Ngày 29-1, Thương vụ Việt Nam tại Philippines và Bộ Công thương thông tin, hiện có tổng số khoảng 35 mặt hàng, ngành hàng của Việt Nam xuất khẩu sang Philippines, bao gồm nông sản, thủy hải sản, bánh kẹo, thức ăn chăn nuôi, xi măng, sắt thép, vật liệu xây dựng, hàng dệt may, máy móc, thiết bị... Trong đó, mặt hàng gạo luôn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam sang nước này.
Theo Thương vụ Việt Nam tại Philippines, gạo đang là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam vào thị trường Philippines, với lượng và kim ngạch xuất khẩu năm 2022 lần lượt đạt trên 3,2 triệu tấn và gần 1,5 tỷ USD, chiếm khoảng 85% tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines. Năm 2022, gạo Việt Nam xuất khẩu sang Philippines chiếm 45% về lượng và khoảng 43% về kim ngạch trong tổng lượng và kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam.
Còn theo thống kê năm 2023, kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường Philippines đạt tới 1,75 tỷ USD, tăng 17,6% so với năm 2022; lượng gạo xuất khẩu đạt 3,1 triệu tấn, giảm 2% so với năm 2022. Mặc dù vậy, gạo của Việt Nam vẫn chiếm trên 80% tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines.
Theo thông tin từ Tham tán thương mại Việt Nam tại Philippines Phùng Văn Thành, mặc dù cũng sản xuất lúa gạo, nhưng trong nhiều năm qua, sản xuất lúa gạo trong nước của Philippines luôn không đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ.
Hàng năm, tùy thuộc vào các điều kiện canh tác, sản xuất nội địa của Philippines chỉ đạt khoảng 19-20 triệu tấn thóc, tương đương khoảng 12,5 triệu tấn gạo. Trong khi nhu cầu tiêu thụ gạo hàng năm của nước này khoảng trên 14,5 triệu tấn và dự trữ tối thiểu đảm bảo lương thực đủ cho 30 ngày là khoảng trên 1 triệu tấn, tức là tổng nhu cầu hàng năm khoảng trên 15,5 triệu tấn gạo. Vì vậy, hàng năm Philippines phải nhập trên 2,5-3,5 triệu tấn gạo.
Những năm trước, Philippines mua gạo theo phương thức đàm phán liên chính phủ (GTG), Việt Nam cạnh tranh với Thái Lan, là hai đối tác xuất khẩu gạo lớn vào Philippines. “Tuy nhiên, kể từ năm 2019, Philippines ban hành và thực thi luật cho phép tự do xuất nhập khẩu và thương mại gạo, dỡ bỏ hạn ngạch và hạn chế nhập khẩu gạo thì Việt Nam đã vượt qua Thái Lan trở thành nhà cung ứng quan trọng, chiếm vị thế số 1 xuất khẩu gạo vào thị trường Philippines”, ông Phùng Văn Thành thông tin.
Hiện nay, Philippines là thị trường quan trọng đối với xuất khẩu gạo của Việt Nam khi lượng gạo và kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam vào thị trường này chiếm gần 45% về lượng và 43% về kim ngạch trong tổng lượng và kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam.
Đối với Philippines, gạo của Việt Nam không chỉ là mặt hàng nhập khẩu thông thường mà còn là mặt hàng quan trọng nhằm đảm bảo an ninh lương thực.
"Tại thị trường Philippines, gạo của Việt Nam có lợi thế: phẩm cấp, chất lượng phù hợp hơn, giá phải chăng nên có tính cạnh tranh, phù hợp thị hiếu và có thể đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng, đặc biệt là tầng lớp dân cư đông đảo có thu nhập trung bình và thấp; nguồn cung ổn định, khoảng cách địa lý thuận tiện trong vận chuyển, nên chi phí thấp hơn…", ông Phùng Văn Thành cho biết.
