Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ và trở nên phổ biến, hứa hẹn là một ngành công nghiệp thúc đẩy thế giới phát triển. Gần đây, ChatGPT xuất hiện đã thu hút sự quan tâm của thế giới và Việt Nam, càng kích thích cuộc đua đầu tư AI của những tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới.
Bối cảnh trên cũng đặt ra nhiều vấn đề, từ việc hiểu đúng về AI, cách thức vận hành, sử dụng sao cho hiệu quả đến tạo hành lang pháp lý, bảo vệ bản quyền, đạo đức… cũng cần được bàn thảo thấu đáo.
Phó Tổng Biên tập Báo SGGP Nguyễn Khắc Văn tặng hoa các khách mời. Ảnh: CAO THĂNG |
Để có cách nhìn sâu rộng, toàn cảnh về AI, Báo SGGP tổ chức buổi Giao lưu trực tuyến “AI – Lợi và hại”, với sự tham gia của các chuyên gia về công nghệ. Buổi giao lưu diễn ra lúc 9 giờ hôm nay, ngày 16-2. Mời bạn đọc quan tâm theo dõi và đặt câu hỏi ngay bên dưới.
Khách mời
Ông NGUYỄN MINH HUẤN - Thường trực Chương trình phát triển AI TPHCM (Sở TT- TT TPHCM)
Ông HÀ THÂN - Phó Chủ tịch Hội Tin học TPHCM
PGS-TS LÊ NGUYỄN HOÀI NAM - Giảng viên Khoa CNTT, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TPHCM)
PGS-TS HUỲNH TƯỜNG NGUYÊN - Giảng viên Khoa CNTT, Trường ĐH Công nghiệp TPHCM
Ông HUY NGUYỄN - CEO KardiaChain
Ở Việt Nam, dữ liệu y tế chưa chuẩn hóa và còn phân tán nên ứng dụng trong y tế còn rất lâu mới thấy kết quả cụ thể.
Ban tổ chức tặng hoa các khách mời. Ảnh: CAO THĂNG |
Am hiểu cách ứng dụng đã là tốt lắm rồi. Trên thế giới chỉ có vài đại gia (tỷ USD) làm được nền tảng tốt về AI thôi.
Hiểu lý thuyết, thuật toán chỉ giành cho lĩnh vực hàn lâm.
Clip phỏng vấn ông HÀ THÂN - Phó Chủ tịch Hội Tin học TPHCM. Thực hiện: THU HƯƠNG - THỤY QUYÊN |
Hiện tại chúng ta gần như chưa có ứng dụng AI nào đáng kể cho nền kinh tế (vì chuyển đổi số chỉ mới bắt đầu), do vậy việc ứng dụng AI dù ở bất cứ mức độ nào cũng sẽ tạo ra những biến chuyển hết sức mạnh mẽ cho nền kinh tế Việt Nam.
Có 2 yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến mức độ của những chuyển biến này:
1. Nếu chúng ta đơn giản chỉ tích hợp và sử dụng những ứng dụng AI từ các nền tảng nước ngoài thì trong một số ngành nghề nhẹ như thương mại điện tử, giải trí, thể thao, dịch vụ v.v... vẫn sẽ có nhiều giá trị gia tăng tích cực.
2. Nếu chúng ta có thể xây dựng cả một nền tảng AI quốc gia (tức là tự xây dựng cơ sở dữ liệu, trung tâm điện toán đám mây, hạ tầng mạng, thuật toán v.v...) chứ không phụ thuộc vào những công ty như Google, OpenAI v.v... thì sự chuyển biến sẽ còn ở mức độ to lớn hơn nhiều vì nó sẽ là hạ tầng kinh tế của cả quốc gia trong thời đại mới. Khi đó chúng ta sẽ chứng kiến sự thay đổi nền tảng ở cả các ngành sản xuất chủ chốt như nông nghiệp, công nghiệp nặng, hệ thống tài chính v.v...
Đồng thời cách làm này còn giúp chúng ta không bị lệ thuộc vào nước ngoài và không phải bán rẻ tài nguyên thông tin cho họ.
