Sau hơn một năm thực thi, UKVFTA đã mang lại hiệu quả tích cực với doanh nghiệp Việt Nam khi kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng hai con số, bất chấp ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Tận dụng lợi thế thuế suất mà UKVFTA sẽ xoá bỏ đến 99,2% trong vòng 6 năm, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Vương quốc Anh trong năm đầu tiên thực thi hiệp định (năm 2021) đã đạt 6,6 tỷ USD, tăng 17,2% so với năm 2020. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam đạt gần 5,8 tỷ USD, tăng 16,4%; xuất khẩu của Anh đạt 849 triệu USD, tăng 23,6%. Tuy nhiên, dư địa xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam vào thị trường Anh trong UKVFTA được coi là còn rất lớn vì hàng Việt Nam mới chỉ chiếm chưa đến 1% trong nhu cầu nhập khẩu mỗi năm lên tới hơn 600 tỷ USD của thị trường này.
Phát biểu tại tọa đàm, ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công thương) đánh giá, Vương quốc Anh trước kia là thành viên của Liên minh châu Âu nên rất quan tâm vấn đề phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội. “Cho nên khi hàng hóa của một quốc gia xuất khẩu sang nước họ để tồn tại và phát triển, có chỗ đứng trong lòng người tiêu dùng thì không chỉ giá rẻ, chất lượng tốt mà còn phải đảm bảo được các yếu tố về phát triển bền vững”, ông Khanh nói.
Còn theo ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng ban Nghiên cứu tổng hợp - Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, thị trường Anh cũng sẽ nhìn nhận tích cực hơn về hình ảnh của doanh nghiệp Việt Nam, về sản phẩm Việt Nam. Từ diễn biến về xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với Vương quốc Anh có thể thấy có xu hướng rất rõ là hai bên đều khai thác rất tốt lợi thế của nhau.
Ông Ngô Chung Khanh cho rằng, kinh tế Anh hiện nay đang gặp khó khăn, lạm phát tăng dẫn tới những nhu cầu của người dân sẽ giảm nhưng hiện nay chính phủ mới của Anh đang nỗ lực để thúc đẩy trở lại nền kinh tế.
Dẫn chứng lại hội nghị tổng quan thương mại Việt Nam - EU trong bối cảnh EVFTA có hiệu lực mà vừa rồi Bộ Công thương tổ chức tại TPHCM, tại đây, Tập đoàn Lộc Trời đã chia sẻ câu chuyện bước đầu xuất khẩu được 1.000 tấn gạo mang thương hiệu của riêng họ, không phải đi gia công như trước nữa, sau đó có rất nhiều doanh nghiệp ra gặp, trao đổi để học hỏi kinh nghiệm… ông Ngô Chung Khanh cho rằng, không phải xuất khẩu sang Anh là khó như chúng ta vẫn nghĩ, không phải có nhiều rào cản kỹ thuật mà nếu biết cách và làm tự tin thì các doanh nghiệp của chúng ta vẫn làm được...
Theo Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, khó khăn lớn nhất hiện nay vẫn là tư duy của doanh nghiệp là liệu có chấp nhận vượt qua sự bằng lòng với kết quả đã có, hay tiếp tục vươn xa hơn. “Vừa qua trao đổi với các doanh nghiệp, tôi thấy một số doanh nghiệp hiện nay chỉ tập trung xuất khẩu sang các thị trường truyền thống, ví dụ như châu Á hay Ấn Độ, khu vực Ả Rập... Còn nói xuất khẩu sang EU, Anh thì họ lại bảo cái đấy mình chưa đủ trình, làm một mình tôi sợ lắm, hiện nay tôi khai thác thị trường Ấn Độ hay thị trường Dubai thế đủ... Tức là họ đã có những tư duy như vậy”, ông Khanh nói và cho rằng, nếu còn tư duy như thế thì lợi thế, cơ hội chúng ta có được từ UKVFTA sẽ không đạt được như mong muốn.
Mặc dù vậy, đứng ở góc độ doanh nghiệp, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam bày tỏ, Anh là một trong những thị trường có những khách hàng rất khó tính ở châu Âu, người ta chi tiêu rất cẩn thận, rất dè dặt chứ không phải như một số thị trường khác.
Đại diện Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho rằng, đồ gỗ Việt Nam rất được ưa chuộng ở châu Âu và Mỹ, nhưng đến nay, sản phẩm gỗ của chúng ta mới chỉ chiếm 7,2% tổng kim ngạch nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Anh. Nếu so sánh với tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu của ngành công nghiệp gỗ Việt Nam thì thị trường Anh mới chỉ chiếm 2%.
Theo ông Hoài, thị trường Anh rất khó tính về mẫu mã, kiểu dáng và đặc biệt Anh đặt ra những yêu cầu rất nghiêm khắc về mặt môi trường. “Bởi vì sản phẩm gỗ liên quan đến rừng - một bộ phận rất quan trọng của môi trường sống và Anh kể cả khi còn là thành viên của EU cũng như hiện nay luôn dương ngọn cờ về chống biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, kinh tế xanh, về việc làm thế nào để giảm phát khí nhà kính...”, ông Hoài nói.
Do đó, các doanh nghiệp của chúng ta khi xuất khẩu vào Anh phải đặc biệt chú ý đến tính hợp pháp của nguồn gốc gỗ nói riêng và các mặt hàng xuất khẩu nói chung.
