Theo kết luận thanh tra, khu nhà ở công nhân ở xã Kim Chung là một trong những dự án thí điểm đầu tiên được xây dựng bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước để cho công nhân thuê, thuộc sở hữu nhà nước. Khu nhà được xây trên diện tích 20ha, gồm 28 tòa nhà, trong đó có 24 tòa cao 5 tầng và 4 tòa cao 15 tầng.
Từ năm 2007, UBND TP Hà Nội giao Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội quản lý, khai thác, vận hành khu nhà này. Tổng diện tích tầng 1 được giao quản lý và cho thuê là hơn 16.000m2. Từ năm 2010 đến hết năm 2019, doanh nghiệp này đã tự chuyển đổi công năng theo thiết kế là nhà để xe, phòng kỹ thuật điện, nước, sảnh chính để cho các tổ chức, cá nhân thuê khoảng 10.000m2 (56 điểm) kinh doanh dịch vụ. Hợp đồng cho thuê có thời hạn 3 năm, giá 33.000 đồng/m2/tháng (bao gồm VAT). Khi hết hợp đồng, Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội không báo cáo UBND TP Hà Nội cho tổ chức đấu giá quyền thuê diện tích kinh doanh dịch vụ mà tiếp tục ký cho thuê theo giá cũ đến năm 2019. Cùng với đó, có 6 đơn vị thuê sử dụng các phần diện tích theo thiết kế là sảnh chính, phòng để xe đạp, phòng bảo vệ, phòng chờ, hành lang, phòng bưu điện, thư báo… không đúng công năng. Quá trình quản lý, vận hành, bên thuê đã cải tạo, sửa chữa, ngăn thành nhiều phòng như: phòng để ở, kinh doanh, phòng bếp, vệ sinh; lấn chiếm đất công cộng hạ tầng kỹ thuật trong khuôn viên khu nhà.
Trước những vi phạm trên, Thanh tra TP Hà Nội chỉ rõ, Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội đã thiếu trách nhiệm trong quản lý, khai thác, vận hành diện tích tầng 1 khu nhà ở công nhân tại xã Kim Chung. Trong đó, công ty đã tự ý ký hợp đồng cho các tổ chức, cá nhân thuê mà không báo cáo UBND TP Hà Nội để tổ chức đấu giá quyền thuê theo quy định, để đơn vị sử dụng sai mục đích, tự ý xây dựng, nợ tiền thuê diện tích kinh doanh dịch vụ; có khả năng gây thất thu ngân sách nhà nước với số tiền tạm tính hơn 25 tỷ đồng. Cùng với đó, từ năm 2017 tới hết tháng 4-2024, công ty không có biện pháp thu hồi số tiền nợ trong thời hạn hợp đồng, không có biện pháp thu hồi diện tích đã cho thuê, vẫn để bên thuê sử dụng dẫn đến nợ phát sinh ngoài hợp đồng thuê hơn 8 tỷ đồng (27 điểm cho thuê), làm thất thu ngân sách nhà nước không có khả năng thu hồi.
Do đó, Thanh tra TP Hà Nội kiến nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo Chủ tịch Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội, Giám đốc Sở Xây dựng và Chủ tịch UBND huyện Đông Anh kiểm điểm trách nhiệm, có hình thức kỷ luật đối với tập thể, cá nhân có liên quan. Đồng thời, cơ quan này chuyển hồ sơ, tài liệu về các hành vi vi phạm của doanh nghiệp đến Cơ quan An ninh điều tra, Công an TP Hà Nội để điều tra, xử lý theo quy định.