DN có thể ứng dụng AI vào các lĩnh vực sau:
- Tự động hóa quy trình (như xử lý hóa đơn điện tử đầu vào và đầu ra).
- Kết hợp với IoT để thu thập, phân tích dữ liệu trong các dây chuyền sản xuất.
- Chấm công (nhiều công nhân cùng lúc).
- Hỏi đáp về luật pháp, sản phẩm...
Doanh nghiệp nên đầu tư chuyển đổi số hoặc AI theo nguyên tắc: ứng dụng cái gì làm ra tiền trong thời gian ngắn thu hồi vốn và khả năng đầu tư tới đâu, làm cho ra tiền mới làm tới đó.
ChatGPT và cuộc đua về AI giữa Google và Microsoft thật ra chỉ là phần nổi của tảng băng chìm mà truyền thông đang tô điểm mạnh khi ứng dụng này đang gây sốt.
Thật ra thì từ hơn một thập kỷ nay, thung lũng Silicon Valley (Google/Apple/Microsoft/Facebook/Amazon v.v...) và nhiều nơi trên thế giới như châu Âu, Trung Quốc đã diễn ra một cuộc chiến vô cùng khốc liệt về AI như tranh giành nhân sự chuyên sâu, phát triển nguồn dữ liệu số, cạnh tranh về công nghệ phụ trợ mới từ phần cứng đến phần mềm, và thậm chí cả kiện tụng về các bằng sáng chế, sản phẩm trí tuệ v.v...
Các công ty đã phần nào bất chấp cả những rào cản về pháp lý để đi nhanh nhất có thể, ví dụ như Google/Facebook đã nhiều lần bị kiện và đền bù trên toàn thế giới về việc sử dụng thông tin người dùng không hợp pháp, Huawei cũng đã bị phạt thậm chí là cấm xuất hiện tại nhiều quốc gia v.v...
Nguồn tiền mà các công ty (hay quốc gia) này đã bỏ vào cho công nghệ AI cũng là khổng lồ, ví dụ như Microsoft đã đầu tư hơn 1 tỷ USD vào OpenAI còn Google thì đã mua Deepmind và lập ra Google Brain v.v...
Tất cả những điều này đã giúp AI hoàn thành công đoạn xây dựng nền tảng để bắt đầu giai đoạn bùng nổ về sản phẩm đến người dùng cuối trong thời gian tới.
Clip Phỏng vấn ông HUY NGUYỄN - CEO KardiaChain. Thực hiện: THU HƯƠNG - THỤY QUYÊN |
Với mục tiêu: Xây dựng các khung pháp lý cơ bản đầy đủ, tạo cơ chế và chính sách ưu tiên cho nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo từ môi trường nghiên cứu đến thử nghiệm, ứng dụng thí điểm đến ứng dụng rộng rãi trong xã hội. Thành phố đã tiến hành làm việc với một số nhóm nghiên cứu mạnh trong nước/quốc tế trong lĩnh vực AI liên quan đến lĩnh vực xây dựng cơ sở dữ liệu; sử dụng, khai thác, chia sẻ dữ liệu; an ninh, an toàn thông tin,…
Trong thời gian tới, Thành phố sẽ hoàn thiện và ban hành các khung pháp lý, cơ chế và chính sách ưu tiên cho nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo từ môi trường nghiên cứu đến thử nghiệm, ứng dụng thí điểm đến ứng dụng rộng rãi trong xã hội.
Làn sóng AI sẽ tạo ra nhiều ngành nghề mới thay thế những ngành nghề cũ ko còn thích hợp hay cần thiết (vì nếu máy có thể làm thay và tốt hơn con người thì sớm muộn gì nó cũng sẽ thay thế con người).
Hơi khác so với trào lưu Robot sẽ thay thế các lao động chân tay phổ thông, thì AI sẽ thay thế những lao động trí óc phổ thông ví dụ như các công việc văn phòng chỉ làm theo đúng hướng dẫn, hay các nhân viên phục vụ khách hàng v.v.
Nói nôm na thì AI sẽ đòi hỏi người lao động suy nghĩ sâu và chủ động, phát huy hết thế mạnh của trí tuệ con người, chứ ko chỉ là "học vẹt" và "trả lời như cái máy". Ví dụ một trong những ngành nghề mới gần đây là "dạy" cho AI học.
