Khó cạnh tranh với khu vực tư
Năm 2017, Chính phủ ban hành Nghị định 140 về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ. Từ đó, TPHCM triển khai kế hoạch thu hút chuyên gia, nhà khoa học vào làm việc tại các cơ quan, đơn vị, nhưng cả giai đoạn 2019-2023 chỉ ký hợp đồng được với 8 người.
Trong đó, có 4 người làm việc tại Ban Quản lý Khu Công nghệ cao và 4 người làm việc tại Ban Quản lý Khu Nông nghiệp công nghệ cao. Năm 2023, TPHCM thu hút được thêm 3 viên chức từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ vào làm việc tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư TPHCM.
Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan đánh giá, một trong những lý do khiến việc thu hút sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ vào làm việc tại các cơ quan, đơn vị đạt kết quả thấp là do chỉ tiêu tuyển dụng của các đơn vị quá thấp, đãi ngộ chưa tương xứng, và yêu cầu cao. Điều này dẫn đến có những cá nhân tuy giỏi nhưng không đáp ứng được yêu cầu tuyển dụng.
Mặt khác, khi đã tuyển được người thì lại có tình trạng bố trí việc làm không phù hợp, môi trường làm việc không phát huy được khả năng của người trẻ. Điều này khiến những người trẻ năng động muốn bứt phá không phát triển được nên họ tìm hướng khác để phát triển bản thân.
Theo Sở Nội vụ TPHCM, các đối tượng được thu hút, tuyển dụng là những trường hợp có trình độ, kết quả học tập xuất sắc; số lượng có đủ tiêu chuẩn, điều kiện để được thu hút là rất ít. Do vậy, việc phát hiện, bồi dưỡng, tuyển chọn được các trường hợp này đòi hỏi nhiều thời gian và nguồn lực.
Bên cạnh đó, nguồn nhân lực có trình độ cao thường được các tổ chức, doanh nghiệp ngoài khu vực công tìm kiếm, mời gọi về làm việc với mức thu nhập rất hấp dẫn, nhiều cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị thuộc TPHCM khó tuyển chọn và giữ chân được đội ngũ này do các quy định pháp luật về chế độ, chính sách về tiền lương, thu nhập đối với cán bộ, công chức, viên chức thấp hơn nhiều so với các đơn vị ngoài khu vực công.
Đột phá về thu nhập, đãi ngộ
Để thực hiện hiệu quả công tác thu hút nhân tài tham gia khu vực công, thời gian qua TPHCM đã xây dựng nhiều cơ chế, chính sách với mục tiêu xây dựng nguồn nhân lực có chất lượng cao. Đặc biệt, TPHCM vận dụng cơ chế đặc thù từ Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội để ban hành các chính sách về thu nhập và nhiều đãi ngộ khác nhằm tạo sự đột phá về thu hút nhân tài trong thời gian tới.
Trong đó, với chính sách tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, người có trình độ cao, ngoài mức lương và phụ cấp được hưởng theo quy định, TPHCM hỗ trợ thêm thu nhập theo trình độ (từ 2 đến 4 lần mức lương tối thiểu vùng/tháng). Đồng thời, hỗ trợ theo sản phẩm đầu ra với mức khuyến khích, phát huy năng lực cho cá nhân thực hiện bằng 1% (5% cho nhóm tác giả) tổng kinh phí ngân sách TPHCM chi trả cho công trình đã được phê duyệt.
Còn với chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học và người có tài năng đặc biệt, cá nhân được ký hợp đồng theo nhiệm vụ, công trình cụ thể và hưởng trợ cấp ban đầu tối đa lên đến 100 triệu đồng. Chuyên gia, nhà khoa học có lương hàng tháng từ 30-100 triệu đồng. Khi hoàn thành nhiệm vụ được giao, người có tài năng đặc biệt được thưởng theo công trạng, thành tích, với mức tối đa 1 tỷ đồng/người. Trong trường hợp cần thiết, các cá nhân còn được hưởng chính sách hỗ trợ tối đa 7 triệu đồng/tháng về nhà ở và các chính sách ưu đãi khác.
Theo Sở Nội vụ, đây là những chính sách hoàn toàn mới, được áp dụng lần đầu tiên tại TPHCM theo cơ chế đặc thù, phạm vi không giới hạn ở đối tượng tuyển mới mà còn dành cho cán bộ, công chức, viên chức đang làm việc nhằm tạo động lực, giữ chân nhân tài, khắc phục tình trạng “chảy máu chất xám”.
Sở Nội vụ đã tham mưu UBND TPHCM ban hành kế hoạch thực hiện các chính sách này. Kế hoạch trên đã được triển khai đến các cơ quan, đơn vị đăng ký nhu cầu thu hút chuyên gia, nhà khoa học, đăng ký danh sách cán bộ, công chức, viên chức đủ điều kiện để đăng ký nhu cầu tuyển dụng.
Phó trưởng Phòng Công chức - Viên chức, Sở Nội vụ TPHCM Nguyễn Sĩ Long cho biết, ngay sau khi các chính sách nhằm thu hút nhân tài được ban hành, TPHCM vận dụng lồng ghép với việc thực hiện Nghị định 140 trong tuyển dụng 3 viên chức từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ vào làm việc tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư TPHCM. Sau một thời gian công tác, các cá nhân được đánh giá tiếp cận công việc nhanh, hoàn thành tốt các nhiệm vụ.
