Sự kiện do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phối hợp với Văn phòng Chính phủ và Bộ Nội vụ tổ chức, nhân dịp kỷ niệm 1985 năm Khởi nghĩa Hai Bà Trưng và 115 năm Ngày Quốc tế Phụ nữ 8-3; hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 – 30-4-2025); kỷ niệm 40 năm Giải thưởng Kovalevskaia (1985-2025).
Cùng dự có các đồng chí: Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Kovalevskaia; Nguyễn Thị Tuyến, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; 138 đại biểu là nữ Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, nữ Anh hùng Lao động, nữ tướng; 46 đại biểu đại diện các cá nhân, tập thể các nhà khoa học nữ đạt Giải thưởng Kovalevskaia từ năm 1985 đến nay.
Sự kiện là dịp để ôn lại truyền thống vẻ vang của dân tộc và tri ân những nữ tướng, nữ anh hùng đã đóng góp cho công cuộc đấu tranh giải phóng và phát triển đất nước; cũng là dịp để động viên, khích lệ các nhà khoa học nữ, những người phụ nữ đã và đang cống hiến trên mọi mặt trận, từ kinh tế, khoa học đến giáo dục, văn hóa và đời sống xã hội.
Giải thưởng Kovalevskaia là Giải thưởng cao quý mang tên nhà nữ toán học Nga lỗi lạc thế kỷ XIX - Sophia Kovalevskaia (1850-1891).
Giải thưởng Kovalevskaia năm 2024 được trao cho 2 cá nhân: PGS-TS Nguyễn Minh Tân, Giám đốc Viện Nghiên cứu và phát triển ứng dụng các hợp chất thiên nhiên, giảng viên Khoa Kỹ thuật hóa học, Trường Hóa và Khoa học sự sống, Đại học Bách khoa Hà Nội; PGS-TS Đặng Thị Mỹ Dung, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Nano, Đại học Quốc gia TPHCM.
Hai nhà khoa học được vinh danh với những thành tích xuất sắc trong nghiên cứu khoa học và ứng dụng thực tiễn, đóng góp quan trọng góp phần vào sự phát triển của đơn vị, của ngành, nhiều kết quả nghiên cứu đi vào ứng dụng thực tiễn, chuyển giao công nghệ hàng tỷ đồng cho các doanh nghiệp tại Việt Nam.
Qua 40 năm hoạt động (từ 1985 đến 2025), có 22 tập thể, 57 cá nhân được nhận giải thưởng với rất nhiều thành tích xuất sắc nổi bật, cống hiến nhiều sáng kiến có tính khoa học và thực tiễn cao. Đây là minh chứng sống động cho sự nỗ lực học tập, nghiên cứu bền bỉ, không ngừng nghỉ của phụ nữ Việt Nam.
Nhà khoa học nữ đầu tiên nhận giải thưởng (1985) là Nhà giáo ưu tú Bùi Thị Tý, nhận giải thưởng khi đang công tác tại Trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ - Hà Tây (nay là TP Hà Nội).
Trong số các nhà khoa học nữ từng đạt giải thưởng, có GS-TS-Thầy thuốc nhân dân Huỳnh Thị Phương Liên - Tập thể nữ khu vực sản xuất vaccine, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Bộ Y tế, đại diện tập thể nữ đạt giải thưởng năm 1999.
PGS-TS Nguyễn Thị Trâm (còn được biết đến là cô Trâm lúa) đạt giải thưởng cá nhân năm 2000, và đã được phong tặng danh hiệu Anh hùng lao động nhờ những đóng góp bền bỉ và xuất sắc cho lĩnh vực y học và nông nghiệp của đất nước.
Nhà khoa học nữ trẻ nhất từng nhận giải thưởng là GS-TS Lê Thị Thanh Nhàn, hiện là Vụ trưởng Vụ Giáo dục Dân tộc, Bộ GD-ĐT và GS-TS Vũ Thị Thu Hà, Phó Viện trưởng Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam, Giám đốc Phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia về công nghệ lọc hóa dầu, đạt giải năm 2011 ở tuổi 41.
