Đóng sạp, trả giấy phép kinh doanh
Tại chợ Bình Tây (quận 6, TPHCM), bà Nguyễn Ngọc Quế Phương, Trưởng Ban quản lý chợ, thông tin, một số tiểu thương có 2-3 sạp tại chợ, tương ứng 2-3 mã số thuế. Khi thực hiện quy định xuất hóa đơn điện tử (HĐĐT) cho khách, tiểu thương quyết định giữ lại 1 sạp, tạm ngưng 1 sạp để tối ưu hóa việc kinh doanh. Ước tính, số sạp tạm ngưng kinh doanh gần 474/2.358 sạp (chiếm tỷ lệ 20,1%). Một số tiểu thương lớn tuổi, không thích nghi kịp với tình hình kinh doanh hiện tại hoặc không có người hỗ trợ cũng tạm ngưng kinh doanh, cho thuê sạp hoặc sang nhượng sạp… Trong khi đó, theo thông tin từ Ban quản lý chợ An Đông (quận 5, TPHCM), trong số 900 hộ kinh doanh tại đây có khoảng 500 hộ đạt doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm - thuộc diện bắt buộc áp dụng HĐĐT từ 1-6 theo Nghị định 70. Ban quản lý chợ thống kê đến nay có 65/900 hộ đóng sạp, trả giấy phép kinh doanh.
Tại chợ Ninh Hiệp (huyện Gia Lâm, TP Hà Nội), thủ phủ thời trang của miền Bắc, từ khoảng ngày 15-5 đến nay, chợ vắng lặng bất thường khi nhiều cửa hàng đồng loạt đóng cửa. Theo tìm hiểu của PV Báo SGGP, nguyên nhân chủ yếu là do tư thương, chủ sạp hàng lo ngại các đợt kiểm tra của lực lượng chức năng liên quan đến hóa đơn và nguồn gốc hàng hóa. Nhiều tiểu thương cho biết họ tạm thời ngừng kinh doanh để tránh rủi ro bị xử phạt. Thời điểm hiện tại, những cơ sở kinh doanh quần áo không gắn tem, nhãn mác của các thương hiệu lớn hoặc có nguồn gốc rõ ràng đã mở cửa trở lại nhưng vẫn chưa nhiều. Trong khi tại chợ Đồng Xuân (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), 1-2 tuần nay, khoảng 630 trên tổng số 2.200 hộ kinh doanh đã tạm đóng cửa sạp hàng. Tình trạng tương tự diễn ra ở chợ Rồng - chợ lớn nhất TP Nam Định từ đầu tháng 6 đến nay, khi thông tin về các đợt kiểm tra của lực lượng chức năng lan truyền trên mạng xã hội.
Tại chợ Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình, hơn 700 tiểu thương đóng cửa các kiot từ ngày 1-6. Tại Long An, một số tiểu thương cho biết phải đóng cửa vì thời gian gần đây có các đoàn kiểm tra đến làm việc đột xuất. Trong khi tiểu thương ở chợ buôn bán nhỏ lẻ, hàng hóa lấy từ các chợ đầu mối Tân Bình, An Đông và người đi buôn… nên hóa đơn, chứng từ không có đầy đủ như siêu thị, trung tâm mua sắm. Trưởng Ban Quản lý chợ Đồng Hới, ông Võ Quốc Thịnh cho biết, ban quản lý chợ đã báo cáo Sở Công thương, UBND TP Đồng Hới về tình hình và đề nghị có lộ trình cụ thể hướng dẫn tiểu thương chuyển đổi sang kê khai thuế điện tử, đảm bảo quy trình hợp lệ trong kinh doanh.
Sáng 6-6, ghi nhận của PV Báo SGGP tại chợ trung tâm TP Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk), không khí ảm đạm, đìu hiu so với mọi ngày. Bên trong chợ, từ tầng 1 đến tầng 2, các tiểu thương đều kéo rèm vải bao quanh ki ốt, ngưng hoạt động. Theo một tiểu thương tại chợ Buôn Ma Thuột, việc tạm ngưng kinh doanh do lo ngại khi cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, hóa đơn. Tại TP Nha Trang (Khánh Hòa), một số cửa hàng thời trang dọc các tuyến đường mua sắm sầm uất của phố biển như đường Võ Trứ, Lý Thánh Tôn, Tô Hiến Thành, Phan Chu Trinh, Ngô Thời Nhiệm, Hùng Vương... cửa đóng im lìm.
