Năm 1976, bà Lê Thị Xâm mua căn nhà 17 Nguyễn Văn Thủ (phường Đa Kao, quận 1, TPHCM) diện tích xây dựng 93m² để làm nơi ở cho gia đình. Đến năm 1994, thực hiện chủ trương giải tỏa di dời để chỉnh trang kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, căn nhà của bà bị giải tỏa. Theo phương án đền bù tái định cư, hoặc bà được bồi thường 142,11 triệu đồng, hoặc nhận 127,11 triệu đồng và được mua nhà tái định cư. Gia đình ký nhận trước 90 triệu đồng để có nhà tái định cư theo quy định. Ngày 11-12-1998, UBND TP có Quyết định 6651/QĐ-UB giải quyết cho gia đình bà Xâm mua căn hộ lô C chung cư 1A-1B Nguyễn Đình Chiểu (quận 1), nhưng rồi quyết định này không được thực hiện. Sau nhiều lần bà Xâm gửi đơn yêu cầu, ngày 16-7-2007, UBND TP duyệt bán cho gia đình bà căn hộ C 1-404 lầu 4 lô C chung cư 212 Nguyễn Trãi (quận 1) diện tích 66,36m², với số tiền phải trả là 176 triệu đồng. Bà Lưu Thị Thu (con của bà Xâm) than: “Căn nhà 90m² bị giải tỏa, gia đình chỉ mới nhận được 90 triệu đồng tiền đền bù, mà mua căn hộ tái định cư nhỏ hơn phải trả đến 176 triệu đồng. Mẹ tôi đã già, phải lo thuốc thang đau ốm, nên không đủ tiền đóng mua căn hộ”.
Do vậy, từ sau khi căn nhà 17 Nguyễn Văn Thủ bị giải tỏa, suốt hơn 20 năm qua bà Xâm lâm vào cảnh không nhà, phải theo gia đình con gái nay ở chỗ này mai chỗ khác. Bà Thu cho biết: “Sau khi bị giải tỏa, mẹ tôi chuyển đến ở với gia đình tôi tại số 1 kép/5L Nguyễn Đình Chiểu (quận 1). Rồi căn nhà này cũng bị giải tỏa giao cho doanh nghiệp xây dựng cao ốc. Gia đình tôi cùng mẹ tôi chuyển đến ở tạm tại 11/11 lầu 1 Tản Đà (phường 10, quận 5) để chờ nhận căn hộ tái định cư. Ở nơi này chưa được bao lâu, căn nhà lại bị giải tỏa thực hiện dự án. Một lần nữa, gia đình tôi cùng mẹ tôi chuyển ra ở tại căn nhà nhỏ D19/522B Nguyễn Văn Linh (ấp 4, xã Phong Phú, huyện Bình Chánh). Nhiều năm nay gia đình gửi đơn yêu cầu được cấp căn hộ theo tiêu chuẩn tái định cư nhưng không được giải quyết”.
Bà cụ Lê Thị Xâm nay đã gần 90 tuổi, suốt hơn 20 năm sau khi bị giải tỏa nhà vẫn phải ròng rã đi xin cấp căn hộ tái định cư. Điều cần nhắc: bà cụ Lê Thị Xâm là con liệt sĩ, bản thân bà khi mới 16 tuổi đã tham gia dân quân du kích hoạt động khu vực Sài Gòn - Chợ Lớn từ tháng 2-1945, được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng nhất.
TRẦN YÊN