
Thứ nhất, phụ nữ, trẻ em dân tộc thiểu số, đặc biệt là người Mông, người Khmer là nhóm đối tượng yếu thế hơn cả, xét về các chỉ tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.
Mặc dù, thời gian qua, Việt Nam đã có sự phát triển nói chung ở nhóm phụ nữ và trẻ em, nhưng với những nhóm đối tượng dân tộc thiểu số này vẫn còn có một khoảng cách so với cả các nhóm đối tượng khác trong xã hội, đặc biệt xét về tiếp cận với cơ hội được tiêm chủng, điều kiện vệ sinh, nước sạch.
Theo bà Rana Flowers, trẻ em gái dân tộc thiểu số gặp phải rất nhiều rủi ro, như là tảo hôn, khó khăn trong cơ hội được đến trường. Điều đó khiến cho các cơ quan quản lý, chính quyền địa phương thấy rằng cần tập trung nhiều hơn nữa nỗ lực của mình vào lĩnh vực này.
Thứ hai, điều tra đã chứng minh việc thiếu tiếp cận với Internet và đặc biệt là thiếu kỹ năng về công nghệ thông tin của trẻ em trai, trẻ em gái, nam giới và phụ nữ trên khắp Việt Nam.
Mặc dù có hơn 80% người từ 15-49 tuổi sử dụng Internet nhưng chỉ có hơn 30% người biết sử dụng máy vi tính. Bà Rana Flowers nhận định: "Nếu Việt Nam mong muốn chuyển đổi số và chúng ta đã đặt ra mục tiêu này, chắc chắn sẽ cần phải tập trung giải quyết vấn đề này”.
Thứ ba, ở nhiều khu vực, tình trạng bất bình đẳng giới mặc dù không rõ ràng nhưng kết quả điều tra cho thấy nguy cơ trẻ em không đi học tăng dần theo cấp học và đội tuổi.
Bậc tiểu học (cấp 1) có 98,2% trẻ em đi học đúng tuổi và chỉ có 1,2% trẻ em không đi học, nhưng đến cấp trung học phổ thông (cấp 3), tỷ lệ đi học đúng tuổi chỉ còn 78,1% và tỷ lệ học sinh không đi học ở cấp học này là 21,6%.
Tỷ lệ hoàn thành cấp học cũng có xu hướng giảm, với tỷ lệ hoàn thành tiểu học là 98,3% giảm xuống còn 86,8% ở cấp trung học cơ sở và chỉ còn 58,1% ở cấp trung học phổ thông. Từ những con số này, có thể thấy trong bối cảnh khó khăn kinh tế, nhiều trẻ em phải bỏ học, đi làm từ rất sớm, khi điều kiện tài chính của bố mẹ không đảm bảo.
Thứ tư, bà Rana Flowers cảnh báo, đó là tình trạng kỷ luật trẻ em bằng phương pháp bạo lực trong hộ gia đình vẫn là một thực trạng phổ biến ở Việt Nam.
"70% trẻ em từ độ tuổi 1 đến 14 đều bị ảnh hưởng. Điều này ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần tâm lý cũng như dẫn đến tỷ lệ nguy cơ cao hơn, ví dụ như có hành vi bạo lực ở trẻ em trong tương lai hoặc lạm dụng chất an thần, gây nghiện trong tương lai và từ đó nó có thể ảnh hưởng đến mục tiêu xây dựng một xã hội gắn kết tại Việt Nam", bà Rana Flowers cho hay.
Thứ năm, đó là Việt Nam đang đối mặt với khủng hoảng về nước sạch. Có tới 50% người dân trên cả nước đang sử dụng và uống nước không đáp ứng được tiêu chuẩn về chất lượng nước.
Nhấn mạnh cột mốc năm 2030 sắp đến gần, chỉ còn khoảng 8 năm nữa để Việt Nam hoàn thành thực hiện các cam kết Mục tiêu phát triển bền vững, Trưởng Đại diện UNICEF tại Việt Nam Rana Flowers kêu gọi Chính phủ Việt Nam tập trung thu thập dữ liệu về phụ nữ và trẻ em liên quan đến các mục tiêu phát triển bền vững thường xuyên hơn và công khai rộng rãi cho tất cả mọi người để có thể chứng minh được những thay đổi đã và sẽ đạt được. Bằng chứng và dữ liệu từ các điều tra và nghiên cứu cũng là cơ sở để Chính phủ, cơ quan chức năng cân nhắc về tốc độ tăng trưởng kinh tế trong tương lai.