Về vấn đề số lượng giờ làm thì tùy vào bản chất công việc, AI sẽ giúp giảm sự lao động "thụ động", nhưng sẽ đòi hỏi nhiều lao động "chủ động" hơn.
Ngày 27-12-2022, Thành phố đã tổ chức Hội thảo về ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực hành chính công” năm 2022 chủ đề “Đẩy mạnh ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) trong cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt lĩnh vực hành chính công”.
Hội thảo được tổ chức với mục đích nhằm triển khai Chương trình “Nghiên cứu và phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo tại Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020-2030”, góp phần nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, doanh nghiệp và người dân về Trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực hành chính công, đẩy mạnh việc ứng dụng AI trong tất cả các lĩnh vực - ưu tiên đẩy mạnh hoạt động ứng dụng AI trong hành chính công, dịch vụ công trực tuyến giúp giảm nhân lực bộ máy và giảm thời gian xử lý công việc, chờ đợi và chi phí của người dân. Đồng thời, đẩy mạnh xã hội sáng tạo, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống quản lý hành chính Nhà nước trong phân phối, sử dụng nguồn lực xã hội, quản lý xã hội và quản lý đô thị góp phần phát triển kinh tế thành phố Hồ Chí Minh tăng trưởng bền vững.
Tại hội thảo Sở Thông tin và Truyền thông đã công bố 10 bài toán AI trọng tâm của Thành phố trên các lĩnh vực, cụ thể:
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc hỗ trợ lập kế hoạch và xử lý chồng chéo, trùng lắp trong hoạt động thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp tại TPHCM;
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc sử dụng phần mềm quản lý văn bản và hồ sơ công việc liên quan đến hoạt động thanh tra như nhận dạng tiếng nói, văn bản; bóc tách dữ liệu; hệ thống quá dữ liệu quan trọng, giảm thiểu thời gian nhập liệu; liên kết cơ sở dữ liệu văn bản để so sánh các nội dung trong văn bản khi Luật, Nghị định, Thông tư thay đổi…;
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc xác định giá trị đất như xây dựng hệ thống xác định giá đất theo thị trường dựa trên các yếu tố tác động đến giá đất; mô phỏng và dự báo giá trị đất do tác động bởi các yếu tố hạ tầng;
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực quản lý chất thải rắn như mô phỏng phân bố rác thải và dự báo tổng lượng rác thải dưới tác động của gia tăng dân số và đô thị hóa; đánh giá khả năng đáp ứng của mạng lưới thu gom rác hiện tại khi có sự thay đổi về đô thị; ứng dụng mô hình mô phỏng vị trí đặt trạm trung chuyển, điểm hẹn trên địa bàn thành phố, hạn chế ảnh hưởng đến khu dân cư; tiết kiệm chi phí xây dựng; vận chuyển;
- Ứng dụng AI trong hệ thống giám sát đường sắt đô thị
- Ứng dụng AI trong việc dự đoán nhu cầu di chuyển của hành khách đi Metro, nâng cao hiệu quả trong việc vận hành các đoàn tàu nhằm tránh tình trạng số lượng hành khách quá tải, chờ đợi lâu và tiết kiệm chi phí vận hành đoàn tàu hoạt động trên tuyến đường sắt đô thị;
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong điều hành giao thông như thiết lập các mô hình dự báo giao thông, phân tích các hành vi giao thông, dự báo các sự kiện giao thông xảy ra trên đường, tối ưu hóa dòng giao thông và khuyến nghị những lộ trình lưu thông phù hợp;
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo dự báo lan truyền dịch bệnh dựa theo dữ liệu GIS và các yếu tố dịch tễ;
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ lãnh đạo trong việc xử lý văn bản hành chính;
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho Tổng đài 1022 với các giải pháp callbot, chatbot để ghi nhận và trả lời các kiến nghị của người dân.