“Trong thời gian này, ngành thuế đang tập trung tối đa để hỗ trợ các hộ kinh doanh triển khai HĐĐT theo đúng quy định; chỉ những trường hợp cố tình vi phạm, không thực hiện thì mới bị xử phạt. Ngành thuế cam kết sẽ đến từng hộ kinh doanh, cầm tay chỉ việc, hỗ trợ sử dụng HĐĐT MTT một cách thuận lợi”.
- Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) -
Cầm tay hướng dẫn triển khai HĐĐT
Trước những thắc mắc của người nộp thuế trong những ngày gần đây, trao đổi với PV Báo SGGP, ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) khẳng định, việc áp dụng Nghị định 70 không làm thay đổi mức thuế áp dụng với cá nhân, hộ kinh doanh, chỉ khác là các hộ sẽ phải kê khai theo doanh thu thực tế. Theo Nghị định này, các hộ, cá nhân kinh doanh có quy mô lớn, doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên (khoảng 37.000 hộ) sẽ phải sử dụng HĐĐT kết nối dữ liệu trực tiếp với cơ quan thuế. Phần thuế phải nộp sẽ được tính trên doanh thu thực tế của hộ, cá nhân kinh doanh, thay thế cho mức thuế khoán trước đó. Quy định này chủ yếu áp dụng với các ngành như nhà hàng, khách sạn, siêu thị, cửa hàng tiện lợi, bán lẻ tiêu dùng nhanh... Mục tiêu là đảm bảo mọi khoản thu đều được ghi nhận chính xác, chống thất thu ngân sách nhà nước và tạo sân chơi công bằng với các doanh nghiệp nộp thuế đầy đủ.
Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP Quy Nhơn (tỉnh Bình Định) Nguyễn Quốc Tuấn cho biết, nắm bắt những tâm tư, lo lắng của các tiểu thương, hộ kinh doanh, ngành thuế tỉnh đã triển khai đồng loạt công tác hỗ trợ, hướng dẫn, giải đáp thắc mắc đến các hộ kinh doanh trong việc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. “Tới đây, chúng tôi khuyến khích các hộ kinh doanh cá nhân chuyển đổi thành doanh nghiệp để được thừa hưởng những chính sách ưu đãi về thuế của Chính phủ từ ngày 1-1-2026”, ông Nguyễn Quốc Tuấn nói.
Trước phản ứng của các hộ kinh doanh như không nhận thanh toán chuyển khoản, tăng giá bán nếu thanh toán chuyển khoản…, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, nhìn nhận, yêu cầu xuất HĐĐT nhằm hướng tới sự minh bạch, công bằng, văn minh. Các hộ kinh doanh làm ăn chính đáng sẵn sàng nộp thuế đầy đủ; cũng có những người kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm nhưng chỉ kê khai 500, 300 triệu đồng để tránh thuế, tạo nên sự bất bình đẳng trong kinh doanh. Hiện nay các hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm (từ 1-1-2026 mức này tăng lên 200 triệu đồng) đang được miễn toàn bộ các loại thuế.
Về các chính sách hỗ trợ cho hộ kinh doanh, chia sẻ với PV Báo SGGP, ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó Giám đốc Sở Công thương TPHCM, thông tin, TPHCM hiện có 231 chợ, bao gồm 3 chợ đầu mối, 228 chợ dân sinh, nhưng hầu hết gặp nhiều khó khăn do sức mua kém, khó cạnh tranh với hàng hóa bán trực tuyến… Trong số này, các chợ như Bến Thành (quận 1), Bình Tây (quận 6), An Đông (quận 5) đều được định hướng khai thác, phát triển du lịch song song với hoạt động kinh doanh hiện tại nhằm thu hút khách đến… Để hỗ trợ bà con, ngành công thương TPHCM tiếp tục đẩy mạnh việc tuyên truyền, tập huấn bán hàng có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng; từng bước gia tăng giá trị sản phẩm thông qua những mặt hàng đặc trưng địa phương… Phải làm bật lên giá trị sản phẩm (mẫu mã, chất lượng) cũng như dịch vụ hậu mãi… thì khách mới đến nhiều hơn, cơ hội bán hàng mới gia tăng được.
