Ngày 17-8, tại Hà Nội, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (Ban Chỉ đạo PCTNTC) đã họp phiên thứ 22 dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo để kiểm điểm, đánh giá kết quả hoạt động 6 tháng đầu năm, xác định nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2022.
Tại phiên họp, Ban Chỉ đạo thống nhất, trong 6 tháng đầu năm, mặc dù vừa tiếp tục tập trung phòng, chống dịch bệnh Covid-19, vừa chỉ đạo phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, song các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chức năng đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện nghiêm túc kết luận của Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo và Chương trình công tác năm 2022 của Ban Chỉ đạo.
Công tác PCTNTC tiếp tục được đẩy mạnh, quyết liệt, đồng bộ, khẩn trương và có bước phát triển mới, khẳng định mạnh mẽ quyết tâm kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Trong đó, nổi bật là Ban Chỉ đạo đã tham mưu Bộ Chính trị tổ chức hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm công tác PCTNTC giai đoạn 2012-2022 với quy mô lớn nhất từ trước đến nay, với gần 500 đại biểu dự họp trực tiếp và hơn 80.000 đại biểu dự họp trực tuyến tại hơn 4.000 điểm cầu trong cả nước, nhiều tỉnh, thành phố kết nối đến cấp huyện, xã. Đặc biệt là bài phát biểu kết luận của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo đã đánh giá toàn diện, sâu sắc kết quả PCTNTC từ khi thành lập Ban Chỉ đạo đến nay, rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý, chỉ đạo nhiều chủ trương, giải pháp lớn về PCTNTC.
Trong 6 tháng đầu năm, cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật đối với 295 đảng viên do tham nhũng, cố ý làm trái (tăng 117 đảng viên so với cùng kỳ năm trước). Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã thi hành kỷ luật 27 cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý (tăng 20 trường hợp so với cùng kỳ năm trước). Từ đầu nhiệm kỳ đến nay đã thi hành kỷ luật 56 cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, trong đó có 10 Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng.
Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo tập trung thanh tra, kiểm toán các lĩnh vực nổi cộm, dư luận bức xúc, đã kiến nghị xử lý, thu hồi 15.418 tỷ đồng và 134ha đất; kiến nghị xử lý hành chính 1.682 tập thể và 2.676 cá nhân (tăng 831 tập thể và 603 cá nhân so với cùng kỳ năm trước). Các bộ, ngành, địa phương đã chuyển 414 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật; tăng cường quản lý, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, tiêu cực ngay trong các cơ quan chống tham nhũng, tiêu cực (đã xử lý kỷ luật 54 trường hợp, chuyển xử lý hình sự 9 trường hợp, khởi tố 16 vụ án/17 bị can tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động tư pháp).
Ban Chỉ đạo đã tổ chức 8 đoàn kiểm tra chuyên đề về công tác phát hiện, chuyển giao, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về tham nhũng, kinh tế, tiêu cực và công tác giám định, định giá tài sản trong giải quyết các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế, tiêu cực. Qua báo cáo, các đoàn kiểm tra đã phát hiện, kiến nghị chỉ đạo xử lý nhiều vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực, khắc phục nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác này. Đồng thời chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh điều tra, truy tố, xét xử; mở rộng điều tra, khởi tố mới nhiều vụ án nghiêm trọng; tạo bước đột phá mới trong phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực. |
Từ sau phiên họp thứ 21 của Ban Chỉ đạo (tháng 1-2022) đến nay, các cơ quan tố tụng trong cả nước đã khởi tố mới 297 vụ án/682 bị can về các tội tham nhũng (tăng 153 vụ, 298 bị can so với cùng kỳ năm trước). Riêng các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, đã khởi tố mới 8 vụ án/29 bị can, khởi tố thêm 40 bị can trong 12 vụ án; kết thúc điều tra 10 vụ án/134 bị can, kết thúc điều tra bổ sung 6 vụ án/142 bị can; truy tố 7 vụ án/77 bị can; xét xử sơ thẩm 5 vụ án/55 bị cáo, xét xử phúc thẩm 6 vụ án/53 bị cáo. Các cơ quan thi hành án dân sự đã thu hồi được hơn 9.027 tỷ đồng trong các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo (tăng hơn 7.000 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước). Tòa án đã đưa ra xét xử kịp thời một số vụ án trọng điểm, gồm:
1. Vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Bệnh viện Bạch Mai và một số cơ quan, đơn vị;
2. Vụ án “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai” xảy ra trong việc thực hiện Dự án sinh thái tâm linh Cửu Long Sơn Tự và Dự án biệt thự sông núi Vĩnh Trung tại khu vực núi Chín Khúc, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa;
3. Vụ án “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh” xảy ra tại TPHCM, các tỉnh, thành phố khác, Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế và các cơ quan, đơn vị liên quan;
4. Vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Nhận hối lộ” xảy ra tại các đơn vị thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, Bộ đội Biên phòng;
5. Vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tổng Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (đang xét xử sơ thẩm).
