1. Hình ảnh một Hà Nội hào hùng hiện lên mạnh mẽ qua những giai điệu đầy khí thế trong các bài hát về thủ đô thời kháng chiến. Những ca khúc như Người Hà Nội của Nguyễn Đình Thi hay Hà Nội linh thiêng hào hoa của Lê Mây đưa người nghe trở về những ngày tháng khó khăn, khi Hà Nội đứng vững trước bom đạn và sự tàn phá của chiến tranh. Qua âm nhạc, ta như thấy lại một Hà Nội kiên cường, bất khuất, một thủ đô không chịu khuất phục trước mọi khó khăn.
Trong số rất nhiều ca khúc viết về Hà Nội thì Tiến về Hà Nội của cố nhạc sĩ Văn Cao được xem là ca khúc “kỳ lạ” nhất viết về ngày Giải phóng Thủ đô bởi bài hát được sáng tác vào năm 1949, tức là ra đời trước 5 năm khi Hà Nội hoàn toàn được giải phóng. “Trùng trùng quân đi như sóng, lớp lớp đoàn quân tiến về/Chúng ta đi nghe vui lúc quân thù đầu hàng, cờ ngày nào tung bay trên phố…”- ca khúc đã được yêu mến, được hát vang trên những con phố Hà Nội trong ngày giải phóng 10-10, trong những năm tháng “mịt mù bão lửa” cho đến “một thời hòa bình”. Tiến về Hà Nội vẫn tràn sức sống cho tới tận ngày nay, bởi nó mang lại cho người nghe một cảm giác lạc quan tin tưởng và hạnh phúc khó tả.
Không chỉ là những bản hùng ca lịch sử, âm nhạc còn tái hiện một Hà Nội dịu dàng và đầy chất thơ. Những con phố nhỏ, những mái nhà cổ kính và những buổi chiều gió mát bên Hồ Tây trở thành nguồn cảm hứng cho biết bao nhạc sĩ. Những ca khúc như Gửi người em gái của Đoàn Chuẩn - Từ Linh hay Chiều phủ Tây Hồ của Phú Quang không chỉ là lời kể về vẻ đẹp của Hà Nội mà còn là sự lãng mạn và sâu lắng của một thành phố đã chứng kiến bao nhiêu thay đổi qua thời gian.
Nhắc đến Hà Nội, không thể không nói đến 4 mùa, mỗi mùa lại mang một vẻ đẹp rất riêng và cũng là nguồn cảm hứng vô tận cho nghệ thuật. Hà Nội hiện lên đầy thơ mộng và lãng mạn qua những bản tình ca về mùa thu với những chiếc lá vàng rơi nhẹ trên phố hay mùa đông se lạnh, mùa xuân tràn ngập sắc hoa. Những ca khúc như Nhớ mùa thu Hà Nội của Trịnh Công Sơn đã khắc họa một Hà Nội không chỉ trong quá khứ mà còn hiện tại, khiến người nghe như lạc bước giữa những con phố thâm trầm, cổ kính. Hà Nội qua âm nhạc vừa gần gũi, vừa xa xôi, vừa thực tại mà cũng đầy hoài niệm, làm xao xuyến lòng người, đặc biệt là những ai đã từng gắn bó hay phải xa Hà Nội.
2. Hà Nội không chỉ đẹp ở cảnh sắc thiên nhiên mà con người nơi đây cũng góp phần tạo nên nét đặc trưng riêng biệt. Hình ảnh những người Hà Nội thanh lịch, hào hoa hiện lên qua những giai điệu thân thuộc, như Xẩm Hà Nội hay Phố nghèo của Trần Tiến, vừa mang nét cổ kính của một đô thị xưa cũ, vừa phảng phất hơi thở của cuộc sống hiện đại. Hà Nội hôm nay, giữa sự phát triển nhanh chóng, vẫn giữ được những giá trị văn hóa truyền thống. Dù bao nhiêu năm tháng trôi qua, sự thanh lịch và hào hoa của người Hà Nội vẫn là một phần không thể thiếu trong bức tranh thủ đô.
Mỗi ca khúc về Hà Nội đều mang trong mình một phần của thành phố, dù đó là những giai điệu hào hùng, mạnh mẽ hay những bản tình ca dịu dàng, lãng mạn. Âm nhạc chính là cách mà Hà Nội kể lại câu chuyện của mình, từ những ngày tháng đấu tranh anh dũng đến hiện tại tươi sáng, đầy sức sống.
Với mỗi người Việt Nam, Hà Nội không chỉ là thủ đô mà còn là biểu tượng của niềm tự hào dân tộc, của sự kiên cường và lòng yêu thương. Và rồi, dù có đi xa, Hà Nội vẫn luôn ở đó, trong trái tim của mỗi người, như một phần ký ức không bao giờ phai nhòa.
