Trong hội nghị giao ban với báo chí tổ chức ngày 8-10 tại tỉnh Thái Nguyên, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã cung cấp một số thông tin mới liên quan đến dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi).
Dự thảo luật này dự kiến sẽ được Quốc hội xem xét và thông qua tại kỳ họp thứ 8, diễn ra trong tháng 10 và 11-2024.
Dự thảo nêu ra nhiều nội dung và đề xuất mới, trong đó có việc hoàn thiện cơ chế tài chính công đoàn và quy định mức đóng kinh phí công đoàn trong bối cảnh mới, nhằm đảm bảo tính minh bạch, công khai và đáp ứng yêu cầu của hội nhập quốc tế.
Một trong những điểm được chú ý của dự thảo là đề xuất giữ nguyên mức đóng kinh phí công đoàn 2% trên tổng quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động. Theo đó, doanh nghiệp vẫn phải đóng góp 2% tổng quỹ lương, tương tự như quy định hiện hành. Theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, đây là một mức đóng đã được áp dụng từ năm 1957, nhằm đảm bảo nguồn tài chính cho tổ chức công đoàn trong việc chăm lo, bảo vệ quyền lợi của người lao động và xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ.
Việc giữ nguyên mức đóng này đã tạo ra nhiều ý kiến tranh luận trong thời gian qua. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khẳng định, tỷ lệ 2% là phù hợp với thực tế và đóng góp vào việc bảo đảm phúc lợi ổn định cho người lao động.
Các khảo sát tại các công đoàn cơ sở cũng cho thấy, mức đóng này đã giúp tăng cường khả năng chăm lo cho đoàn viên công đoàn, từ các hoạt động phúc lợi, thăm hỏi đến các chương trình đào tạo nâng cao kỹ năng.
75% số kinh phí này đã được phân bổ cho công đoàn cơ sở để sử dụng trực tiếp cho các hoạt động phúc lợi của người lao động, bao gồm thăm hỏi ốm đau, quà tết, hỗ trợ văn hóa, thể thao…
Với mức lương bình quân làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội khoảng 5,7 triệu đồng/tháng, trong một năm doanh nghiệp đóng khoảng 1,4 triệu đồng cho kinh phí công đoàn. Phần lớn số tiền này (khoảng 1 triệu đồng) được sử dụng trực tiếp tại công đoàn cơ sở.
Tổ chức công đoàn cho rằng, việc giữ nguyên mức đóng này được đánh giá là cần thiết để đảm bảo không gây ra cú sốc về phúc lợi cho người lao động, đặc biệt trong bối cảnh tổ chức công đoàn đang nỗ lực thu hút và bảo vệ quyền lợi của đoàn viên.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng bổ sung các quy định về miễn, giảm và tạm dừng đóng kinh phí công đoàn trong các trường hợp doanh nghiệp giải thể, phá sản, hoặc gặp khó khăn về kinh tế. Những quy định này nhằm giảm bớt gánh nặng cho các doanh nghiệp trong thời kỳ khó khăn, nhưng vẫn đảm bảo được sự đồng hành của công đoàn trong việc chăm lo cho người lao động. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động, doanh nghiệp đôi khi phải tạm dừng hoạt động hoặc điều chỉnh lại quy mô sản xuất kinh doanh.
Để đảm bảo tính công khai, minh bạch trong việc sử dụng tài chính công đoàn, dự thảo Luật Công đoàn sửa đổi đã bổ sung các quy định mới về kiểm tra, thanh tra, và kiểm toán công đoàn. Các điều 31, 32 và 33 trong dự thảo đều được chỉnh sửa nhằm tăng cường giám sát của các cơ quan chức năng, đảm bảo việc sử dụng kinh phí công đoàn được thực hiện một cách minh bạch và hiệu quả.
Đặc biệt, Điều 34 bổ sung một quy định hoàn toàn mới về việc công khai tài chính công đoàn, đảm bảo rằng mọi hoạt động liên quan đến tài chính đều được kiểm tra và công khai định kỳ, giúp tăng cường lòng tin của đoàn viên và người lao động đối với tổ chức công đoàn.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, dự thảo Luật Công đoàn sửa đổi được xem là cần thiết để đáp ứng các yêu cầu của tình hình mới. Không chỉ đảm bảo quyền lợi cho người lao động Việt Nam, mà còn góp phần giúp Công đoàn Việt Nam phát triển vững mạnh trong môi trường cạnh tranh quốc tế, trong bối cảnh các tổ chức đại diện người lao động không thuộc hệ thống Công đoàn Việt Nam cũng đang manh nha xuất hiện.