Để giải quyết các bài toán này, Thành phố xác định mô hình ba nhà: Nhà nước, Nhà Trường và Nhà Doanh nghiệp. Nhà nước sẽ tạo cơ chế, chính sách, cung cấp dữ liệu để Nhà trường, các cơ sở nghiên cứu có thể nghiên cứu tạo ra kết quả, chuyển giao cho Nhà doanh nghiệp tích hợp ứng dụng và có thể cung cấp các ứng dụng này cho các cơ quan, tổ chức thông qua đấu thầu.
Các khách mời trả lời câu hỏi của bạn đọc. Ảnh: CAO THĂNG |
Về hạ tầng viễn thông băng rộng chất lượng cao tại Thành phố Hồ Chí Minh:
Hiện nay hạ tầng cáp quang băng rộng đã được triển khai đến cấp xã, đảm bảo 100% xã, phường trên địa bàn Thành phố có mạng lưới và dịch vụ truy cập Internet băng rộng. Hạ tầng di động 3G, 4G cũng đã được phủ khắp Thành phố, đảm bảo hạn chế tối đa "vùng lõm" sóng hoặc chưa đảm bảo chất lượng đến cấp xã, khu phố, ấp (theo báo cáo của Cục Viễn thông - Bộ Thông tin và Truyền thông vào tháng 09/2021 thì TPHCM đã đảm bảo phủ sóng di động 3G, 4G đến khu vực trung tâm của 100% khu phố, ấp).
Trong thời gian tới, Sở Thông tin và Truyền thông tiếp tục đề nghị các doanh nghiệp viễn thông mở rộng mạng lưới, nâng cao chất lượng dịch vụ truy cập Internet băng rộng di động và cáp quang, đảm bảo mục tiêu đến năm 2025, hạ tầng băng rộng chất lượng cao sẽ phủ 100% hộ gia đình trên địa bàn Thành phố theo Chương trình chuyển đổi số của Thành phố đặt ra.
Về triển khai thí điểm hạ tầng và dịch vụ 5G trên địa bàn Thành phố:
Hiện nay Bộ Thông tin và Truyền thông vẫn đang trong giai đoạn chuẩn bị, ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật cho hạ tầng mạng 5G cũng như chưa tổ chức đấu giá, cấp phép tần số 5G cho các doanh nghiệp viễn thông. Dự kiến đến Quý II/2023, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức cấp phép và Thành phố sẽ tổ chức triển khai.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Xu hướng công nghệ nói chung sẽ giúp xã hội giảm bớt các nhu cầu về lao động tay chân. Con người ngày nay để tồn tại cần phải phát triển năng lực tư duy cá nhân. Điều này sẽ tôn tạo vị trí trong xã hội của mỗi người.
Theo tôi, ngành "hot" sẽ là ngành có mức độ cao về việc tích hợp công nghệ. Các ngành nghề truyền thống cần phải kết hợp với công nghệ tự động hóa ở một mức độ phù hợp với nhận thức xã hội. Nếu không, rất dễ bị mai một do áp lực từ môi trường kinh tế tự do mà công nghệ luôn là yếu tố tích hợp để giảm chi phí và tăng tính cạnh tranh.
Chào bạn, một số vị trí việc làm đơn giản có quy trình rõ ràng sẽ dần bị AI thay thế. Các vị trí việc làm đỏi hỏi tính sáng tạo cao, kỹ năng tư duy, giao tiếp... sẽ khó bị AI thay thế.
Với quan điểm cá nhân của tôi, các ngành liên quan tới khoa học xã hội nghệ thuật sẽ tận dụng được nhiều từ các lợi ích của AI nhưng khó bị AI thay thế hoàn toàn.
Các khách mời tại buổi Giao lưu trực tuyến “AI – Lợi và hại”. Ảnh CAO THĂNG |
Đối với các doanh nghiệp truyền thống thì trước hết các doanh nghiệp phải "chuyển đổi số" thành công, từ đó tạo ra được nguồn dữ liệu số căn bản và đa dạng để có thể ứng dụng được AI.
