Phát biểu khai mạc, Bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc ITPC, nhấn mạnh an toàn thực phẩm không chỉ bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn là điều kiện tiên quyết để hàng Việt Nam tiếp cận thị trường xuất khẩu lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản. Người tiêu dùng hiện đại ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, sản xuất theo quy trình khép kín, đảm bảo chất lượng và yếu tố bền vững. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp liên tục cải tiến quy trình, cập nhật tiêu chuẩn và minh bạch hóa chuỗi cung ứng.
Từ góc độ quản lý, bà Quyên cũng cho biết, TPHCM đã đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra an toàn thực phẩm trong năm 2024, giám sát hơn 19.000 cơ sở, trong đó hơn 13.000 cơ sở được lập biên bản kiểm tra. Tỷ lệ vi phạm tuy thấp (0,3%) nhưng có xu hướng tăng, cho thấy doanh nghiệp cần nâng cao kiểm soát rủi ro.
Các chuyên gia cũng phân tích rào cản kỹ thuật từ thị trường xuất khẩu. Bà Nguyễn Phượng Vĩ, Trưởng phòng Tư vấn thị trường và ghi nhãn thực phẩm, Eurofins Sắc Ký Hải Đăng, cho biết từ năm 2025, nhiều quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sẽ có hiệu lực, yêu cầu doanh nghiệp chuẩn bị kỹ lưỡng về kiểm nghiệm, truy xuất nguồn gốc và hồ sơ kỹ thuật sản phẩm. Trong đó, QCVN 20-1:2024/BYT về giới hạn kim loại nặng và vi sinh vật trong thực phẩm có hiệu lực từ 1-8-2025, cùng với QCVN 8-1:2025/BYT (dự kiến ban hành vào tháng 10-2025) cũng quy định giới hạn độc tố vi nấm như Aflatoxin, Ochratoxin A... Các quy định này phù hợp với tiêu chuẩn gắt gao của thị trường cao cấp như Nhật Bản (Positive List) và Mỹ (FSMA), đòi hỏi sản phẩm phải được chứng nhận, kiểm tra nghiêm ngặt từ nguyên liệu đến phân phối.
Về bao bì, bà Huỳnh Thị Kim Cúc, Nguyên Phó Giám đốc Sở An toàn Thực phẩm, nhấn mạnh vai trò quan trọng của bao bì trong bảo vệ và nâng cao giá trị sản phẩm, nhất là trong chuỗi logistics xuất khẩu. Doanh nghiệp cần chọn bao bì phù hợp với sản phẩm, hướng đến vật liệu thân thiện môi trường như giấy, thủy tinh, kim loại hoặc sinh học. Nghị định 43/2017/NĐ-CP yêu cầu ghi nhãn đầy đủ thông tin thành phần, cảnh báo an toàn và hướng dẫn bảo quản. Trong tương lai, bao bì thông minh và tái chế sẽ là xu hướng giúp hàng Việt nâng cao hình ảnh trên thị trường quốc tế.
Ông Nguyễn Trung Dũng, Trưởng phòng Giải pháp an toàn thực phẩm, Eurofins Sắc Ký Hải Đăng, phân tích những khó khăn của doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) trong đảm bảo an toàn thực phẩm do hạn chế về cơ sở vật chất, nhân sự và công nghệ. Để khắc phục, doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ, áp dụng tiêu chuẩn HACCP, đào tạo định kỳ và thiết lập hồ sơ truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Việc lựa chọn nguyên liệu từ nhà cung cấp có chứng nhận, kiểm nghiệm đầu vào định kỳ và bảo quản đúng chuẩn là những giải pháp phù hợp với quy mô DNVVN, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi sang chế biến sâu để nâng cao giá trị gia tăng.
Thông qua hội thảo, ITPC khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc thúc đẩy hệ sinh thái thực phẩm an toàn, chất lượng, hướng đến xuất khẩu.
Bà Hồ Thị Quyên kỳ vọng hội thảo sẽ cung cấp công cụ và thông tin giúp doanh nghiệp, đặc biệt là DNVVN, tự tin đưa sản phẩm ra thị trường thế giới với tiêu chuẩn quốc tế. Hội thảo không chỉ là cầu nối kiến thức và kinh nghiệm mà còn là bước đệm quan trọng để doanh nghiệp nội địa tiếp cận các chuẩn mực toàn cầu. Trong bối cảnh ngành chế biến thực phẩm ngày càng đóng vai trò trụ cột xuất khẩu, đảm bảo an toàn và nâng cao tiêu chuẩn chính là yếu tố sống còn để hàng Việt chinh phục thị trường quốc tế.
