Với mô hình “Bán trú dân đưa cơm” và “Nồi canh yêu thương”, cô giáo Nguyễn Thị Thuận, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thuận (xã Thuận, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) đã nỗ lực kết nối mọi người chung tay hỗ trợ học sinh nghèo. Trong khi đó, thầy giáo Trần Văn Hòa cùng nhà tài trợ khánh thành và đưa thư viện xóm Đập Góc vào hoạt động để bổ sung kiến thức cho học sinh lớp tình thương của thầy (lớp nằm giữa mênh mông sóng nước đầm Sam, xã Phú An, huyện Phú Vang, TP Huế).
Giảm gánh nặng cho phụ huynh
Nằm ở biên giới Việt Nam - Lào, Trường Tiểu học Thuận có 22 lớp với 441 học sinh, chủ yếu là người dân tộc Vân Kiều và Pa Cô. Ngoài điểm chính, trường có 3 điểm trường lẻ tại Bản 1, Bản 2, Bản 4. Theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, học sinh bậc tiểu học phải học 2 buổi/ngày. Thuận là xã vùng cao, địa hình hiểm trở, nhiều học sinh ở rải rác trong các bản làng sâu tít, đường sá đi lại khó khăn, lại không có người đưa đón nên đành bỏ học giữa chừng.
“Cuộc sống thiếu thốn đủ bề nên nhiều học sinh chỉ học buổi sáng, còn buổi chiều ở nhà hoặc lên nương, lên rẫy mưu sinh cùng cha mẹ”, cô Nguyễn Thị Thuận nhớ lại thời điểm về nhận công tác tại Trường Tiểu học Thuận vào năm 2023. Cô bàn bạc với Ban giám hiệu nhà trường triển khai mô hình “Bán trú dân đưa cơm” cùng “Nồi canh yêu thương” để sẻ chia khó khăn với học sinh và phụ huynh.
Sau khi được vận động, phụ huynh đồng ý nấu cơm cho con mang theo để ăn trưa, rồi ngủ tại trường, chiều học tiếp. Cô Thuận phối hợp Đồn Biên phòng Thuận (Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị) kết nối, kêu gọi các nhà hảo tâm hỗ trợ kinh phí triển khai mô hình “Nồi canh yêu thương” với các món canh, bảo đảm dinh dưỡng và ngon miệng cho học sinh. Đồng thời, cô vận động bạn bè hỗ trợ sạp gỗ, gối, chiếu, chăn, mùng để học sinh ngủ trưa, tặng cặp lồng để học sinh đựng cơm thay vì gói bằng túi ni lông… Cô cũng phối hợp chính quyền địa phương, Đồn Biên phòng Thuận và phụ huynh xây nhà bếp, mua sắm thêm các vật dụng nhằm mở rộng mô hình “Nồi canh yêu thương”. Chị Hồ Thị Đai, mẹ em Hồ Minh Thăm (lớp 2A), trú thôn Úp Ly, xã Thuận, bày tỏ: “Nhờ mô hình “Bán trú dân đưa cơm” và “Nồi canh yêu thương”, phụ huynh và học sinh đều đỡ vất vả”.
Ông Hồ A Dung, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Thuận, cho biết, thấu hiểu tấm lòng vì học trò nghèo, không chỉ các đồng nghiệp trong trường mà nhiều nhà hảo tâm và các ban ngành, đoàn thể đã đến trao tận tay các học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tại xã Thuận nhiều quần áo, nhu yếu phẩm... Mới đây, chương trình “Thắp sáng niềm tin - Vượt khó đến trường” của Báo SGGP phối hợp Công ty Lê Bảo Minh khánh thành, bàn giao phòng học điểm trường Bản 1, Trường Tiểu học Thuận với đầy đủ trang thiết bị phục vụ việc dạy và học, trị giá 500 triệu đồng. Chương trình cũng trao một số trang thiết bị tặng Trường Tiểu học Thuận (gồm mái che ngoài trời, 3 bảng trượt chống lóa, smart TV, 10 máy vi tính), 20 xe đạp, 30 học bổng cho học sinh nghèo với tổng kinh phí 200 triệu đồng do Công ty CP Đầu tư Thiện Hạnh tài trợ. Qua đó, khích lệ học sinh vươn lên trong điều kiện còn nhiều khó khăn thiếu thốn”, ông Hồ A Dung thông tin.
Lặng lẽ gieo mầm chữ
Lớp tình thương giữa mênh mông sóng nước đầm Sam của thầy giáo Trần Văn Hòa vừa có thêm thư viện ở xóm Đập Góc với hàng trăm đầu sách báo các loại để bổ sung kiến thức cho học sinh. Thư viện rộng 100m2 , xây trên mảnh đất do gia đình thầy Hòa tặng, cạnh lớp học tình thương mà thầy Hòa sáng lập. Nguồn kinh phí khoảng 200 triệu đồng xây dựng thư viện và mua sắm các trang thiết bị cùng cả ngàn đầu sách báo do thầy Hòa vận động các nhà hảo tâm và nhóm thiện nguyện “ATM gạo Huế” tài trợ.
Ông Nguyễn Đăng Hậu, đại diện nhóm thiện nguyện vận động xây dựng thư viện xóm Đập Góc, cho biết, 35 năm trước, người dân mưu sinh ở đầm Sam hầu hết đều sống lênh đênh trên thuyền, làm nghề chài lưới, nay đây mai đó nên chẳng mấy người biết chữ. Thầy Hòa may mắn hơn vì cha mẹ có nhà ở đất liền nên được học đến lớp 10. Khi rời quân ngũ trở về quê, nhìn trẻ con trong vùng chẳng ai được đến trường, thầy quyết định mở lớp học dạy chữ miễn phí ngay ở nhà mình. “Chẳng mấy chốc, lớp học kín chỗ và đi vào nền nếp. Song vì lớp được mở ra với mục đích xóa mù chữ nên thầy Hòa chỉ dạy môn Tiếng Việt từ lớp 1 đến lớp 4 để các em biết đọc thông, viết thạo. Sau đó, em nào có nguyện vọng học tiếp sẽ được thầy giới thiệu ra điểm trường chính trên huyện học, nhiều em thi đỗ vào các trường đại học danh tiếng ở miền Trung. Khi ra trường và có việc làm ổn định, các em quay lại đồng hành với thầy Hòa giúp đỡ học sinh nghèo, nhất là trẻ mồ côi”, ông Hậu cho biết.
Thầy giáo Trần Văn Hòa vẫn lặng lẽ gieo những mầm chữ trên sóng nước bên đầm Sam. Hiện thầy Hòa phụ trách lớp xóa mù chữ cho các học viên ở độ tuổi từ 30-62 và 1 lớp học miễn phí cho người lớn tuổi tại nhà. Ông Ngô Hòa, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP Huế ), trong lần về tặng sách cho thư viện ở xóm Đập Góc đã chia sẻ, thầy Trần Văn Hòa là một tấm gương sáng trong giáo giới về sự tận tâm, tận hiến. Tuy không công tác ở trường công lập, nhưng thầy có sự đóng góp đáng kể cho sự nghiệp giáo dục ở địa phương nói riêng và công tác xóa mù chữ - một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước - nói chung. “Đã có nhiều em bật khóc trong sung sướng khi biết đọc, biết viết nhờ thầy Hòa dạy bảo và trưởng thành từ lớp học ấy”, ông Ngô Hòa chia sẻ.