Sau khi có nguồn dữ liệu dồi dào, các doanh nghiệp cần được tư vấn để hiểu rõ AI sẽ có những đóng góp nào cho mô hình kinh doanh của mình. Thông thường sẽ là một trong những yếu tố như nâng cao trải nghiệm người dùng (ví dụ lái xe tự động, tự trả lời email v.v...), giảm những chi phí và lỗi thủ công (ví dụ AI thay thế con người chỉ dẫn khách hàng hay dùng AI để dự đoán trước mặt hàng nào sẽ trở nên cần thiết ở khu vực nào trong tháng tới v.v...), giúp tối ưu hóa lợi nhuận kinh doanh (giới thiệu đúng sản phẩm đến đúng người cần), hay dự trù và phòng chống sớm các vấn đề (ví dụ như dự đoán thiên tai, dự đoán bệnh gia súc, cây trồng... dựa trên những thông tin từ sớm).
Với sự phát triển nhanh và đã đạt được nhiều độ chín nhất định của AI như hiện tại, thì các ứng dụng AI cho doanh nghiệp là rất nhiều, và cũng rất dễ để tích hợp nên doanh nghiệp có thể thử nghiệm và đo đạc hiệu quả trước khi ứng dụng chính thức.
Còn đối với những doanh nghiệp startup đổi mới sáng tạo (không truyền thống), thì phải xây dựng mô hình AI ngay từ đầu (AI-first) với một tâm thế là gắn liền hoạt động kinh doanh vào công nghệ này, để tạo ra một vòng feedback loop (vòng lặp thông tin phản hồi) và thực hiện những thay đổi dựa trên kết quả này.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Ứng dụng AI ngày nay đã không còn chỉ trên sách vở, mà còn có nhiều ứng dụng trong thực tiễn hỗ trợ công việc và đời sống của mỗi người. Chúng ta là những người được thừa hưởng từ công nghệ cũng cần nhận thức và làm rõ rằng không tồn tại một giải pháp công nghệ hoàn hảo giúp giải quyết trọn vẹn vấn đề chúng ta gặp phải và công nghệ thì luôn được cải tiến và phát triển theo thời gian. Cho nên, chúng ta cần nhận thức về sự phụ thuộc công nghệ và ảnh hưởng của nó đối với bản thân.
Công nghệ giúp chúng ta giảm công sức lao động và có thể làm mất đi hoặc giảm thiểu năng lực tư duy, cảm xúc, trải nghiệm từ lao động bản thân nếu chúng ta phụ thuộc hoàn toàn vào chúng. Con người ngày càng cần phải thông minh để biết cách sử dụng công nghệ phù hợp, nhận thức giới hạn của công nghệ nhằm tự chọn cách hỗ trợ phù hợp cho chính họ.
Chào bạn, các tác vụ đơn giản có quy trình rõ ràng sẽ dễ dàng được tự động hóa hoàn toàn bởi AI. Tuy nhiên, trong những tác vụ đòi hỏi nhân viên phải có tính sáng tạo cao, các kỹ năng mềm, cảm xúc... hay những tác vụ có tính chất quan trọng như khám chữa bệnh, an ninh, quốc phòng thì AI chưa thể thay thế hoàn toàn con người mà chỉ đóng vai trò hỗ trợ con người ra quyết định sau cùng. Do đó, để không bị AI thay thế, con người cần không ngừng rèn luyện để nâng cao tư duy sáng tạo và các kỹ năng khác phục vụ công việc của mình. Cuối cùng, chúng ta cần phải học cách thức AI hổ trợ cho công việc của mình như thế nào để làm tăng hiệu suất công việc hơn nữa.
Cảm ơn bạn!
Clip Phỏng vấn PGS-TS LÊ NGUYỄN HOÀI NAM - Giảng viên Khoa CNTT, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TPHCM). Thực hiện: THU HƯƠNG - THỤY QUYÊN |
Tôi xin tập trung câu trả lời vào doanh nghiệp Việt Nam.
Doanh nghiệp Việt Nam hiện tại đang trong quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ, từ đó tạo ra một nguồn tài nguyên mới quý giá, đó là dữ liệu thông tin số (data), điều mà trước đây chúng ta chưa có và chưa coi trọng.
