Họa sĩ Trần Thảo Hiền và những gam màu giao thoa

Tranh như tên người

Tranh tĩnh vật hay cảnh sắc thiên nhiên, những đề tài khiến người xem dễ hiểu, dễ cảm, cùng gam màu sáng như một cách để họa sĩ Trần Thảo Hiền lan tỏa nguồn năng lượng tích cực thông qua nghệ thuật thị giác.

Biểu tượng hoa sen trong văn hóa Việt Nam, trái cây đặc trưng của miền nhiệt đới như nải chuối, trái thanh long đến những vật dụng quen thuộc có thể tìm thấy ở bất kỳ đâu trên dải đất quê hương như bình gốm sứ, cây đèn dầu…, trở thành những hình tượng nghệ thuật đầy chất điển hình trong các tác phẩm của chị.

Những chủ đề truyền thống như vẽ tĩnh vật, phong cảnh, chân dung được chị làm mới trong từng tác phẩm của mình bằng cách sử dụng đầy biến hóa chất liệu tạo hình phong phú như bột màu, màu nước, pastel (phấn tiên), sơn dầu, thậm chí cả tranh in độc bản (monoprint) để sáng tạo nên những tác phẩm tưởng chừng đơn giản nhất. Và dù sáng tác bằng chất liệu nào, bảng màu rực rỡ và mạnh mẽ xuyên suốt, các tác phẩm của Trần Thảo Hiền luôn tràn ngập màu sắc, đa dạng sắc thái tình cảm.

“Tranh chị dùng tương quan màu mạnh, hướng về ánh sáng. Không thấy sự buồn tẻ, suy tư trầm mặc hoặc cả nghĩ, mà luôn đầy sức sống của tuổi trẻ tươi tắn. Phần lớn tranh chị hiền như tên tác giả. Bố cục tranh luôn hướng vào trung cảnh gần gũi với thị hiếu của số đông bình dị. Lối làm đó khắc chế được khá nhiều cho tác giả khi mà độ vững chãi của hình họa đôi lúc còn khiêm tốn. Với họa sĩ, đi với lối tả thực hình họa tốt luôn là điều thách đố. Nội dung đề tài của Hiền thật đơn giản, chỉ là thiên nhiên, phong cảnh, con người của nhiều vùng miền, cùng một cảm xúc lành mạnh tự sẵn trong người. Không cố ý ép mình khi đứng bên bảng màu bút vẽ nhưng khi đặt màu lên toan thì cuộc sống cứ hiện ra như thế”, họa sĩ Đỗ Đức chia sẻ về tranh Trần Thảo Hiền.

Màu sắc giữa 2 đất nước

Sau 2 triển lãm cá nhân ra mắt tại thủ đô Mátxcơva (CHLB Nga) năm 2015 và 2021, triển lãm cá nhân đầu tiên ở Việt Nam tháng 5-2022, Trần Thảo Hiền trưng bày 55 tác phẩm tiêu biểu qua nhiều thời kỳ được họa sĩ sáng tác ở nhiều nơi trên thế giới. 

Sinh ra và lớn lên tại Việt Nam, tốt nghiệp Trường Đại học Thăm dò địa chất Mátxcơva, Nga, năm 1996, chị bắt đầu học hội họa và sinh hoạt với “Nhóm màu nước và các chất liệu khác” của Câu lạc bộ Phụ nữ quốc tế tại Mátxcơva. Tình yêu với 2 đất nước và nền tảng hội họa bắt nguồn từ nước Nga đã tạo tiền đề vững chắc để chị kết hợp, giao thoa những hình ảnh đặc trưng của 2 nền văn hóa, sự khác biệt về mặt địa lý, nhân văn trong những sáng tạo nghệ thuật đa chất liệu của mình.

Nếu xứ sở bạch dương với cảnh sắc 4 mùa rõ rệt đã đi vào tranh của Trần Thảo Hiền với sắc thu vàng óng ả soi bóng trên mặt nước; lặng lẽ, cô quạnh trong sắc xám tím của mùa đông tuyết trắng, thì những tác phẩm với tinh thần phương Đông của chị thể hiện ngày một mạnh mẽ với chuyển biến về mảng màu và nét. Họa sĩ dần rời xa việc mô tả ánh sáng, một đặc trưng của chủ nghĩa ấn tượng trong hội họa và tập trung nhấn mạnh nét, tách bạch các mảng màu một cách dứt khoát, đơn giản hóa và chú trọng vào mảng hình, thỉnh thoảng thêm các họa tiết tạo nhịp điệu và cấu trúc cho tranh khiến các tác phẩm của họa sĩ mang màu sắc Á Đông rõ rệt. 

Trong tác phẩm của Trần Thảo Hiền có thể nhận thấy chị đã có một hành trình dài quan sát, chiêm nghiệm, chắt lọc những tinh túy của 2 nền văn hóa Đông - Tây và mang những hình ảnh đúc kết đầy tính biểu tượng của mỗi nền văn hóa vào tác phẩm. Những chuyến đi về liên tục hàng năm của chị giữa châu Âu - châu Á đã nối liền khoảng cách địa lý, xóa nhòa ranh giới không gian trong sáng tác, phá vỡ những giới hạn về tư duy nghệ thuật, điều mà Trần Thảo Hiền luôn chú trọng trong suốt 15 năm không ngừng học tập và thực hành nghệ thuật.