Ngày 10-5, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thông tin tới báo chí, tình hình thủy văn tại các hồ thủy điện đang thấp hơn đáng kể so với trung bình nhiều năm. Trong 4 tháng đầu năm, lưu lượng nước về các hồ thủy điện ở phía Bắc chỉ bằng 60-70% trung bình nhiều năm, nhiều hồ thủy điện khu vực miền Trung và miền Nam cũng có lượng nước về kém.
Đến đầu tháng 5-2023, nhiều hồ thủy điện đã xuống mực nước thấp, có nguy cơ ảnh hưởng đến an ninh sản xuất và cung cấp điện trong thời gian tới.
Cụ thể, 10 hồ thủy điện thuộc EVN (gồm: Lai Châu, Trị An, Ialy, Bản Chát, Huội Quảng, Trung Sơn, Buôn Kuốp, Buôn Tua Srah, Srepok 3 và Sông Ba Hạ) và nhiều hồ thủy điện của chủ đầu tư ngoài EVN đã về xấp xỉ hoặc dưới mực nước chết (tổng công suất khoảng 4.500 MW). Đến nay, sản lượng còn lại trong hồ toàn hệ thống là 4,5 tỷ kWh, thấp hơn 1,6 tỷ kWh so với kế hoạch, thấp hơn 4,1 tỷ kWh so với cùng kỳ năm 2022.
Dưới đây là hình ảnh hàng loạt hồ của EVN đã khô cạn, về mực nước chết hoặc đang thiếu nước:
 |
Hồ thủy điện Lai Châu ngày 10-5 |
 |
Hồ Thủy điện Ialy ngày 10-5 |
 |
Hồ Trị An ngày 10-5. Hình ảnh do EVN cung cấp |
Theo báo cáo nhận định của Trung tâm Dự báo khí tượng - thuỷ văn quốc gia, hiện tượng El Nino sẽ xảy ra từ khoảng tháng 6 hoặc 7 và kéo dài đến đầu năm 2024, đi kèm nắng nóng, nền nhiệt độ tăng cao, trong khi lượng mưa giảm thấp so với trung bình nhiều năm. Theo nhận định của EVN, nếu tình hình này xảy ra, lưu lượng nước về các hồ thủy điện sẽ còn giảm thấp trong các tháng tới.
Trong khi, nắng nóng nhiều và gay gắt hơn, đồng nghĩa nhu cầu sử dụng điện lại tăng cao hơn. Tình trạng này đã từng xảy ra trong các mùa hè trước nhưng sẽ trở nên căng thẳng trong mùa hè năm nay.
Qua theo dõi tình hình vận hành hệ thống điện quốc gia, mặc dù đợt nắng nóng gay gắt đầu tháng 5-2023 chỉ diễn ra trong ít ngày ở miền Bắc, nhưng công suất và sản lượng tiêu thụ điện ở miền Bắc cùng cả nước đã lên rất cao. Điển hình như ngày 6-5, mặc dù là ngày nghỉ cuối tuần, nhưng công suất tiêu thụ toàn quốc lên tới hơn 43.300MW và sản lượng tiêu thụ cũng lên tới hơn 895 triệu kWh/ngày. Dự báo trong các tháng 5, 6 và 7, phụ tải hệ thống điện quốc gia sẽ tăng cao hơn kế hoạch vận hành hệ thống điện quốc gia đã được Bộ Công thương phê duyệt.
Phía EVN tính toán, trong các tháng cao điểm nắng nóng của mùa hè năm 2023, có thể xảy ra các tình huống cực đoan như: công suất cực đại (Pmax) ở miền Bắc tăng trưởng 15% so với cùng kỳ năm 2022 (những ngày nắng nóng kéo dài); sự cố tổ máy hoặc chậm tiến độ sửa chữa, đưa vào vận hành nguồn mới; mức nước tại các hồ thủy điện lớn giảm sâu... Khi đó, hệ thống điện miền Bắc sẽ có tình trạng “rất khó khăn về nguồn điện” trong các tháng 5 và 6, nhất là vào các giờ tiêu thụ điện cao điểm. Nếu tình trạng hạn hán nghiêm trọng trên diện rộng, không có lũ hoặc lũ về ở mức thấp thì tình hình cung cấp điện có thể tiếp tục còn khó khăn trong các tháng tiếp theo.
Để ứng phó với tình hình vận hành hệ thống điện quốc gia có nhiều khó khăn trong mùa hè năm nay, EVN tiếp tục đề nghị người dân triệt để sử dụng điện tiết kiệm, nhất là vào các giờ cao điểm trưa và tối. Cụ thể, buổi trưa từ 11 giờ 30 đến 14 giờ 30, buổi tối từ 20 giờ đến 22 giờ. Đồng thời, chú ý sử dụng hợp lý điều hoà nhiệt độ (đặt ở mức 26-27 độ trở lên, sử dụng kết hợp với quạt) và không nên sử dụng đồng thời nhiều thiết bị điện có công suất lớn.
Các chuyên gia kinh tế cũng đề nghị người dân sử dụng điện hiệu quả hơn; các doanh nghiệp chủ động chuyển đổi sang năng lượng xanh, sử dụng các thiết bị, máy móc tiêu hao ít năng lượng hơn… trong bối cảnh giá điện vừa được điều chỉnh tăng 3% kể từ ngày 4-5 vừa qua, để tránh tình trạng hóa đơn tiền điện tăng vọt.
Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia và các đơn vị điện lực ở khu vực miền Bắc cho biết, sẽ lập kế hoạch cung cấp điện các tháng, nhất là trong các tháng cao điểm nắng nóng (từ tháng 5 đến tháng 8), đồng thời thông tin sớm cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất lớn để chủ động điều chỉnh hoạt động sản xuất, tránh thiệt hại do sự cố điện do nắng nóng gây ra.