Cả hai ngành công nghệ mới đang bùng nổ gần đây là AI và Blockchain đều sử dụng và phụ thuộc lớn vào nguồn tài nguyên này (Blockchain lưu trữ dữ liệu minh bạch, an toàn, tự động, còn AI thì sắp xếp, xử lý khối lượng thông tin để tạo ra giá trị) nên có thể thấy rằng các ứng dụng của 2 công nghệ này sẽ là tiền đề quan trọng để doanh nghiệp, và cả công nghệ Việt vươn tầm lên thế giới.
Hầu hết các công ty Việt sau khi số hóa đều chưa bảo quản và sử dụng hiệu quả (triệt để) nguồn tài nguyên số này, ví dụ như các ứng dụng có hàng triệu người sử dụng còn làm thất thoát thông tin hay chưa tạo nên được các trải nghiệm tốt nhất cho người dùng hay để tối ưu hóa doanh thu (so sánh với Google/Facebook liên tục sử dụng dữ liệu người dùng để làm giàu cơ sở dữ liệu, nền tảng AI, Blockchain của họ) vì thế tôi nghĩ nhu cầu cấp thiết cho doanh nghiệp sau khi hoàn thành bước số hóa sẽ là nghiên cứu ứng dụng hai công nghệ kể trên để tối ưu hóa nguồn tài nguyên mới của mình, tránh trường hợp phải bán các tài nguyên thô đó ra nước ngoài rồi lại trả giá đắt để mua lại các ứng dụng của họ.
Lĩnh vực AI không giống các cửa hàng cho thuê, bán tape, đĩa CD dần biến mất khi có Internet và cloud...
Để làm việc và sinh sống, con người bao giờ cũng phải suy nghĩ, nói năng và hành động. AI sẽ cung cấp chất liệu cho tư duy, cải thiện truyền thông và tự động hóa thao tác giúp tiết kiệm thời gian, tiền bạc. Kết quả tốt hay xấu tùy thuộc vào sử dụng AI ở cấp độ nào và sử dụng như thế nào.
Vì thế, AI sẽ song hành với con người hiện đại nhưng không thể thay thế tình yêu thương, sự sáng tạo không giới hạn của con người, nhất là người "prominent figure".
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Tại trường Đại học Công nghiệp TPHCM, sinh viên chọn và học ngành IoT và Trí tuệ nhân tạo sẽ được cung cấp các kiến thức không những về AI mà còn các thiết bị tương tác liên quan.
Trí tuệ nhân tạo được ứng dụng dựa trên nền tảng dữ liệu được thu thập. Các thiết bị tương tác và hỗ trợ thu thập dữ liệu trên môi trường mạng hiện nay nói chung có thể được xem như các thiết bị IoT. Lý do có ngành này vì nhà trường có định hướng thực tế và mong muốn người học được cọ sát những ví dụ minh họa mô phỏng sát thực tiễn mà không phải chỉ phụ thuộc vào nguồn dữ liệu thu thập của bên thứ 3 để người học dễ cảm nhận về ứng dụng công nghiệp của trí tuệ nhân tạo.
Cảm ơn câu hỏi của Bạn.
Giải pháp đề xuất các quy định, tiêu chuẩn, quy trình về công nghệ, an toàn thông tin, chia sẻ dữ liệu, bảo vệ dữ liệu, trách nhiệm xã hội cho các giải pháp ứng dụng AI vào hoạt động trong đời sống, xã hội của Thành phố nằm trong nhóm giải pháp xây dựng và phát triển hệ sinh thái về AI.
Giải pháp này nhằm đảm bảo tính công khai, công bằng và minh bạch khi triển khai các ứng dụng AI. Chúng ta thấy rằng với sự phát triển nhanh chóng của các ứng dụng AI như ngày nay điển hình là ChatGPT thì việc đề xuất về cơ chế, chính sách liên quan đến bảo vệ dữ liệu, chia sẻ dữ liệu, an toàn thông tin là công việc hết sức cấp thiết. Sở Thông tin và Truyền thông TPHCM đã và đang phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và các cơ quan đơn vị liên quan triển khai giải pháp này trong thời gian sắp tới.
