* Có phải khi Nguyễn Ánh thảm bại trước quân Tây Sơn, chính nữ tướng Bùi Thị Xuân đã từng tha mạng cho ông ta? (Bùi Vân Hương, Phan Xích Long Q.Phú Nhuận)
– Bùi Thị Xuân quê ở làng Xuân Hòa, nay là huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định. Bà là người phụ nữ xinh đẹp, sớm học võ với đô thống Ngô Mạnh nên rất giỏi võ nghệ, nhất là môn song kiếm. Năm 1777, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ chỉ huy cuộc cuộc hành quân vào Gia Định truy đuổi các chúa Nguyễn đang tháo chạy.
Nguyễn Ánh chạy nạn với một nhóm người, chợt đụng đầu với cánh quân của Bùi Thị Xuân, bà bắt được Ánh, thấy còn nhỏ quá nên động lòng thương hại nói “thương ngươi còn con nít, dại dột, ta không giết, hãy đi đi”.
Năm 1792, sau khi vua Quang Trung mất, triều đại Tây Sơn bắt đầu suy yếu do vua Cảnh Thịnh (Quang Toản) bất tài nên đã không giữ được việc triều chính… Biết được triều đình Tây Sơn đang lủng củng, Nguyễn Ánh xua quân chiếm lại Quy Nhơn vào năm 1799.
Trần Quang Diệu, Bùi Thị Xuân và con gái lần lượt rơi vào tay giặc. Khi nghe bà bị bắt, Nguyễn Ánh hỏi giọng đắc chí: Ta và Nguyễn Huệ ai hơn? Bà trả lời: Chúa công ta; tay kiếm tay cờ mà làm nên sự nghiệp. Trong khi nhà người đi cầu viện ngoại bang, hết Xiêm đến Tàu làm tan nát cả sơn hà, cùng đều bị chúa công ta đánh cho không còn manh giáp. Đem so với Chúa công ta, nhà ngươi chẳng qua là ao trời nước vũng…
Ngày 6 tháng 11 năm Nhâm Tuất (20-11-1802), Bùi Thị Xuân cùng chồng con bị đưa ra pháp trường tại Phú Xuân. Trần Quang Diệu bị xử lột da, còn bà cùng con gái độc nhất 15 tuổi tên Trần Bích Xuân bị xử voi giày…
BÍCH CHÂU
Hộp thư cộng tác viên
Trang Văn hóa - Văn nghệ, Báo SGGP nhận được các sáng tác thơ, văn, nhạc, họa, tin, bài, ảnh, thư, sách tặng của quý vị cộng tác viên:
Nguyễn Huế Hương (Vĩnh Long), Nguyễn Thị Kiều Hân, Đặng Hoàng Thám (Cần Thơ), Đỗ Công Quý (Khánh Hòa), Bùi Công Toa (Huế), Hoàng Việt (Đồng Tháp), Vương Quốc Đạt, Hà Ngọc Trảng, Trang Thanh Liêm, Nguyễn Phương Thảo, Phạm Ngọc Khánh Thy, Thái Thục Nghi, Lê Văn Hạp, Lê Quang Tấn, Phạm Thị Mỹ Lệ, Thanh Liêm, Huỳnh Thị Thu Tuyền, Võ Thanh An Bình, Chánh Phúc, Vũ Chi, Ba Cù, Lê Thanh Hải…
Xin chân thành cảm ơn.
