Đổi nghề từ những bức ảnh xúc động
Phùng Quang Trung sinh năm 1996, hiện đang sinh sống tại Hải Dương. Trung vốn là một nhân viên marketing, nhưng sau đó đã chuyển sang nghề phục chế ảnh. Trong một lần được tiếp xúc với các bức ảnh liệt sĩ, những người đã hy sinh xương máu vì độc lập tự do của Tổ quốc, Trung rất xúc động vì nhìn thấy nhiều tấm ảnh kỷ vật đã ố vàng, hư hỏng.
Từ đó, Trung mày mò tìm hiểu về nhiếp ảnh, công nghệ phục chế ảnh, và kết hợp với một thợ ảnh lành nghề thành lập nhóm chuyên đi phục chế ảnh, ghép ảnh liệt sĩ miễn phí cho thân nhân. Nhóm đã phục chế được những bức ảnh quý và trao tặng, như: ảnh liệt sĩ Võ Thị Sáu trao tặng Nghĩa trang Hàng Dương (huyện Côn Đảo, Bà Rịa - Vũng Tàu); trao tặng ảnh phục dựng 10 cô gái Thanh niên xung phong ở Ngã ba Đồng Lộc (tỉnh Hà Tĩnh); trao tặng ảnh phục dựng 13 cô gái tại Truông Bồn (Nghệ An)…
Nhận thấy công việc tình nguyện có ý nghĩa và được ủng hộ, Trung cùng các bạn trẻ chung đam mê thành lập và lấy tên nhóm Skyline. Từ năm 2023, với vai trò trưởng nhóm, Trung đã vận động và đào tạo được hơn 20 bạn trẻ tham gia thực hiện nhiều chương trình như: Tết liệt sĩ tại tỉnh Nghệ An, phục dựng ảnh 65 liệt sĩ Biệt động Sài Gòn…
“Tôi đã sử dụng kỹ thuật phục chế ảnh hiện đại, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo kết hợp với sự hiểu biết về lịch sử để khôi phục những tấm hình, mang lại một phần ký ức cho các gia đình liệt sĩ. Bức ảnh không chỉ giúp các gia đình có thể nhìn thấy lại những người thân yêu đã khuất hàng chục năm, mà còn tạo ra sự kết nối sâu sắc giữa thế hệ hiện tại và quá khứ”, Trung cho biết.
Ngoài phục dựng ảnh miễn phí cho các gia đình liệt sĩ, bản thân Trung và nhóm Skyline cũng làm dịch vụ phục chế ảnh cho các gia đình, cá nhân có nhu cầu, tạo thu nhập cho các thành viên của nhóm. Tuy nhiên, trên tinh thần tình nguyện, mọi thành viên đều làm việc rất nhiệt tình, chuyên nghiệp và hướng đến mục đích nhân văn là tri ân công ơn của các liệt sĩ cũng như thân nhân của họ.
Kết nối và sẻ chia
Ngoài phục dựng lại những bức ảnh bị hoen ố, mờ nhòe qua thời gian, nhóm Skyline còn hỗ trợ các gia đình liệt sĩ không còn ảnh bằng cách sử dụng công nghệ phác họa lại chân dung dựa trên miêu tả về đặc điểm khuôn mặt và nét tương đồng của thân nhân.
Đặc biệt, nhóm đã tái hiện được nhiều khoảnh khắc liệt sĩ ngồi cạnh và trở về bên người mẹ qua tấm ảnh. Tính đến nay, nhóm đã phác họa, phục dựng được hàng ngàn bức ảnh liệt sĩ, trao tận tay cho thân nhân trong niềm xúc động, đặc biệt là vào các dịp kỷ niệm Ngày Thương binh Liệt sĩ 27-7 hay Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22-12…
Bên cạnh đó, trong năm 2024, Phùng Quang Trung đã khởi xướng thực hiện các chương trình phục dựng và trao ảnh như bức ảnh “Bữa cơm bên mẹ” cho gia đình mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Ngách (109 tuổi, tại Thanh Miện, Hải Dương) và mẹ Nguyễn Thị Tòn (100 tuổi, tại Thái Bình).
Nhóm cũng đã thực hiện các dự án, như: Đón anh trở về quê hương (phục dựng gần 50 trường hợp đón nhận hài cốt liệt sĩ trở về quê hương trên khắp mọi miền Tổ quốc); Trao tặng ảnh phục dựng “Lễ trao quân hàm cho cán bộ cấp cao toàn quân ngày 22-12-1958” cho Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam…
Nhóm của Trung còn phối hợp tỉnh đoàn các tỉnh tổ chức phục dựng hàng trăm bức ảnh liệt sĩ và trao quà đến thân nhân liệt sĩ với tổng số kinh phí hàng trăm triệu đồng. “Trong chuyến hành trình tại Phú Yên tháng 7-2024, nhóm đã thăm hỏi, động viên, trao quà trực tiếp tại 3 gia đình liệt sĩ; tổ chức chương trình Tuổi trẻ Phú Yên - Tri ân Anh hùng.
Tại chương trình, nhóm đã phối hợp Tỉnh đoàn Phú Yên trao tặng 63 tấm ảnh liệt sĩ đã được phục dựng cho các gia đình liệt sĩ, phục dựng ảnh cho 10 liệt sĩ người Hải Dương hy sinh tại chiến trường Phú Yên. Đặc biệt có đến 10 tấm ảnh liệt sĩ được phác họa khi không có ảnh gốc, chỉ được làm qua mô tả của gia đình, nhưng sau khi hoàn thiện đã được đánh giá giống liệt sĩ đến 80%-90%”, Trung cho biết.
Nhóm Skyline cũng đã phối hợp Sở VH-TT-DL tỉnh Lào Cai tổ chức chương trình Nét ảnh vượt bão, trao 32 tấm ảnh gia đình và kêu gọi ủng hộ 100 triệu đồng cho các gia đình bị thiệt hại bởi cơn bão Yagi tại thôn Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai); tham gia trực tiếp hoạt động cứu trợ và gửi hàng hóa, nhu yếu phẩm, gửi dụng cụ học tập cho một số điểm trường vùng cao chịu ảnh hưởng bão lũ tại huyện Bắc Hà...
“Tôi nhớ nhất hoàn cảnh gia đình anh Điệp ở làng Nủ. Gia đình anh gồm 7 người thì có đến 6 người đã mất tại trận sạt lở vào sáng 10-9 (riêng anh Điệp còn sống do đi làm xa nhà). Đối diện với sự mất mát đau thương tột cùng, nhóm đã phục dựng thần tốc 6 bức ảnh thờ các thành viên trong gia đình anh Điệp, giúp anh vơi bớt nỗi đau và có được những bức ảnh các thành viên trong gia đình”, Trung cho biết.
Chia sẻ về dự định trong tương lai, Phùng Quang Trung cho biết, nhóm sẽ xây dựng một nền tảng dữ liệu hình ảnh và thông tin về liệt sĩ, không chỉ nhằm phục vụ nhu cầu cộng đồng mà còn góp phần giáo dục, nuôi dưỡng lòng yêu nước và trách nhiệm xã hội. Đồng thời, đào tạo và hỗ trợ nhiều bạn trẻ có đam mê về công nghệ, chỉnh sửa ảnh và hỗ trợ việc làm cho các thanh niên, đặc biệt là thanh niên yếu thế, thanh niên có hoàn cảnh khó khăn.