Nếu chúng ta nên nhìn ứng dụng ChatGPT (hay công nghệ AI) nói chung là "công cụ" để thực hiện những sản phẩm tạo giá trị khác, thì việc công nghệ ngày càng phát triển hơn, giúp đỡ được chúng ta nhiều hơn chắc chắn sẽ là tín hiệu tích cực.
Nhiều người lo lắng về việc AI có thể vượt qua tầm kiểm soát và gây hại cho con người thì điều này vẫn còn ở rất xa thực tế. Ngay cả khi AI có thể thông minh hơn con người thì cuối cùng nó chỉ là một công nghệ (công cụ), và việc vận dụng nó như thế nào hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của con người.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Với xu hướng công nghệ hiện nay, rất hiếm để có thể phát triển các sản phẩm phần mềm có thể cạnh tranh bằng sức lực của một cá nhân. Trong lĩnh vực máy tính, hầu như các bạn cần phải làm việc nhóm sau khi ra trường, nhiều khi phải làm việc trong các dự án có môi trường đa quốc gia. Cho nên, kỹ năng mềm và ngoại ngữ rất cần thiết mà các bạn cần trang bị.
Để trở thành chuyên gia về trí tuệ nhân tạo và tạo ra các sản phẩm kiểu như ChatGPT thì bạn cần trang bị kiến thức nền tảng vững chắc liên quan đến máy tính, đôi khi các bạn cần phải giỏi toán, đồng thời phải có thói quen cập nhật công nghệ mới một cách nhanh chóng.
Cùng với nhận thức trang bị các kỹ năng và kiến thức như trên thì tôi tin rằng bạn tham dự và hoàn thành tốt chương trình đại học ở bất kỳ trường nào trong nước đều có thể trở thành chuyên gia như bạn mong muốn.
ChatGPT trả lời rất tốt các câu hỏi bằng tiếng Anh về những nội dung mang tính công nghệ, nghiệp vụ. Sau đây là một số ví dụ:
- Bản mô tả công việc của trưởng phòng kế toán.
- Tiến trình cài đặt một docker (có thể chẻ nhỏ ra nhiều câu cụ thể, ChatGPT sẽ hướng dẫn cài đặt thành công).
- Viết một bài về kỹ năng giao tiếp.
- Bệnh suy thận mãn tính chữa trị như thế nào.
Có thể dùng các tập dữ liệu đặc thù để huấn luyện cho ChatGPT. Ví dụ, văn bản pháp luật Việt Nam. Chat GPT sẽ thay thế được các luật sư tư vấn về luật.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Các ngành khoa học máy tính, công nghệ thông tin, khoa học dữ liệu, mạng máy tính... có điểm giống nhau là cần kiến thức nền tảng về máy tính và kỹ năng lập trình.
Để trở thành một kỹ sư máy tính, người học tối thiểu ngoài việc nắm vững kiến thức và hiểu kiến thức thì cần phải biết vận dụng kiến thức (theo 3 cấp độ đầu trong 6 cấp độ về đo nhận thức của Bloom). Để vận dụng được kiến thức trong lĩnh vực máy tính, dù ngành nào thì cũng phải cần lập trình và người học cần phải tự phân tích và thiết kế giải pháp của chính họ nhằm đáp ứng yêu cầu của các đồ án môn học và luận văn tốt nghiệp.
Chào bạn, trước tiên, sự phát triển của AI giúp cơ sở giáo dục đào tạo hướng tới xác định lại nội dung, kế hoạch, phương pháp giảng dạy phù hợp cho từng người học. Có chiến lược và triển khai ứng dụng AI vào việc tư vấn, hướng nghiệp cho sinh viên. Các cơ sở giáo dục nên tận dụng AI vào quá trình kiểm tra, đánh giá, sinh viên. Riêng ChatGPT, đương nhiên sẽ giúp người học học tốt hơn nếu tận dụng được những ưu điểm của nó. Tuy nhiên, các mặt tiêu cực của ChatGPT đặc biệt liên quan tới vấn đề đạo văn, cần được các cơ sở đào tạo tập trung tăng cường tuyên truyền, giám sát, kiểm tra.
