Tính đến thời điểm này, cả nước có 9 tỉnh, thành phố tổ chức dạy học trực tiếp hoàn toàn; 35 tỉnh, thành dạy học kết hợp trực tiếp với trực tuyến và qua truyền hình; 19 địa phương còn lại dạy học trực tuyến và qua truyền hình. Dự kiến, sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, đến ngày 7-2, sẽ có thêm 8 tỉnh thành cho học sinh đi học trực tiếp.
Hiện nay, cả nước có hơn 6,5 triệu học sinh 12-17 tuổi đã được tiêm vaccine mũi 1, đạt tỷ lệ 90,10%, mũi 2 là 72,24%. Tỷ lệ cán bộ, giáo viên, nhân viên được tiêm vaccine mũi 2 là 82%, mũi 3 là 28,2%. TPHCM - địa phương bùng phát dịch mạnh nhất thời gian trước - sau thời gian thí điểm đi học trực tiếp, chỉ có 130 ca mắc Covid-19 trong trường học, chiếm 0,02%. Tại Bắc Giang, tỷ lệ cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh nhiễm là 0,009%. Như vậy, có thể khẳng định, nguy cơ lây nhiễm Covid-19 trong trường học là rất thấp, thấp hơn nguy cơ trong cộng đồng và các gia đình.
Việc các em phải học trực tuyến trong thời gian quá dài sẽ gây nên nhiều hệ lụy. Tổ chức UNICEF đã có bằng chứng rõ ràng cho việc học sinh ở nhà kéo dài vì dịch bệnh đã bị ảnh hưởng lớn về thể chất, tinh thần, chất lượng học tập… Bên cạnh đó, tình trạng bạo lực gia đình, tảo hôn… gia tăng. Do đó, một trong những trọng tâm mà Liên hiệp quốc đặt ra là phải đưa học sinh quay lại học bình thường và phục hồi những gì thiếu hụt khi các em phải ở nhà học trực tuyến.
PGS-TS Phạm Mạnh Hà (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết, tỷ lệ học sinh, sinh viên đến thăm khám và điều trị các vấn đề về sức khỏe tâm thần tăng vọt theo thống kê gần đây của Bệnh viện Sức khỏe tâm thần. Nghiên cứu của Đại học Quốc gia TPHCM cũng cho thấy 56,8% sinh viên thiếu tập trung và không hứng thú học tập; 48% thấy tự ti, mất phương hướng; 56,2% bị rối loạn giấc ngủ; 35,7% thấy tính tình thay đổi, hay cáu gắt, lo lắng không lý do.
Theo PGS-TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), thời điểm này đã có nhiều tiền đề quan trọng giúp Việt Nam có thể mở rộng cho học sinh đi học trực tiếp. Chúng ta đã có kinh nghiệm hơn 2 năm phòng chống dịch; các điều kiện về chữa bệnh, phòng bệnh Covid-19 cũng đã tốt hơn; ý thức và năng lực thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân, cộng đồng của người dân nâng lên; tỷ lệ phủ vaccine tạo miễn dịch cộng đồng của Việt Nam thuộc nhóm 6 nước cao nhất thế giới… Mặt khác, việc mở cửa trường học là xu hướng chung của các nước trên thế giới theo phương châm sống chung với Covid-19.
Trong khi các hoạt động kinh tế, giao tiếp xã hội đã gần như hoàn toàn bình thường, học sinh đã theo bố mẹ đi chơi, đi ăn ngoài hàng quán thì không có lý do gì để các em phải học trực tuyến. Đây là thời điểm hết sức hợp lý và cần thiết để đưa học sinh trở lại trường. Nhưng, điều này cũng cần quyết tâm của các địa phương, của toàn ngành giáo dục, toàn xã hội để đưa các em trở lại lớp.
Như Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn, không chỉ là chuyện mở cửa trường học, mà còn là củng cố, tái thiết giáo dục sau dịch bệnh. Do đó, các các địa phương, các sở GD-ĐT, các cơ sở giáo dục cần khẩn trương, kiên quyết, chu đáo để đưa học sinh quay trở lại trường. Dĩ nhiên, cần có kịch bản phù hợp, kịp thời ngay từ lúc này để sau Tết các em trở lại trường hiệu quả, an toàn; cần phải tuyệt đối tránh tâm lý chủ quan, chuẩn bị không chu đáo, phó mặc cho nhà trường, thầy cô… khi mở cửa trường học trở lại.
