UBTVQH cũng đã cho ý kiến báo cáo sơ kết 3 năm thực hiện Nghị quyết số 115/2020/QH14 về cơ chế, chính sách tài chính, ngân sách đặc thù đối với TP Hà Nội.
Ghi nhận một số kết quả đáng trân trọng
Tại phiên họp, trình bày báo cáo nêu trên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách (TC-NS) của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai, cho biết, Thường trực Ủy ban TC-NS nhận định, việc triển khai Nghị quyết 54 đã đạt được một số kết quả có ý nghĩa quan trọng, góp phần để TPHCM phát triển nhanh, bền vững trong tương lai.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Thường trực Ủy ban TC-NS nhận thấy, còn một số hạn chế, vướng mắc trong thực hiện Nghị quyết số 54; đặc biệt là một số chính sách liên quan đến đất đai, tài chính, ngân sách nhà nước còn chậm triển khai; có chính sách sau 5 năm vẫn chưa được thực hiện.
Thường trực Ủy ban TC-NS đồng ý với đề nghị của Chính phủ về việc cho phép tiếp tục thực hiện Nghị quyết đến hết 31-12-2023; đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo việc đánh giá, tổng kết toàn diện, đầy đủ kết quả thí điểm, đồng thời hoàn thiện hệ thống pháp luật về các cơ chế, chính sách đã thực hiện thí điểm và báo cáo Quốc hội.
Đối với việc thực hiện Nghị quyết số 115, Thường trực Ủy ban TC-NS cho rằng, qua gần 3 năm thực hiện nghị quyết, TPHCM đã hoàn thiện một bước khuôn khổ pháp lý về cơ chế quản lý tài chính, ngân sách phù hợp với yêu cầu phát triển, trình độ quản lý; huy động và chủ động sử dụng hiệu quả nguồn lực phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội; tăng cường quan hệ hợp tác giữa TP Hà Nội với các tỉnh, thành trong cả nước; chia sẻ khó khăn, tăng cường gắn kết nguồn lực giữa các quận, huyện, thị xã trên địa bàn.
Tuy nhiên, tiến độ thực hiện một số quy định trong Nghị quyết 115 cũng còn chậm, trong đó có chính sách về phí thuộc thẩm quyền. Đến nay, UBND TPHCM mới báo cáo HĐND thông qua 1/6 đề án phí; việc sắp xếp lại các cơ sở nhà đất còn khó khăn; công tác cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước chậm, làm hạn chế việc bổ sung nguồn lực cho thành phố; công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành có lúc chưa kịp thời; một số cơ chế, chính sách tài chính, ngân sách đặc thù của Nghị quyết khi triển khai còn phụ thuộc vào sự phối hợp, tiến độ thực hiện của các bộ, ngành, cơ quan trung ương liên quan; việc sử dụng nguồn kinh phí chi thường xuyên để cải tạo, nâng cấp, mở rộng công trình chưa kịp thời…
Việc triển khai một số chính sách chưa tạo được hiệu quả rõ ràng
Cơ bản tán thành quan điểm nêu trong báo cáo thẩm tra của Ủy ban TC-NS, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh thẳng thắn nhìn nhận, trong thời gian qua, dù 2 thành phố đã tích cực thực hiện hai nghị quyết của Quốc hội, tuy nhiên do ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh, đặc biệt là ở TPHCM, tiến độ triển khai còn chậm, hiệu quả của các chính sách này chưa rõ ràng như kỳ vọng của Quốc hội.
Chẳng hạn, đối với cơ chế chính sách phân cấp quản lý về đất đai, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, tới đây cần báo cáo làm rõ các nội dung liên quan đến những vướng mắc về nguồn gốc đất, cơ chế xử lý của các bộ ngành, làm sáng tỏ điểm nghẽn ở quy định, thẩm quyền hay quy trình thủ tục.
Về phí, lệ phí, việc thực hiện cơ chế đặc thù liên quan đến phí cảng biển đã tạo ra một số bất cập trong cạnh tranh phát triển giữa các cảng biển của TPHCM và cảng biển các khu vực khác.
Khẳng định các nghị quyết đối với TPHCM và Hà Nội là cần thiết, quá trình thực hiện đã cho thấy tính đúng đắn hỗ trợ thiết thực trong phát triển kinh tế - xã hội cho 2 trung tâm lớn của đất nước, Chủ tịch Quốc hội Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị tiếp tục làm rõ tác động của một số cơ chế chính sách trong quá trình thí điểm trước khi nghiên cứu xây dựng chính sách chung, đại trà.
Chẳng hạn, chính sách sử dụng ngân sách quận huyện trong đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, xây dựng nông thôn mới, hỗ trợ an sinh xã hội. Thực tiễn áp dụng tại Hà Nội hiệu quả, chính sách này đã được tiếp tục cho thí điểm đối với Khánh Hòa. Thí điểm nếu tốt sẽ được nhân rộng. “Đây là hướng đi đúng đắn”, đồng chí Vương Đình Huệ khẳng định.
Phát biểu kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, UBTVQH thống nhất đánh giá việc ban hành 2 nghị quyết này là quyết sách đúng đắn của Quốc hội, đồng thời đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực của lãnh đạo Hà Nội, TPHCM, các bộ, cơ quan liên quan đã khắc phục nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là 2 năm chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh, để triển khai thực hiện.
“Các nghị quyết bước đầu đóng góp vào sự phát triển của 2 thành phố, nhưng bên cạnh đó cũng còn hạn chế trong tổ chức thực hiện, phát huy các nguồn lực được phân cấp thí điểm. UBTVQH đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra, ý kiến tham gia của UBTVQH, ý kiến của Chủ tịch Quốc hội để hoàn thiện hai báo cáo. Với Nghị quyết 54, UBTVQH thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định cho phép TPHCM tiếp tục thực hiện Nghị quyết 54 đến hết 31-12-2023, đưa nội dung này vào nghị quyết chung của kỳ họp thứ 4”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ.
Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan: “Đã chuẩn bị một nghị quyết mới trình Quốc hội” Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan Hiện tại, TPHCM đã chuẩn bị một nghị quyết mới trình Quốc hội với những nội dung mở rộng và toàn diện hơn. TPHCM mong muốn nhận được sự ủng hộ và góp ý của UBTVQH, tạo điều kiện để TPHCM phát triển và có nhiều nguồn thu hơn, để đóng góp nhiều hơn cho cả nước. |