Mùa thu được xem là mùa đẹp nhất trong năm của Hà Nội. Không có cái không khí trầm buồn u uẩn của mùa đông mưa phùn gió bấc rét cắt da cắt thịt. Không có cái nắng oi ả của mùa hè. Cũng không phải nồm ẩm khó chịu của mùa xuân. Tiết thu mang đến cho Hà Nội vừa đủ mọi thứ. Vừa đủ gió, vừa đủ nắng hanh hao, vừa đủ mát mẻ để cho con người ta mở lòng hơn, thấy cuộc sống thênh thang hơn trước mắt và cũng dịu dàng hơn.
Có một sự trùng hợp đến kỳ lạ, rất nhiều sự kiện lịch sử đặc biệt quan trọng, gắn với sự hình thành, phát triển, tiếp nối của Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội diễn ra vào mùa thu, kể từ mùa thu năm Canh Tuất, vua Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư ra Đại La.
Đoàn dời đô của nhà vua vừa đến đất Đại La, vua trông thấy có hình ảnh rồng vàng bay lên trời, bèn quyết định đặt tên cho vùng đất này là Thăng Long. Bắt đầu từ đây, Thăng Long chính thức trở thành kinh đô của một nhà nước độc lập, thống nhất. Một thời đại mới đã được mở ra, thời đại phồn thịnh và độc lập của Đại Việt. Đó cũng chính là nền móng vững chắc cho sự phát triển rực rỡ của văn hiến Thăng Long suốt những năm tháng sau này. Và Thăng Long xưa, Hà Nội nay, sau 1.014 năm vẫn nguyên vẹn là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của cả nước, là kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
Mùa thu năm 1945, thêm một sự kiện đặc biệt quan trọng nữa diễn ra ở Hà Nội. Cách mạng Tháng Tám thành công. Mùa thu Tháng Tám năm 1945 đã đi vào lịch sử vẻ vang của dân tộc Việt Nam như một mốc son chói lọi, mở ra một kỷ nguyên mới cho đất nước: kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Dưới bầu trời Ba Đình rực rỡ nắng vàng, ngày 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, trước hàng chục vạn đồng bào, thay mặt Chính phủ lâm thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tuyên bố với toàn thể quốc dân đồng bào và thế giới về sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Cũng là mùa thu, sáng sớm ngày 10-10-1954, Ủy ban Quân chính TP Hà Nội và các đơn vị QĐND Việt Nam gồm bộ binh, pháo binh, cao xạ, cơ giới… chia làm nhiều cánh quân mở cuộc hành quân lịch sử tiến vào Hà Nội. Hai mươi vạn nhân dân thủ đô Hà Nội hân hoan chào đón chính quyền cách mạng trở về thủ đô.
Trong lịch sử hào hùng, Thăng Long - Hà Nội đã trải qua hơn 10 cuộc chiến tranh chống ngoại xâm và kết thúc trong khúc khải hoàn. Trong đó, Ngày Giải phóng Thủ đô là một trong những mốc son rực rỡ nhất. Sự kiện này là thành quả vĩ đại sau 9 năm kháng chiến trường kỳ của quân dân cả nước dưới sự lãnh đạo của Đảng, đánh dấu sự thất bại hoàn toàn của thực dân Pháp ở Việt Nam. Lá cờ Tổ quốc tung bay phấp phới trên đỉnh cột cờ chiều 10-10-1954 đã mở ra một trang mới cho lịch sử Thăng Long - Hà Nội.
Không chỉ là những mùa thu lịch sử, mỗi khi thu về, trời Hà Nội như tăng thêm phần quyến rũ. Đã có biết bao nhiêu tác phẩm nghệ thuật vì “say đắm mùa thu” mà ra đời, làm giàu có hơn cho kho tàng văn học nghệ thuật nước nhà.
Khắp cả thành phố những ngày này sắc thắm hơn trong cờ hoa rực rỡ, cả Hà Nội hân hoan trong không khí mừng 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô. Hà Nội đang vươn mình đến những tầm cao mới, phát triển kinh tế - xã hội, bảo tồn và phát triển những giá trị văn hóa truyền thống, tạo nên một diện mạo thủ đô tương xứng với vị trí trung tâm của cả nước. Xứng đáng là nơi “lắng hồn núi sông ngàn năm”.
