Trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 50 (AMM 50) diễn ra tại Manila, Philippines, ngày 6-8, bộ trưởng ngoại giao các nước thành viên ASEAN đã có cuộc họp riêng với người đồng cấp của từng nước đối tác gồm Canada, Hàn Quốc, New Zealand, Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ, Nhật Bản, Liên minh châu Âu và Nga.
ASEAN - Trung Quốc sẵn sàng đối thoại về COC
Theo phóng viên TTXVN đưa tin từ Philippines, trong phiên họp giữa Bộ trưởng Ngoại giao các nước thành viên ASEAN và người đồng cấp Trung Quốc, ASEAN và Trung Quốc đã chính thức thông qua dự thảo khung Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) vào chiều 6-8, sau gần 4 năm bắt đầu khởi động đàm phán. Việc thông qua dự thảo khung COC là bước khởi đầu cho tiến trình đàm phán thực chất COC có hiệu lực và ràng buộc về pháp lý, góp phần duy trì hoà bình và ổn định ở khu vực. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trưởng SOM ASEAN Nguyễn Quốc Dũng cho biết, đây là khởi đầu tích cực cho tiến trình thương lượng COC thực chất và hiệu quả sau này. Sau khi được các ngoại trưởng ASEAN và Trung Quốc thông qua, văn kiện này sẽ được trình lên các lãnh đạo tại hội nghị cấp cao vào tháng 11 tới.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh cũng đã đề nghị ASEAN đẩy mạnh trao đổi với Trung Quốc, sớm khởi động đàm phán thực chất COC có hiệu lực và ràng buộc về pháp lý, đồng thời khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam về tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở biển Đông đối với hòa bình, ổn định của khu vực.
Theo Channel News Asia, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị phát biểu với các phóng viên sau cuộc họp cho biết, các cuộc đàm phán COC giữa ASEAN và Trung Quốc sẽ bắt đầu trong năm nay và bất kỳ thỏa thuận nào đạt được cũng phải được tuân thủ.
Cũng tại hội nghị đối thoại ASEAN - Trung Quốc chiều cùng ngày, hai bên đã thông qua biên bản ghi nhớ về việc thành lập Trung tâm ASEAN - Trung Quốc, nhằm đánh giá các báo cáo về việc thực hiện Kế hoạch hành động với các Đối tác đối thoại.
ASEAN và các đối tác khẳng định đường lối hợp tác
Trên cương vị là nước điều phối quan hệ ASEAN - Ấn Độ, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh và Quốc vụ khanh Ấn Độ về đối ngoại V K. Singh đã đồng chủ trì hội nghị ASEAN - Ấn Độ. Hai bên cam kết tiếp tục triển khai hiệu quả Kế hoạch Hành động ASEAN - Ấn Độ, nhất là về kinh tế, thương mại, đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tăng cường hợp tác kết nối đường bộ, hàng không, hàng hải, kết nối số và kết nối con người, ứng phó các thách thức an ninh như an ninh hàng hải, khủng bố, chủ nghĩa cực đoan bạo lực, an ninh mạng.
Tại cuộc họp ASEAN - Mỹ, hai bên đặt trọng tâm vào các lĩnh vực kinh tế - thương mại, thúc đẩy sáng tạo và kinh tế số, giáo dục, tăng cường kết nối, đẩy mạnh hợp tác biển và ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống như khủng bố, an ninh mạng… Các nước ASEAN hoan nghênh Mỹ duy trì cam kết với khu vực và việc Tổng thống Donald Trump cam kết dự các hội nghị khu vực cuối năm nay.
Với Nhật Bản, ASEAN đánh giá cao những hỗ trợ của Nhật Bản cho tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, trong đó có cam kết hỗ trợ thu hẹp khoảng cách phát triển, hiện thực hóa “tăng trưởng có chất lượng” ở tiểu vùng Mê Công, phát triển cơ sở hạ tầng chất lượng cao và phát triển nguồn nhân lực công nghiệp.
Với Liên minh châu Âu (EU), các nước ghi nhận kết quả triển khai Kế hoạch Hành động ASEAN - EU giai đoạn 2013-2017; Tuyên bố ASEAN - EU về Hiệp định Paris, tái khẳng định cam kết hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu. Với Nga, các bộ trưởng ghi nhận những tiến triển tích cực trong việc triển khai kết quả Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm ASEAN - Nga tại Sochi vào tháng 5-2016, cũng như Kế hoạch Hành động ASEAN - Nga 2016-2020 và nhất trí thông qua Tuyên bố của các bộ trưởng ngoại giao ASEAN - Nga về chống khủng bố quốc tế.
Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Sáng kiến Hạ nguồn Mê Công (LMI) lần thứ 10 diễn ra chiều 6-8 tại thủ đô Manila của Philippines, trong khuôn khổ Hội nghị AMM 50, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Rex Tillerson đã đề xuất Sáng kiến Dữ liệu nguồn nước Mê Công nhằm hỗ trợ các nước khu vực sông Mê Công trong công tác thu thập, chia sẻ thông tin, phục vụ quản lý nguồn nước sông một cách bền vững.
Cùng ngày, đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Hợp tác Mê Công - Nhật Bản với sự tham dự của Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan, Việt Nam và Nhật Bản.
