2,6 triệu con heo đã bị tiêu hủy
Sau cuộc khủng hoảng thừa thịt heo vào năm 2017, ngành chăn nuôi heo Việt Nam chưa khởi sắc được bao lâu thì đã phải đối mặt với liên tiếp những biến động do dịch lở mồm long móng và dịch tả heo châu Phi (ASF) gây ra.
Bùng phát từ tháng 2-2019, ASF hiện vẫn diễn biến một cách phức tạp và chưa có dấu hiệu suy giảm. Tính đến ngày 24-6, ASF đã xuất hiện trên khoảng 60 tỉnh, thành phố khắp cả nước, với ước tính hơn 2,6 triệu con heo đã bị tiêu hủy. Đây chính là nguyên nhân ảnh hưởng một cách nghiêm trọng đến nguồn cung thịt heo trên thị trường.
Thịt heo được dự báo thiếu hụt mạnh trong dịp cuối năm nay Theo Ipsos Business Consulting (một đơn vị nghiên cứu thị trường), tổng đàn heo nái cả nước tại thời điểm tháng 6-2019 đã giảm tới 30% so với cùng kỳ năm trước.
Song song với sự giảm mạnh về nguồn cung, nhu cầu tiêu thụ thịt heo cũng phần nào bị suy giảm, bởi nhiều người tiêu dùng do mang tâm lý lo sợ ảnh hưởng đến sức khỏe đã quyết định cắt giảm tiêu thụ thịt heo tạm thời và thay thế bằng thịt gia cầm, gia súc khác.
Trong lần chia sẻ trước báo giới vào hồi đầu tháng 6 năm nay, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công thương, đã thẳng thắn nhìn nhận rằng, nếu dịch ASF vẫn còn diễn biến phức tạp thì có thể giai đoạn cuối năm nay sẽ thiếu thịt heo để cung ứng cho tiêu dùng.
Tính toán từ nhiều nghiên cứu cũng dự đoán, thời điểm cuối năm 2019 cho đến gần Tết Nguyên đán 2020, Việt Nam có thể thiếu hụt tới 500.000 tấn thịt heo, chiếm gần 20% tổng nhu cầu, do những ảnh hưởng nặng nề của ASF lên nguồn cung thị trường.
Trong khi việc tái đàn heo phải có thời gian ít nhất khoảng một năm, thì việc sử dụng các loại thực phẩm khác như gia cầm, thịt bò… được cho là giải pháp khả thi để bù đắp sự thiếu hụt này.
4 xu hướng chính của thị trường
Theo ông Quách Thế Phong, Giám đốc tư vấn của Ipsos Business Consulting, có 4 xu hướng chính của thị trường thịt heo ở Việt Nam được dự báo sẽ diễn ra trong thời gian tới.
Thứ nhất, mối lo ngại của người tiêu dùng về sự an toàn của nguồn thịt heo trong nước đã thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ thịt heo nhập khẩu tăng cao. Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, lượng thịt heo nhập khẩu về Việt Nam đã tăng vọt trong 4 tháng gần đây và nguồn nhập khẩu chủ yếu đến từ các nước Mỹ, Canada, Tây Ban Nha, Đức, Ba Lan, Pháp...
Thứ hai, giá bán lẻ thịt heo được dự báo tăng. Ở hiện tại, khi mà dịch tả heo châu Phi vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống, hầu hết các cơ sở chăn nuôi hiện vẫn đang mang tâm lý lo sợ và chưa dám tái đàn vì rủi ro cao.
Do đó, dựa trên dự đoán nguồn cung thịt heo sẽ thiếu hụt tạm thời vào cuối năm 2019. Ipsos Business Consulting cũng nhận định, giá bán lẻ thịt heo trên thị trường đã có dấu hiệu phục hồi và nhiều khả năng sẽ tăng lên trong thời gian tới. Còn theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), thời gian tới, khi tâm lý người tiêu dùng ổn định lại thì giá thịt heo sẽ tiếp tục tăng.
Thứ ba, sức mua các loại thịt thay thế và sản phẩm thịt chế biến sẽ tăng. Ảnh hưởng của dịch tả heo châu Phi đã khiến sức mua các loại thịt gia cầm và gia súc thay thế như gà và bò tăng lên. Cụ thể, tại các thành phố lớn như TPHCM, một bộ phận người tiêu dùng đã giảm tỷ trọng thịt heo trong bữa ăn hàng ngày.
Bên cạnh đó, trong xu thế nền kinh tế phát triển, mức sống người dân được nâng cao, nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm chế biến từ thịt nói chung cũng đang ngày càng tăng nhanh.
Thứ tư là xu hướng tiêu thụ thịt heo thương hiệu và chiến lược xây dựng niềm tin của các doanh nghiệp. Sau những biến động của ngành chăn nuôi, người tiêu dùng ngày càng cảnh giác và khó tính hơn trong việc lựa chọn thịt heo.
Do đó, các sản phẩm thịt heo thương hiệu có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, chất lượng đảm bảo và an toàn đang được người tiêu dùng đặc biệt quan tâm. Đây cũng chính là nhân tố thúc đẩy các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng thịt heo đầu tư mạnh vào các sản phẩm thịt heo thương hiệu và các kênh bán hàng đáng tin cậy, nhằm thực hiện chiến lược xây dựng niềm tin với người tiêu dùng.
Hiện tại, tuy chỉ chiếm chưa tới 5% trong tổng tiêu thụ thịt heo của Việt Nam, song tỷ trọng của nhóm mặt hàng thịt heo có thương hiệu đã đạt mức tăng trưởng đáng ghi nhận trong giai đoạn 5 năm trở lại đây.
Có thể nói, thị trường thịt heo thương hiệu tại Việt Nam tuy là miếng bánh nhỏ tại thời điểm này nhưng lại vô cùng tiềm năng trong những năm tới.
Một vài doanh nghiệp lớn đã nhanh chóng bước chân vào thị trường mới nổi này, có thể kể đến như CP, Masan hay Greenfeed. Cạnh đó thì các doanh nghiệp đã xây dựng thương hiệu như VISSAN cũng nỗ lực khẳng định vị thế thương hiệu Việt bằng việc liên tục đầu tư dây chuyền hiện đại, đưa ra những quy chuẩn cao hơn trong sản xuất sản phẩm.
