Từ bánh kẹo, quần áo cho tới hàng gia dụng, hóa mỹ phẩm, điện máy, gia vị các loại… khách hàng có thể dễ dàng so giá hàng hóa sản xuất trong nước và hàng nhập khẩu để chọn mua. Đây là kết quả từ việc thực thi cam kết trong các hiệp định tự do thương mại (FTA) song phương và đa phương mà Việt Nam đã ký kết.
Trước tình hình này, nhiều người lo ngại, một trong những nhóm mặt hàng là bánh kẹo sẽ có sự cạnh tranh khốc liệt giữa hàng nội và ngoại. Nhiều khả năng hàng ngoại sẽ thắng áp đảo, mở đầu cho trào lưu bánh kẹo ngoại tràn ngập thị trường Việt Nam.
Nhưng thực tế này đã không xảy ra. Bước vào quý 4-2017, hầu hết các doanh nghiệp (DN) trong nước thông báo vẫn quyết định tăng sản lượng từ 10% - 20% so cùng kỳ năm ngoái.
Kết thúc mùa kinh doanh tết năm 2018, các DN cho biết, sản lượng các mặt hàng đều tăng trưởng rất tốt, không còn hàng tồn. Số liệu chúng tôi thống kê tại một số siêu thị lớn tại TPHCM như Co.opmart, Maximark, Big C, AeonCitimart… bánh kẹo nội chiếm tỷ lệ từ 70% - 90%, với khoảng 500 mã hàng của gần cả trăm thương hiệu khác nhau.
Lượng hàng được tiêu thụ mạnh nhất phải kể đến của Kinh Đô, Bibica, Hải Hà, Hải Châu... Đó là chưa kể bánh kẹo đặc sản của các vùng, miền trong nước như bánh đậu xanh Hải Dương; kẹo dừa, kẹo chuối Bến Tre; kẹo mè xửng Huế; kẹo gương, mạch nha Quảng Ngãi; bánh đậu phộng, bánh mè, kẹo điều Yến Nhung… cũng chiếm lĩnh thị phần rất lớn. Phần còn lại dành cho thương hiệu bánh ngoại quen thuộc là Danisa, cùng một số loại bánh kẹo của Thái Lan, Malaysia có bao bì đẹp mắt và kích cỡ, giá cả đa dạng.
Theo các nhà kinh doanh, phần đông khách chọn mua bánh sản xuất trong nước vì có mức giá tốt, mẫu mã cải tiến và quan trọng là nhà sản xuất tự chịu trách nhiệm với sản phẩm. Tương tự, với mặt hàng mứt tết, trong những mùa tết gần đây, mứt ngoại nhập đã bị loại khỏi thị trường Việt Nam; trong khi các sản phẩm mứt tết sản xuất truyền thống hoặc theo công nghệ hiện đại, hút chân không của các DN trong nước được người tiêu dùng tin tưởng chọn mua.
Mua giày dép Biti’s tại một cửa hàng. Ảnh: THÀNH TRÍ Trái cây nội cũng được các điểm bán ưu tiên lấy hàng và khách hàng chọn mua nhiều hơn như vú sữa, xoài, thanh long, bưởi, mãng cầu tròn… là những mặt hàng bán chạy hơn hẳn các loại nho, táo, lê… nhập khẩu. Theo thống kê của 3 chợ đầu mối là Thủ Đức, Bình Điền và Hóc Môn, có đến 90% lượng trái cây cung ứng dịp tết là nguồn hàng từ các tỉnh miền Tây và Đông Nam bộ; trái cây ngoại chỉ có một số mặt hàng như táo, lê, nho, cam của Mỹ, Australia, Trung Quốc… chiếm khoảng 10% trên tổng lượng hàng.
Ngay cả sản phẩm may mặc thời trang, trước đây hàng nội thường lép vế khi cạnh tranh với hàng nhập, nhất là từ Trung Quốc, nhưng dịp tết này cũng đã lấn sân hàng nhập khá tốt. Cụ thể ở chợ Bến Thành, theo ban quản lý chợ, hơn 80% sản phẩm may mặc bày bán là hàng nội.
Riêng trong dãy cửa hàng bao quanh chợ Bến Thành thuộc sự quản lý của Tổng công ty Thương mại Bến Thành và Liên hiệp HTX thương mại TPHCM (Saigon Co.op), có đến 98% là hàng của các công ty và cơ sở sản xuất trong nước.
Bên cạnh những nhóm hàng trong nước đang có sức vươn mạnh mẽ, còn có các nhóm hàng Việt gần như độc quyền chiếm lĩnh thị trường, có thể kể đến như thủy hải sản đông lạnh, thực phẩm chế biến, gạo, rau củ quả… Hàng Việt làm được điều này không chỉ bởi Việt Nam có thế mạnh xuất khẩu, nét đặc thù của hàng sản xuất tại chỗ có ưu thế giá tốt hơn, mà còn do chất lượng sản phẩm thơm ngon và hợp khẩu vị, nhà sản xuất đã đầu tư uy tín thương hiệu.
Nhiều nhà cung cấp gạo như Mecofood, Foodcosa, Angimex, Gentraco, Phú Hải, Bảo Minh, Vinh Phát, Tấn Vương… đã khai thác tối đa lợi thế vùng miền của sản phẩm để tung mặt hàng gạo cao cấp, gạo đặc sản trong dịp tết. Long An có gạo nàng hương chợ Đào nổi tiếng, Tiền Giang bán gạo cao cấp của vùng đồng bằng sông Tiền như Chín con rồng vàng, gạo Hồng hạc, Hoa mai vàng, Bông sen vàng, Thiên nga, Cát tường… được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại, có máy tách màu gạo nên hình thức đẹp, không có tạp chất và có thể bảo quản lâu dài…
Với hơn 10.000 loại sản phẩm của khoảng 500 nhà cung cấp nổi tiếng như Vissan, Sargifood, Saigon Food, Cầu Tre, Agifish, APT, Minh Phú… thực phẩm đông lạnh và chế biến trong nước đã áp đảo với tỷ lệ đến 98% thị phần.
Theo các siêu thị, doanh thu từ bán hàng nội cũng chiếm tỷ lệ tương đương với thị phần. Điểm qua các sản phẩm đang bày bán, có thể thấy các nhà sản xuất trong nước đã tận dụng các nguyên liệu từ tôm, cá, ốc, rau củ, gạo, bắp để cung cấp cho những món ăn tiện dụng như xôi hải sản chiên, lẩu, BBQ (đặc sản nướng), khô, chả các loại, thực phẩm ăn liền hợp khẩu vị của đại đa số người tiêu dùng.
Có thể nói, việc hàng Việt đang chiếm đến 90% trong doanh thu bán hàng dịp tết ở các siêu thị trên địa bàn TPHCM đã khẳng định sự vươn lên mạnh mẽ, quyết tâm chinh phục sân nhà của các thương hiệu trong nước. Đây cũng là thành quả của sự tổng lực, chung sức chung lòng của cả cộng đồng, từ các DN sản xuất, người tiêu dùng, nhà phân phối cùng nhau nỗ lực đưa hàng Việt lên vị thế mới, cạnh tranh tốt và phát triển bền vững.