Điểm nổi bật là các cơ quan tiến hành tố tụng Trung ương và địa phương, nội chính, kiểm tra đã phối hợp chặt chẽ, khắc phục khó khăn, vướng mắc, tập trung điều tra, xử lý nghiêm nhiều vụ án liên quan đến Công ty Việt Á, Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao, Tập đoàn FLC, Tập đoàn Tân Hoàng Minh, Công ty cổ phần Tiến bộ quốc tế (AIC) và các vụ, việc liên quan đến quản lý, sử dụng đất đai, tài sản nhà nước xảy ra tại TPHCM, Khánh Hòa, Bình Thuận, Bình Dương...; trong đó, khởi tố nhiều bị can là cán bộ cấp cao diện Trung ương quản lý; riêng liên quan đến Công ty Việt Á đã khởi tố 25 vụ án, 95 bị can.
Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc các tỉnh ủy, thành ủy khẩn trương quyết định thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về PCTNTC theo Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 khoá XIII và Quy định số 67-QĐ/TW (ngày 2-6-2022) của Ban Bí thư. Đến nay, 63/63 Ban Chỉ đạo PCTNTC của các tỉnh, thành phố đã được thành lập và đi vào hoạt động. Công tác PCTNTC ở địa phương có sự chuyển biến tích cực. Nhiều địa phương đã phát hiện, xử lý nghiêm nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực, như: Tuyên Quang (12 vụ), Nghệ An (11 vụ), Hải Phòng (10 vụ), Bắc Giang (9 vụ), Cần Thơ (8 vụ), Thanh Hóa (8 vụ), Sơn La (7 vụ), Phú Thọ (6 vụ), Hà Nội (5 vụ),... Có 20 địa phương đã khởi tố 23 vụ án/63 bị can liên quan đến vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á.
Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, xử lý dứt điểm 5 vụ án, vụ việc lớn
Về nhiệm vụ trọng tâm những tháng cuối năm 2022, Ban Chỉ đạo yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chức năng tập trung hoàn thành các nhiệm vụ theo Chương trình công tác năm 2022 của Ban Chỉ đạo, kết luận của Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Nguyễn Phú Trọng. Trong đó khẩn trương, quyết liệt việc rà soát, khắc phục những sơ hở, bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan đến đấu thầu, đấu giá, quản lý, sử dụng đất đai, tài sản công, tài chính, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, quy hoạch xây dựng,...; trên các lĩnh vực mà các đoàn kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử đã kiến nghị, đề xuất. Hoàn thành xây dựng, trình Bộ Chính trị ban hành các quy định về kiểm soát quyền lực để PCTNTC theo kế hoạch.
Ban Chỉ đạo yêu cầu đẩy nhanh tiến độ xác minh, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, xử lý các vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm. Phấn đấu đến hết năm 2022 kết thúc điều tra 14 vụ án, ban hành cáo trạng truy tố 20 vụ án, xét xử sơ thẩm 25 vụ án, xét xử phúc thẩm 5 vụ án, kết thúc xác minh, giải quyết 21 vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo theo kế hoạch. Nhất là tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc liên quan đến:
1. Công ty Việt Á;
2. Vụ án xảy ra tại Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao và một số cơ quan liên quan;
3. Vụ án xảy ra tại Tập đoàn FLC và một số công ty liên quan;
4. Vụ án xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh;
5. Vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Tiến bộ quốc tế AIC.
Khẩn trương đưa ra xét xử các vụ án trọng điểm theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo, gồm:
1. Vụ án “Đưa hối lộ; Nhận hối lộ; Buôn lậu; Sản xuất, buôn bán hàng giả; In, phát hành, mua bán trái phép hoá đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước” xảy ra tại tỉnh Đồng Nai và một số tỉnh, thành phố khác;
2. Vụ án “Thao túng thị trường chứng khoán” xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn FLC, Công ty Chứng khoán BOS và các công ty có liên quan;
3. Vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Công ty Việt Á, CDC Hải Dương và các đơn vị, địa phương liên quan;
4. Vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Dự án Nha Trang Center 2, số 01 Trần Hưng Đạo, thành phố Nha Trang;
5. Vụ án “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai” xảy ra tại Dự án Nha Trang Golden Gate, 28E Trần Phú, Vĩnh Nguyên, thành phố Nha Trang;
6. Vụ án “Lạm quyền trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại TPHCM;
7. Vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận (Công ty Tân Thuận);
8. Vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Bệnh viện Mắt TPHCM;
9. Vụ án “Buôn lậu; Vận chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ qua biên giới” (Vụ án buôn lậu 51kg vàng và vận chuyển trái phép qua biên giới 200.000 USD) xảy ra tại thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang.
Tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán ở những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực
Ban Chỉ đạo cũng yêu cầu tiếp tục tăng cường, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, có nhiều dư luận về tham nhũng, tiêu cực, những vấn đề nổi cộm, gây bức xúc trong xã hội, những lĩnh vực chuyên môn sâu, hoạt động có tính khép kín, bí mật. Khẩn trương hoàn thành kết luận thanh tra chuyên đề việc mua sắm trang thiết bị, sinh phẩm, kit xét nghiệm, thuốc chữa bệnh phục vụ phòng, chống dịch Covid-19; thanh tra việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa sang kinh doanh bất động sản giai đoạn 2011-2017 và các chuyên đề khác theo Kế hoạch của Ban Chỉ đạo…
Kết luận phiên họp, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh việc khẩn trương hoàn thành việc kiểm tra chuyên đề của Ban Chỉ đạo về lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phát hiện, chuyển giao, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về tham nhũng, kinh tế, tiêu cực và công tác giám định, định giá tài sản trong các vụ án, vụ việc. Đồng thời, tiếp tục tăng cường, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, trong đó tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, có nhiều dư luận về tham nhũng, tiêu cực.
“Khẩn trương chuẩn bị và tích cực hướng dẫn, chỉ đạo Ban Chỉ đạo cấp tỉnh sớm kiện toàn tổ chức và xây dựng, hoàn thiện các quy chế, quy trình công tác, tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra để nâng cao hiệu quả hoạt động; kiên quyết khắc phục tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, rõ rệt, đồng bộ trong công tác PCTNTC ở địa phương, cơ sở”, Tổng Bí thư nêu rõ.
Cũng tại phiên họp này, Ban Chỉ đạo đã cho ý kiến đối với báo cáo kết quả bước đầu của 8 đoàn kiểm tra chuyên đề của Ban Chỉ đạo về công tác phát hiện, chuyển giao, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về tham nhũng, kinh tế, tiêu cực và công tác giám định, định giá tài sản trong giải quyết các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế, tiêu cực. Ban Chỉ đạo cũng thống nhất kết thúc chỉ đạo xử lý đối với 7 vụ án, 10 vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo do đã kết thúc việc giải quyết theo quy định của pháp luật. |
Nghiêm trị người có chức quyền liên quan các vụ án Công ty Việt Á
Chiều 17-8, Ban Nội chính Trung ương họp báo thông tin về kết quả phiên họp thứ 22 của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC. Tại đây, Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương Nguyễn Văn Yên cho biết, các thành viên Ban Chỉ đạo đã cho ý kiến và cơ bản đồng tình về mặt chủ trương phân hóa trách nhiệm để xử lý triệt để, nghiêm khắc nhưng nhân đạo đối với các đối tượng liên quan trong các vụ án về Công ty Việt Á.
Theo đồng chí Nguyễn Văn Yên, với nhóm người có chức quyền nhưng lợi dụng để chỉ đạo, tác động, can thiệp, hoặc người chủ mưu, tổ chức, tích cực thực hiện hành vi tội phạm, có động cơ vụ lợi, trục lợi công quỹ… thì kiên quyết nghiêm trị. Nhóm đối tượng này được khuyến khích nộp lại tiền, tài sản do tham nhũng, phạm tội mà có. Với những người nộp lại tiền đã nhận thì có thể thay đổi biện pháp, chẳng hạn từ tạm giam sang tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là việc thay đổi biện pháp ngăn chặn này không gây khó khăn cho công tác điều tra, truy tố, xét xử.
Với nhóm người thực hiện hành vi phạm tội mà không biết, không thấy, không vụ lợi, không thỏa thuận thì vẫn phải điều tra, làm rõ vai trò, trách nhiệm trong vụ án. Tuy nhiên, theo tinh thần khoan hồng và nhân đạo, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử sẽ tùy trường hợp mà xem xét miễn, giảm trách nhiệm hình sự. Thời gian qua, các vụ án liên quan đến Công ty Việt Á dẫn tới việc xem xét trách nhiệm của rất nhiều cán bộ, công chức, viên chức vốn không có chức vụ, quyền hạn lớn. Họ chỉ thực hiện các công việc của mình theo chỉ đạo cấp trên, với tinh thần vì chống dịch mà làm, không có động cơ, vụ lợi. Nếu xét đến cùng theo nguyên tắc tố tụng hình sự thì hành vi của họ có thể vẫn là đồng phạm giúp sức. Tuy nhiên, với các trường hợp này, cần xem xét cụ thể, có thể cho miễn trách nhiệm hình sự. Nếu chưa khởi tố thì không xem xét xử lý hình sự.