Ý tưởng hình thành cuốn sách được bắt nguồn từ bài viết Bệnh sợ trách nhiệm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đăng trên Tạp chí Cộng sản năm 1973, khi Tổng Bí thư là một biên tập viên của tạp chí. Nội dung cuốn sách tập hợp bài viết của các tác giả là những người đã và đang công tác tại các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương, hoạt động trong lĩnh vực báo chí, truyền thông, doanh nghiệp…
Các tác giả cùng trao đổi, chia sẻ quan điểm, suy nghĩ, trăn trở, thể hiện niềm tin, sự khẳng định đối với vai trò của người trẻ trong công việc và cuộc sống hiện nay; đưa ra những góc nhìn, đánh giá đúng đắn, khách quan về thế hệ trẻ và lý do tại sao cần trao cho họ những cơ hội, chính sách ưu tiên để phát triển. Đặc biệt, ý nghĩa xuyên suốt cuốn sách mà tập thể tác giả muốn gửi gắm là sự động viên, khích lệ thế hệ trẻ cần nuôi dưỡng, giữ gìn “vốn quý” của tuổi trẻ, không ngừng phát triển và sáng tạo ra nhiều giá trị hơn nữa nhằm bảo đảm một tương lai thành công, góp phần hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.
Trong đó, có một số bài tiêu biểu như: bài viết Bệnh sợ trách nhiệm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đăng trên Tạp chí Cộng sản năm 1973; Vấn đề thanh niên trong tư tưởng Hồ Chí Minh của GS-TS Tạ Ngọc Tấn, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; Nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng đối với thanh niên trong tình hình mới của PGS-TS Lê Hải Bình, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Trách nhiệm của đội ngũ công chức trẻ trong giai đoạn hiện nay của PGS-TS Phạm Minh Tuấn, Phó Tổng Biên tập phụ trách Tạp chí Cộng sản; Học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số rèn đức, luyện tài, phấn đấu vươn lên đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng, dân tộc của đồng chí Hầu A Lềnh, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc...
