Học sinh thiếu tập trung trong giờ học - vì sao?

“Tập trung trí tuệ, nắm bắt tương lai” là chủ đề cuộc hội thảo do Viện Nghiên cứu giáo dục Trường Đại học Sư phạm TPHCM vừa tổ chức, nhằm đưa ra giải pháp đối với thực trạng đáng lo ngại của thanh thiếu niên (TTN) hiện nay: thiếu tập trung trong giờ học làm ảnh hưởng đến kết quả học tập và tương lai của các em. Hội thảo dựa trên tình hình thực tế hoàn toàn phù hợp với kết quả nghiên cứu về “Chỉ số tập trung Wrigley” ở TTN châu Á vừa được công bố…

Đo lường chỉ số tập trung Wrigley là một công trình nghiên cứu quốc tế do Công ty Nghiên cứu thị trường Research International vừa thực hiện tại Trung Quốc, Hồng Công, Indonesia, Malaysia, Đài Loan, Thái Lan, Philippines,Việt Nam với sự bảo trợ của Công ty Wrigley. Nghiên cứu nhằm tìm hiểu mức độ tập trung của TTN châu Á từ 15 đến 22 tuổi trong 5 hoạt động chính: học tập, thể thao, vui chơi giải trí, hoạt động xã hội, sinh hoạt gia đình; đồng thời xác định mức độ ảnh hưởng của khả năng tập trung đối với sự thành đạt của các em.

Theo nghiên cứu, chỉ 28% trong hơn 300 TTN VN được phỏng vấn cho biết có thể tập trung hoàn toàn trong những hoạt động hàng ngày; 72% cảm thấy khó khăn khi phải tập trung vào học hành, giao tiếp. Tỷ lệ tập trung trong hoạt động thể dục thể thao chỉ có 21% - thấp nhất châu Á.

Khảo sát cũng cho thấy việc thiếu khả năng tập trung có thể làm gia tăng mức độ căng thẳng (stress) khiến TTN mất đi sự tự tin và còn nghi ngờ khả năng của chính mình. Trong những TTN có chỉ số tập trung thấp nhất, 89% cảm thấy sự thiếu tập trung có thể gây trở ngại cho hoạt động hàng ngày; 62% thấy cơ hội tốt nghiệp bị đe dọa; 72% lo khó phát huy được tiềm năng bản thân trong tương lai. Chỉ 8% cảm thấy không bị sao lãng trong giờ học.

Nguyên nhân cốt lõi của vấn đề mất tập trung là do sự chán nản và thiếu hứng thú, đặc biệt là trong các giờ học. 65% trong số những TTN ở châu Á được phỏng vấn cho biết trường học là nơi buồn tẻ nhất - đặc biệt là khi ngồi trong lớp học; 53% cho biết chẳng thấy thú vị gì khi chơi thể thao.

Đây là thực trạng đáng lo ngại ở TTN châu Á nói chung và VN nói riêng, bởi HSSV VN thường ít chủ động và thiếu tự tin so với HS các nước. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến thành tích của các em (ở trường cũng như ngoài xã hội); gây trở ngại cho việc phát hiện và nuôi dưỡng tài năng của đất nước. Th.S. Lê Nguyễn Trung Nguyên - Phó Giám đốc Trung tâm Đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục - cho rằng: “Có hai nguyên nhân chính gây thiếu tập trung ở TTN: do môi trường học tập, cấu trúc chương trình học; do sự thiếu ý thức, thiếu hứng thú và thiếu phương pháp của TTN trong lớp học”.

Rèn luyện trí não, trang bị kỹ năng học tập là những giải pháp lâu dài để giúp tập trung tốt hơn. Qua khảo sát, các giải pháp được TTN VN chọn lựa từ cao xuống thấp là: ngủ đầy đủ, nghỉ giải lao, tập thể dục, massage đầu, uống nước, uống cà phê, nhai sing-gum, tắt điện thoại, ăn snack…