Mấy ngày gần đây, trong lĩnh vực giáo dục lại nóng lên bởi 2 câu chuyện. Thứ nhất là đề xuất của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT về việc chấm dứt biên chế, chuyển giáo viên sang hợp đồng. Đây là đề xuất mới của ngành giáo dục và chắc chắn sẽ phải còn bàn luận nhiều trước khi rõ hình hài.
Câu chuyện nóng không kém khác là việc nở rộ học sinh giỏi ở cấp tiểu học. Đây là chuyện không mới, thậm chí đã được nói quá nhiều trong những năm qua. Nhưng năm nay, trước thềm xét tuyển đầu cấp, những chia sẻ của PGS Văn Như Cương, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường dân lập Lương Thế Vinh (Hà Nội) lại một lần nữa xới lên câu chuyện “khổ lắm, biết rồi, nói mãi” này.
Trường dân lập Lương Thế Vinh (Hà Nội) là một trong những trường có lượng hồ sơ xét tuyển đầu cấp THCS “khủng” ở Hà Nội. Hai mùa tuyển sinh vừa qua, mỗi năm Trường Lương Thế Vinh nhận được khoảng 4.000 hồ sơ xét tuyển vào lớp 6 so với chỉ tiêu chỉ 600 em. Nhưng vấn đề đáng nói, theo PGS Văn Như Cương là ông “phát hoảng” khi trong số hồ sơ đó có đến 1.000 hồ sơ được điểm 10 tuyệt đối cả 2 môn Toán, Tiếng Việt suốt 5 năm tiểu học. Do có hàng ngàn hồ sơ đạt điểm tuyệt đối mà chỉ tiêu tuyển sinh chỉ được 600 nên trường buộc phải đưa ra tiêu chí phụ là các giải thưởng văn hóa, thể thao để lọc hồ sơ. Nhưng cứ 10 thí sinh đăng ký vào trường thì 3 em có giải thi học sinh giỏi cấp trường, cấp quận, thi Toán, Tiếng Anh qua mạng, thi thể dục thể thao…
Vấn đề đáng nói là tình trạng bùng nổ điểm 10 tuyệt đối và nhiều giải thưởng này không có nhiều từ 2 năm trở về trước. Thực tế này khiến vị PGS có tiếng trong ngành đặt câu hỏi: “Tại sao 2 năm qua, khi Bộ GD-ĐT cấm thi đầu vào lớp 6, các trường “ngon” chuyển qua xét tuyển thì số hồ sơ đẹp lại tăng vọt như vậy? “Chúng tôi không làm cuộc khảo sát và cũng không thể kiểm tra lại tất cả giải thưởng mà hàng ngàn học sinh đạt được trong các cuộc thi. Tuy nhiên, có phụ huynh đã nói “nhỏ” với tôi rằng, những giải văn nghệ, thể thao họ bỏ vài triệu đồng ra mua, thậm chí xin là được. Các giáo viên cũng phản ánh, có những em trong hồ sơ ghi đạt điểm 10 môn Toán, Tiếng Việt cả 5 năm tiểu học nhưng khi vào lớp 6 học lại kém hơn bạn chỉ được 8-9 điểm. Mặt bằng chung, chất lượng học sinh đỗ vào trường qua hình thức xét tuyển thấp hơn học sinh thi đỗ vào THCS Lương Thế Vinh”, PGS Văn Như Cương nhận xét.
Khi câu chuyện này một lần nữa được xới lên, ngay lập tức thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Hầu hết đều có chung băn khoăn: Liệu những hồ sơ được điểm 10 tuyệt đối và các giải thưởng văn nghệ, thể thao, thi qua mạng kia có thực chất? Và phải chăng, việc cấm thi vào lớp 6 để giảm tải học hành, thi cử cho học sinh tiểu học, dù là chủ trương đúng nhưng với bệnh “sính” trường tốt của nhiều phụ huynh, ý nghĩa của chủ trương đó đang bị méo mó? Méo mó ở chỗ, để có hồ sơ “đẹp” cho việc xét tuyển, phụ huynh đã chạy đua cho con cái học hành, ôn luyện hay tham gia các cuộc thi để đạt điểm tuyệt đối 2 môn Toán, Tiếng Việt, để có những giải cấp quận, cấp thành phố? Và cũng không loại trừ cả việc giáo viên linh động “gắn” điểm 10 cho học sinh, phụ huynh thì mua giải cho con cái?
Khi đem vấn đề này đặt ra với một người có trách nhiệm trong ngành giáo dục, chúng tôi nhận được câu trả lời: Đó chỉ là nhận định của một số cá nhân, chứ chưa qua một khảo sát, báo cáo nào có định lượng. Nhưng có thể những chuyện như thế xảy ra thật và thiết nghĩ ngành giáo dục không thể không chú ý đến. Sẽ phải có giải pháp để chấn chỉnh tình trạng này, để chủ trương không thi vào lớp 6 thực sự đạt được mục tiêu của nó.
