Thủy lợi thành thủy hại
Kênh thủy lợi T10 nằm trên địa bàn ấp 6, xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, TPHCM. Kênh T10 không chỉ phục vụ tiêu, thoát nước khu vực xã Xuân Thới Thượng mà còn thông với kênh An Hạ tỏa ra khu vực huyện Hóc Môn và tỉnh Long An. Dọc hai bên kênh, cùng với người dân sinh sống còn có nhiều nhà máy, xí nghiệp và trường học, cơ sở giáo dục.
Những ngày qua, mặc dù màu đỏ của nước đã nhạt dần, nhưng người dân vẫn ái ngại, không dám tiếp xúc nước kênh. Người dân sống ven kênh cho biết, nước thải từ các nhà máy, xí nghiệp xung quanh đã âm thầm xả xuống kênh mấy năm nay, làm cho nước kênh chuyển dần sang màu đen. Người dân không còn sử dụng nước kênh để sinh hoạt, tưới cây như trước. Lợi dụng cơn mưa cuối tháng 10 vừa qua, đối tượng xấu đã xả một lượng lớn chất thải ra kênh, làm nước trên dòng kênh chuyển thành màu đỏ thẫm, bốc mùi hăng nồng rất khó chịu.
Đang đứng chờ đón con trước cổng Trường THPT Nguyễn Văn Cừ, ông Nguyễn Văn Đức cho hay, đã sang ngày thứ 5 nhưng nước vẫn còn màu đỏ, tuy mùi hôi đã ít hơn. Những hôm nước chuyển sang màu đỏ, đứng trước cổng trường một lúc là mắt cay xè, chảy nước mắt do hóa chất cay nồng dưới kênh bốc lên. Bằng mắt thường cũng thấy một lớp váng dầu dày trên mặt nước. Phụ huynh đưa con đến trường lo lắng, chỉ đưa đón con trong một thời gian ngắn mà đã thấy cơ thể khó chịu, vậy thì các cháu phải ngồi học cả buổi bên dòng kênh, chắc chắn khó đảm bảo sức khỏe. Người dân mong chính quyền địa phương sớm tìm ra thủ phạm để trả lại môi trường trong sạch.
Từ khi nước chuyển sang màu đỏ, người dân không còn ra kênh thả câu, bắt cá. Nhiều hộ dân sống ven kênh than thở: kênh thủy lợi đã thành thủy hại. Nước kênh bị ô nhiễm nặng, giờ chuyển sang màu đỏ, còn mặt nước thì bị cỏ dại che phủ. Trước đây, người dân còn xuống kênh để rửa ráy, nhưng nay không dám đặt chân xuống nước vì bị nổi mẩn, gây ngứa kéo dài. Nhưng mùi hôi, hóa chất từ dưới kênh bốc lên thì người dân không tránh được, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, gây ra bệnh tật là khó tránh khỏi.
Khẩn trương truy tìm thủ phạm
Để thấy mức độ ô nhiễm của nước kênh, chúng tôi đã đưa tay xuống nước và cảm nhận da cứ nóng rần rần, một cảm giác không bình thường. Khi đưa tay lên khỏi mặt nước, trên da bị phủ một lớp màng mỏng màu đen, có độ nhầy và mùi khó chịu. Chỉ bằng trực quan cũng thấy, không chỉ chuyển thành màu đỏ mà nước kênh đã bị ô nhiễm rất nặng.
Theo phản ánh của người dân, nguyên nhân gây ô nhiễm kênh T10 chủ yếu là do chất thải, nước thải từ các nhà máy, xí nghiệp xung quanh thải ra. Đối tượng vi phạm hết sức tinh vi, xả số lượng ít nhưng nhiều lần, đã âm thầm “giết chết” dòng kênh và rất khó phát hiện. Còn lần này, lợi dụng lúc trời mưa, các đối tượng đã xả một khối lượng lớn chất thải, nước thải xuống kênh làm cho nước trên kênh chuyển sang màu đỏ, gây ô nhiễm nặng.
Những ngày qua, chính quyền địa phương cũng như người dân khẩn trương truy tìm thủ phạm, xử lý đối tượng đã “đầu độc” kênh T10. Theo ông Phan Văn Đạt, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Thới Thượng, trên địa bàn xã có nhiều nhà máy, xí nghiệp hoạt động. Vào tháng 6-2024, cơ quan chức năng đã phát hiện, xử lý 2 cơ sở vi phạm môi trường. Khi sự việc ô nhiễm xảy ra, cán bộ xã kiểm tra, bước đầu khoanh vùng 4 cơ sở sản xuất nghi ngờ đã xả chất thải ra kênh, gây ô nhiễm môi trường. Xã Xuân Thới Thượng đã kịp thời báo cáo lên cấp trên để phối hợp thanh tra, kiểm tra, “bắt tận tay” đối tượng gây ra sự cố môi trường trên kênh T10.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Trần Lộc, Chủ tịch UBND xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, thông tin, chính quyền địa phương cùng lãnh đạo huyện đang khẩn trương vào cuộc để phát hiện, xử lý đối tượng gây ô nhiễm kênh T10. Hiện nay, cơ quan cảnh sát môi trường và Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Hóc Môn đã lập phương án tìm đối tượng vi phạm. Tuy nhiên, việc thanh tra, kiểm tra các nhà máy, xí nghiệp đang hoạt động cần phải đúng quy trình và có thời gian để tránh làm ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. “Chúng tôi sẽ xử lý nghiêm đối tượng vi phạm, để sớm trả lại môi trường sạch cho kênh T10, cũng như đảm bảo an lành, cuộc sống xanh cho người dân”, ông Nguyễn Trần Lộc khẳng định.
