Khả năng phục hồi sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam nói chung, TPHCM nói riêng trong năm 2024 còn gặp nhiều thách thức, nhưng nhìn chung sẽ nhanh hơn năm qua nhờ vào chiến lược kích thích tổng cầu được TPHCM thúc đẩy mạnh mẽ, nhất là ngay từ tháng “bắc cầu” cuối năm trước để tiếp đà cho quý 1 và 2 của năm nay ở thị trường nội địa.
Sự chuẩn bị có hệ thống và liên tục của TPHCM trong vòng 2 năm qua bằng hàng loạt sự kiện xúc tiến kết nối giao thương với 38 tỉnh thành trong cả nước là những bước nền tảng.
Năm 2024 là thời điểm chín muồi để thúc đẩy mạnh chuỗi giá trị dịch vụ thương mại và du lịch. Đáng chú ý là chính sách cải cách tiền lương tại khu vực nhà nước bắt đầu từ 1-7-2024 cùng với lãi suất cho vay tiêu dùng giảm, sẽ cải thiện dần sức tiêu dùng trong nước từ nửa cuối năm nay.
Hai cơ hội nói trên cộng với điểm sáng của nền thương mại điện tử đang phát triển và tạo thành xu hướng mới, một thói quen mua bán thay thế có tính tất yếu sẽ là dòng chảy chính của trụ cột tiêu dùng nội địa, tạo động lực tăng trưởng chủ lực cho năm mới. Điều quan trọng là xem xét, nhận định xu hướng này đang dần trở thành một tập tính thị trường tại TPHCM, trong đó thương mại trên nền tảng mạng xã hội thông qua livestream là một điển hình.
Theo nhiều báo cáo, TPHCM hiện là “cái nôi” của các nhà sáng tạo nội dung số; cũng như thói quen tiêu dùng trên nền tảng mạng xã hội, thao tác trên các sàn thương mại điện tử đang rất phổ biến. Ngoài ra, một lực lượng lập trình viên, kỹ sư phần mềm và các thành phần khác liên quan đến quảng cáo nội dung trực tuyến đã và đang hình thành trong nhiều năm qua.
Một mặt, các kỹ sư, kỹ thuật viên đã tiếp cận, đưa về những ứng dụng công nghệ từ các nước, một mặt lực lượng này vừa tự phát triển dựa trên những ứng dụng sẵn có thành các dự án, sáng kiến triển khai trên địa bàn thành phố.
Sau 3 trụ cột là thị trường, nội dung số đi cùng với nguồn nhân lực, 2 trụ cột còn lại, là hệ thống logistics, mạng lưới giao thông vận chuyển và các ứng dụng về công nghệ - tài chính, sẽ góp phần thúc đẩy các phương thức thanh toán trên các nền tảng số.
Những trụ cột đang thành hình này là cơ sở nền tảng ban đầu để TPHCM hướng đến việc hoàn chỉnh hệ sinh thái của “nền kinh tế livestream”, sẽ góp vai trò dẫn dắt thương mại và chuyển đổi số cho kinh tế - xã hội địa phương.
Do đó trong năm 2024, cơ chế chính sách, đề án xây dựng TPHCM trở thành trung tâm thương mại điện tử (được phê duyệt năm 2020) nên được tiếp tục cập nhật các nội dung và mục tiêu mới của thương mại điện tử trên nền tảng mạng xã hội. Trong đó, các “phiên bản” khác nhau xuất phát từ nhiều mô hình đang diễn ra trong thực tiễn từ mua sắm trên sàn, mua sắm trên mạng xã hội (social commerce), đến mua sắm kết hợp giải trí (shoppertainment).
Việc chính quyền thành phố đứng ra tổ chức các hoạt động thương mại điện tử là sự đồng hành với các ý tưởng, dự án, kế hoạch mà thị trường, xã hội đang chuyển động. Sự tham gia và giữ vai trò thúc đẩy của các cơ quan quản lý nhà nước sẽ giúp khắc phục tình trạng thiếu hụt thông tin về sản phẩm và khoảng cách địa lý, giúp khách hàng dễ dàng ra quyết định mua hàng với chi phí phù hợp. Những phương thức, chương trình mua bán trực tuyến rõ ràng không chỉ giúp kinh tế TPHCM kích cầu trong ngắn hạn, mà còn tạo ra những động lực để tăng tổng cung trong trung hạn, dài hạn.
Cùng với đó là xem xét thúc đẩy mua sắm bằng tín dụng - một công cụ hiệu quả được nhiều nước áp dụng. Các chương trình mua trả góp không tính lãi suất hay các thẻ chi tiêu dạng tín dụng với nhiều mệnh giá khác nhau mang tính tự nguyện sẽ giúp người tiêu dùng có khả năng chi tiêu ngay lập tức.
Và dĩ nhiên tất yếu vẫn là hàng hóa: từ xuất xứ, chất lượng đến bảo quản, giao nhận, hậu mãi, chăm sóc khách hàng... là điều kiện cần và đủ để gây dựng niềm tin của thị trường, qua đó tạo ra các giá trị cốt lõi mang tính bền vững cho thương mại thành phố.
