Theo như thư gửi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ngày 21-7-2018, ông Vương Duy Bảo, đề nghị Thủ tướng giải quyết trả lại mảnh đất gắn với tòa dinh thự hơn 100 tuổi của họ Vương người H’mông ở Hà Giang.
Tuy nhiên, đến năm 2002 gia đình họ Vương mới biết quyết định này, khi nhà chức trách Hà Giang đến đưa những người đang sống trong dinh thự ra ngoài để trùng tu làm bảo tàng.
Trước sự việc trên, đại diện gia đình họ Vương gửi đơn đến lãnh đạo Đảng, Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Văn hóa- Thông tin thời kỳ đó.
Tháng 3-2002, Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin khi đó là ông Phạm Quang Nghị đã ra văn bản khẳng định quyết định công nhận di tích của Bộ không phải là quốc hữu hóa quyền sở hữu ngôi nhà của những người trong gia đình được quyền thừa kế hợp pháp.
Sự việc những tưởng dừng lại ở đó, nhưng mới đây gia đình ông Vương Duy Bảo mới biết UBND tỉnh Hà Giang đã cấp sổ đỏ cho Phòng Văn hóa Thông tin huyện Đồng Văn sử dụng lâu dài mảnh đất gắn liền với tòa dinh thự họ Vương từ năm 2012.
Thông tin này đã khiến bà con, họ hàng trong gia đình họ Vương rất bức xúc, ông Bảo cho biết.
Tháng 6-2018, ông Vương Duy Bảo đại diện cho con cháu dòng họ có đơn gửi Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Đặng Thị Bích Liên đề nghị làm rõ việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất đối với Khu di tích dinh thự họ Vương.
Sau đó Bộ VH-TT-DL đã chuyển đơn này đến tỉnh Hà Giang và Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Giang đề nghị trả lời.
Tháng 7-2018 Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Giang có văn bản xác nhận khu dinh thự họ Vương đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Người sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là Phòng Văn hóa Thông tin huyện Đồng Văn.
Đồng thời Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Giang khẳng định việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Phòng Văn hoá Thông tin là “hoàn toàn phù hợp với quy định pháp luật”.
Không đồng tình với trả lời này bởi trước tòa dinh thự này đã hơn 100 năm nay của họ Vương người H’mông và để tránh diễn biến xấu, ông Vương Duy Bảo đã đại diện chủ sở hữu họ Vương người H’mông đã tiếp tục có thư gửi lên Thủ tướng giúp giải quyết sự việc trên để trả lại quyền sử dụng mảnh đất này.
Ông Vương Duy Bảo khẳng định việc tỉnh Hà Giang tước đoạt quyền sử dụng đất gắn với tòa dinh thự họ Vương của gia đình ông là bất hợp lý và sai luật.
“Sổ đỏ dinh thự này phải cấp cho chúng tôi bởi những người dòng họ Vương đã sinh sống ở đó hàng trăm năm nay”, ông Bảo khẳng định.
Ngày 20-8, chia sẻ với báo chí ông Trần Đình Thành, Cục Phó Cục Di sản văn hóa, Bộ VH-TT-DL cho biết, về nguyên tắc, khi Nhà nước công nhận Di tích quốc gia không đồng nghĩa với việc buộc chủ sở hữu phải quốc hữu hóa đất và tài sản trên đất.
“Đây là tài sản của con người, được quy định rõ trong Bộ luật Dân sự. Luật Di sản văn hóa chỉ quy định những điều cần thiết bảo vệ di sản một cách tốt nhất chứ không quốc hữu hóa đất và tài sản trên đất”- ông Thành nói.
Theo Người phát ngôn Bộ VH-TT-D, Bộ sẽ phối hợp với Bộ Tài Nguyên- Môi trường sớm có đoàn thanh tra xuống địa phương để làm rõ vấn đề liên quan tới di tích này.