Trong số 15 dự án theo hình thức BT ở Hà Nội có tới 14 dự án là chỉ định thầu, làm giảm hiệu quả đầu tư, giảm tính minh bạch và cạnh tranh công bằng. Nghiêm trọng hơn, nhiều dự án có sai phạm trong quá trình thẩm định, phê duyệt tổng mức đầu tư làm đội vốn lên tới hàng tỷ đồng...
Thanh tra Chính phủ vừa công bố Kêt luận thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật trong quá trình thực hiện một số dự án theo hình thức hợp đồng BT, BOT trong lĩnh vực giao thông, môi trường trên địa bàn Hà Nội.
Theo đó qua thanh tra cho thấy việc thực hiện các dự án theo hình thức BT, BOT tại Thủ đô đã để xảy ra nhiều khuyết điểm và sai phạm. Trong đó nổi lên việc UBND TP Hà Nội chưa thực hiện đúng quy định về việc lập, phê duyệt, công bố danh mục các dự án đầu tư theo hình thức BT, BOT lĩnh vực giao thông và môi trường, giai đoạn 2008 -2012 gây ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện chủ trương đầu tư, làm giảm hiệu quả đầu tư, giảm tính minh bạch và cạnh tranh công bằng.
Tại thời điểm thanh tra, trong số 15 dự án BT chỉ có 1 dự án được thực hiện theo hình thức đấu thầu, 14 dự án còn lại là chỉ định thầu.
Không chỉ có vậy, UBND TP Hà Nội còn không thực hiện đúng quy trình lựa chọn nhà đầu tư, thẩm định, đánh giá năng lực đối với một số nhà đầu tư không chính xác, thiếu chặt chẽ, thậm chí ký hợp đồng để thực hiện dự án đối với một số nhà đầu tư không đảm bảo năng lực, như: Công ty Cổ phần Tasco dù năng lực tài chính hạn chế nhưng vẫn được lựa chọn để thực hiện dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương.
Dự án nút giao thông Long Biên có nhiều vi phạm dẫn tới đội vốn hàng tỷ đồng.
Ngay từ khâu lập, phê duyệt dự án, thẩm định năng lực nhà đầu tư đã có vi phạm và không khách quan nên hầu hết dự án đều chậm tiến độ do năng lực tài chính hoặc bố trí vốn chủ sở hữu cho dự án không đảm bảo tiến độ giải ngân như cam kết.
Tệ hơn, qua thanh tra phát hiện một số nội dung đầu tư, tổng mức đầu tư, dự toán của một số dự án BT đã được UBND Hà Nội và các cơ quan trực thuộc thẩm định, phê duyệt chưa chính xác, chưa đúng chế độ quy định làm tăng tổng mức đầu tư dự án.
Cụ thể là dự án đường Lê Đức Thọ - Xuân Phương, Thanh tra Chính phủ phát hiện công tác lập, thẩm định, phê duyệt tổng mức đầu tư của dự án này không chính xác làm tăng giá trị hợp đồng lên 19,5 tỷ đồng.
Dự án đường bao quanh khu tưởng niệm Chu Văn An cũng có sai phạm tương tự làm tăng tổng mức đầu tư lên hơn 12 tỷ đồng. Bên cạnh đó, công tác lập, phê duyệt dự toán thiết kế bản vẽ thi công của dự án này chưa chính xác cũng đã khiến cho số tiền tăng thêm 15,9 tỷ đồng.
Đối với dự án nút giao thông Long Biên cũng có hàng loạt sai phạm trong việc lập, thẩm định, phê duyệt tổng mức đầu tư làm tăng giá trị trên 34 tỷ đồng, cho tới việc lập, phê duyệt dự toán thiết kế bản vẽ thi công của dự án này chưa chính xác cũng đã khiến cho tăng thêm hơn 4,5 tỷ đồng.
Chưa dừng lại, dự án nút giao thông Long Biên còn có những vi phạm về giải phóng mặt bằng, di dời, tính toán khối lượng dự toán giải phóng mặt bằng cũng đã khiến cho dự án đội thêm trên 12 tỷ đồng.
Nghiêm trọng hơn đối với dự án đường trục phía Nam, tỉnh Hà Tây cũ, cơ quan nhà nước có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt và tính chi phí lãi vay tới 920 tỷ đồng trong tổng vốn đầu tư của dự án BT là chưa có cơ sở, dẫn đến việc xác định giá trị tổng mức đầu tư của để ký hợp đồng dự án tăng sai thêm 920 tỷ đồng, gây ảnh hướng lớn đến việc xác định giá trị để giao đất của các dự án khác đối ứng dự án BT.
Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Hà Nội căn cứ vào kết quả thanh tra, thực hiện việc xử lý trách nhiệm của lãnh đạo UBND TP Hà Nội liên quan đến khuyết điểm, vi phạm trong việc quyết định lựa chọn nhà đầu tư, thực hiện quy trình lựa chọn nhà đầu tư.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội thực hiện việc xử lý trách nhiệm đối với các sở, ban, ngành chức năng, các cơ quan quản lý hợp đồng BT và các tổ chức, cá nhân đã có khuyết điểm, vi phạm liên quan đến quá trình tham mưu, quản lý, giám sát, thực hiện hợp đồng dự án.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị xử lý trách nhiệm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc chậm cấp giấy chứng nhận đầu tư cho dự án đường Hà Nội - Hưng Yên.
NGUYỄN QUỐC
Dự án nút giao thông Long Biên có nhiều vi phạm dẫn tới đội vốn hàng tỷ đồng.
