GS Nobel Vật lý 2016 đến Việt Nam để giảng dạy về vật liệu tô pô lượng tử

SGGPO 30/06/2025 16:07

Ngày 30-6, tại Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE, tỉnh Gia Lai mới), Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam đã phối hợp với Trung tâm Vật lý lý thuyết châu Á- Thái Bình Dương (APCTP) giới thiệu, khai mạc sự kiện khoa học với chủ đề “Trường học nâng cao về vật liệu tô pô lượng tử” với 40 nhà khoa học, nghiên cứu trẻ đến từ 10 quốc gia trên thế giới tham dự.

Đáng chú ý, trường hè vinh dự đón giáo sư (GS) Duncan Haldane, Đại học Princeton (Hoa Kỳ) – người đoạt Giải Nobel Vật lý 2016 đến trực tiếp giảng dạy, truyền lửa khoa học cho các nhà vật lý trẻ.

GS Duncan Haldane chia sẻ tại "Trường học nâng cao về vật liệu tô pô lượng tử"

Ngoài ra, sự kiện còn mời đến GS Đàm Thanh Sơn (Đại học Chicago, Mỹ; đoạt Huy chương Dirac 2018); GS Yoshimasa Hidaka (Đại học Kyoto, Nhật Bản; Huy chương Vật lý hạt cơ bản 2025); PGS.TS Nguyễn Tuấn Hưng (Đại học Tohoku, Nhật Bản); PGS.TS Bo Yang (Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore); PGS.TS Nguyễn Xuân Dũng (Viện Khoa học Cơ Bản -IBS, Hàn Quốc) và PGS.TS Zi-Yang Meng (Đại học Hồng Kông)…

Theo GS Trần Thanh Vân, Chủ tịch Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam, “Trường học nâng cao về vật liệu tô pô lượng tử” nhằm truyền đạt, giới thiệu các nhà khoa học, sinh viên trẻ về lĩnh vực khoa học mới mẻ. Đây là “trường học” nhằm cung cấp một nền tảng học thuật toàn diện cho các học viên về các định hướng, con đường nghiên cứu mới của hệ lượng tử tô pô – một lĩnh vực nghiên cứu kết hợp tô pô (một nhánh toán học) với cơ học lượng tử.

Các nhà khoa học, học viên "Trường học nâng cao về vật liệu tô pô lượng tử" giao lưu

GS Trần Thanh Vân chia sẻ, những năm gần đây, vật liệu tô pô lượng tử đã nổi lên như một lĩnh vực liên ngành đầy tiềm năng, kết nối vật lý lý thuyết, vật lý chất rắn, khoa học vật liệu và đặc biệt là điện toán lượng tử. Với khả năng tạo ra các trạng thái lượng tử ổn định và phi cổ điển, vật liệu tô pô được kỳ vọng sẽ đóng vai trò then chốt trong các đột phá công nghệ của thế kỷ XXI.

Nội dung chính của “trường hè”, gồm: lý thuyết dải tô pô; vật chất tô pô lượng tử; các cách tiếp cận trong lý thuyết trường lượng tử; đối xứng tổng quát; trí tuệ nhân tạo…

GS Duncan Haldane bên "ngọn đuốc" biểu tượng ngọn lửa khoa học tại ICISE

TS Trần Thanh Sơn, Phó Giám đốc Trung tâm ICISE cho biết, GS.Duncan Haldane đã từng đến ICISE vào năm 2022 để tham dự “Hội nghị Điện tử lượng tử Topo tương tác trực diện”. Tại đây, ông đã tham gia lễ thắp đuốc khoa học, một sự kiện biểu tượng của Năm quốc tế về khoa học cơ bản vì sự phát triển bền vững do UNESCO phát động.

GS Duncan Haldane cùng các đại diện, lãnh đạo tại "Vườn Nobel" ở Trung tâm ICISE

GS Duncan cũng là người có những đóng góp tiên phong trong lĩnh vực vật lý tô pô lượng tử, từng đoạt giải Nobel Vật lý trong lĩnh vực này. Dịp này, ông sẽ trình bày các bài phát biểu liên quan lĩnh vực vật liệu tô pô lượng tử. Ngoài ra, ông sẽ có cuộc gặp gỡ, giao lưu và truyền cảm hứng khoa học cho các nhà khoa học trẻ và các sinh viên tại Việt Nam và khu vực châu Á.