Phóng viên Báo SGGP có cuộc trao đổi với Đại tá Nguyễn Bá Tuấn (ảnh), Phó Cục trưởng Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an), xung quanh vấn đề này.
PHÓNG VIÊN: Từ 1-7, Bộ Công an cấp hộ chiếu mẫu mới có hình ảnh các địa danh, di sản nổi tiếng của đất nước. Hộ chiếu mới sẽ được thay đổi như thế nào, ý tưởng này xuất phát từ đâu, thưa ông?
* Đại tá NGUYỄN BÁ TUẤN: Các trang của hộ chiếu sẽ được thay đổi cơ bản, từ chất liệu giấy tới hình ảnh. Đây là lần đầu tiên trong các trang hộ chiếu mới sử dụng hình ảnh tiêu biểu phong cảnh, hình tượng về chủ quyền quốc gia, di sản văn hóa nổi tiếng của đất nước, như: vịnh Hạ Long, kinh đô Huế, Đền Hùng, phố cổ Hội An, thánh địa Mỹ Sơn, bến cảng Nhà Rồng, cột cờ Lũng Cú, cổng Tò Vò - đảo Lý Sơn.
Để có ý tưởng đó, từ năm 2021, chúng tôi đã họp với nhiều ban, ngành, Bộ VH-TT-DL và chuyên gia đầu ngành về văn hóa, du lịch, sau đó đưa ra hội đồng để thống nhất lựa chọn hình ảnh biểu tượng để quảng bá vẻ đẹp đất nước tới bạn bè quốc tế.
* Hiện nay, nhiều người dân đang hiểu thời điểm này dừng cấp hộ chiếu mẫu cũ?
* Hộ chiếu mẫu mới về bản chất là giấy tờ đi lại quốc tế, do đó phải thông báo tới các nước trên thế giới, các cơ quan đại diện, vì vậy thời gian có thể phải mất 30 ngày để hộ chiếu của chúng ta có hiệu lực trên thế giới. Trong 30 ngày này, sẽ thông báo đến các nước trên thế giới và thông báo cho người dân biết. Quá trình đó, từ nay đến 1-7, chúng tôi khuyến khích người dân không nên dùng hộ chiếu mẫu cũ.
Tuy vậy, từ 1-7 trở đi, hộ chiếu cũ vẫn còn thời hạn sử dụng theo giá trị của hộ chiếu, ví dụ công dân được cấp hộ chiếu tháng 6 này, thì 10 năm sau vẫn còn giá trị. Hiện Bộ Công an đã ngừng sản xuất hộ chiếu cũ, nếu công dân chứng minh được thực sự cần thiết phải đi ra nước ngoài, chúng tôi vẫn đáp ứng cho người dân, mặc dù việc này có lúc phiền, nhưng ở thời điểm này mong người dân hợp tác.
Song hành với đó, chúng tôi cũng đang cấp hộ chiếu qua môi trường mạng thông qua dịch vụ công cấp độ 4. Chúng tôi khuyến khích người dân làm thủ tục cấp hộ chiếu trên môi trường mạng để giảm thiểu thủ tục, giảm tiếp xúc trực tiếp với cán bộ, từ đó tăng tính công khai, minh bạch, hạn chế sự phiền nhiễu với người dân.
* Như vậy từ 1-7, Bộ Công an chỉ cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới, còn hộ chiếu điện tử (gắn chip) sẽ có lộ trình như thế nào?
* Có thể tới cuối năm, Bộ Công an sẽ triển khai tiếp cấp hộ chiếu gắn chip, lúc đó người dân có quyền lựa chọn hộ chiếu phổ thông mới hoặc hộ chiếu gắn chip.
* Vừa qua tại TPHCM, khi tới làm thủ tục cấp hộ chiếu trong tháng 6, người dân được trả lời thời gian này không cấp hộ chiếu mới, phải chờ đến 1-7?
* Với những người có nguyện vọng, chúng tôi vẫn đáp ứng. Còn việc trả lời không cấp hộ chiếu trong thời gian này là trả lời thiếu một vế. Tôi nhắc lại, với trường hợp cấp thiết, chúng tôi vẫn đáp ứng cấp hộ chiếu cho người dân để người dân không bị gián đoạn công việc. Hộ chiếu (mẫu cũ) chỉ dành cho những công việc cấp thiết.
* Bộ Công an có lường trước việc quá tải khi thực hiện cấp hộ chiếu mẫu mới từ 1-7?
* Chúng tôi đã chuẩn bị phương án giải quyết được nhu cầu của người dân, và theo tính toán độ trễ sẽ không nhiều. Theo quy định, nếu hồ sơ được nộp tại địa phương, sau 8 ngày sẽ trả kết quả; hồ sơ nộp tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh, sau 5 ngày trả kết quả.
Người dân làm thủ tục xuất nhập cảnh tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh* Hộ chiếu mới và hộ chiếu gắn chip có ưu việt gì so với hộ chiếu cũ, thưa ông?
* Theo lộ trình, sẽ cấp hộ chiếu gắn chip cho người dân. Hộ chiếu gắn chip sẽ lưu các thông tin cơ bản, đồng thời có tính bảo mật cao hơn so với hộ chiếu phổ thông bình thường. Theo luật, vẫn sử dụng song hành 2 loại hộ chiếu này và quyền lựa chọn thuộc về người dân.
Nhưng tiến tới, chúng tôi khuyến cáo người dân nên sử dụng hộ chiếu gắn chip, bởi trong quá trình sử dụng trên thế giới, độ tin tưởng của các nước đối với hộ chiếu của Việt Nam sẽ cao hơn do tính bảo mật cao, không thể làm giả được. Sau đợt cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới, Bộ Công an sẽ tiến hành cấp hộ chiếu gắn chip.
* Để cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới, Bộ Công an đã chuẩn bị những điều kiện gì?
* Hiện toàn bộ công tác chuẩn bị, triển khai, phát hành hộ chiếu phổ thông mới gắn chip và không gắn chip đã hoàn thiện. Chúng ta có độ trễ 30 ngày (từ ngày 1-6 đến 1-7) phải thông báo tới các nước. Trong khoảng thời gian này, chúng tôi vẫn khuyến cáo người dân không nên dùng hộ chiếu mẫu cũ. Khuyến khích người dân dùng mẫu mới với đặc điểm đẹp, hình ảnh Việt Nam được giới thiệu tới bạn bè quốc tế nhiều hơn.
* Hiện nay, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội đã cấp căn cước công dân gắn chip cho người dân, chip trên hộ chiếu giống và khác gì với chip trên căn cước công dân?
* Chip trên hộ chiếu phổ thông phải đồng bộ với chip trên căn cước công dân. Nhưng do chip trong hộ chiếu là giấy tờ đi lại quốc tế, nên phải đạt được tiêu chuẩn của thế giới. Bên cạnh đó, chip trong hộ chiếu khác một chút so với chip trong căn cước công dân về hệ điều hành.