Bài học như sau: để ChatGPT xuất hiện, cần có những nhà đầu tư rất nhiều tiền như Elon Musk, sau đó là Microsoft để làm dữ liệu và trả lương đội ngũ chuyên viên (tính bằng tỷ USD). Ngoài vấn đề đầu tư ban đầu ra có những bài học khác doanh nghiệp trong nước có thể học tập từ ChatGPT:
- Những thuật toán, công cụ là mở và người Việt Nam có thể hiểu và vận dụng được. Hoàn toàn có thể hiểu ChatGPT dùng những công cụ gì để áp dụng cho các bài toán ở Việt Nam.
- Sử dụng ChatGPT để dùng các tập dữ liệu đặc trưng trong nước, phục vụ bài toán cụ thể như nội dung văn bản pháp luật, y tế, giáo dục...
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Đối với trường Đại học Công nghiệp TPHCM, ngành trí tuệ nhân tạo đã được triển khai nhiều năm qua và hướng đến các ứng dụng thực tiễn. Điều đó chứng tỏ nhà trường, cán bộ quản lý, giảng viên đều nhận thức tầm quan trọng của trí tuệ nhân tạo và tạo điều kiện cho sinh viên được cọ sát thực tế.
Theo định hướng, nhà trường và tập thể đều mong muốn có môi trường cho người dạy và người học có cơ hội trải nghiệm với các xu hướng công nghệ liên quan bao gồm cả ChatGPT và các ứng dụng công nghệ AI khác.
Chào bạn, trước tiên, người học cần phải có đam mê thực sự. Đây đều là những ngành học đỏi hỏi sự chịu khó cao và theo đuổi tới cùng của người học. Ngoài ra, các kiến thức cơ bản về toán học cũng hỗ trợ cho các bạn trong việc học. Sau cùng, tư duy logic cũng quan trọng cho sự thành công trong các ngành học này.
Sinh viên ngành CNTT Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TPHCM) trong giờ học thực hành |
Ý ở trên của bạn đúng, nhưng chỉ phản ánh được một phần của ứng dụng này và chỉ ở thời điểm hiện tại.
ChatGPT sử dụng nhiều nhánh khác nhau của AI như "học sâu" (deep learning), "xử lý ngôn ngữ tự nhiên" (Natural Language Processing - NLP), "mô hình ngôn ngữ lớn" (Large Language Model - LLM) v.v... trong đó sự phát triển nhanh chóng gần đây của mô hình ngôn ngữ lớn đã gia tăng số tham số (có thể hiểu nôm na như các kết nối tế bào thần kinh não - neuron của con người) lên đáng kể, tức là AI đang ngày càng thông minh hơn theo cấp số nhân, cho dù là vẫn còn cách rất xa so với con người chúng ta.
Nói như vậy để thấy rằng với những bản chất hiện tại của ChatGPT thì chưa có gì lo lắng ngoài một ứng dụng chat bình thường, nhưng trong một tương lai ko xa, nếu các hạ tầng nền tảng cho nó liên tục phát triển vượt bậc thì ChatGPT những phiên bản sau có thể sẽ vượt mặt cả con người trong nhiều khía cạnh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Với góc nhìn cá nhân, chúng ta không nên nói không với ChatGPT, xu hướng công nghệ cũng như dòng lũ và chúng ta cần phải "sống chung với lũ".
Cũng như nhiều chuyên gia đã nhìn nhận gần đây, ChatGPT là công cụ gợi ý tốt hướng người dùng về những kiến thức nền tảng. Điều này giúp cho người mới dễ tiếp cận kiến thức một cách tự nhiên. Tuy nhiên, mọi người đều cần cẩn thận và cần kiểm chứng các thông tin được phản hồi.
Các doanh nghiệp CNTT vừa và nhỏ của Hội Tin học TPHCM đủ tiềm lực để tham gia vào chương trình AI của TPHCM. Sẽ là những ứng dụng cụ thể thiết thực làm ra tiền, không đi theo hướng lý thuyết trên giấy. Ngoài ra, còn tùy thuộc vào chuyện có giao việc cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ hay không, hay vẫn để các doanh nghiệp lớn như từ trước đến nay vốn không tạo chuyển biến đáng kể.
Một số hội viên SMB của HCA đã ứng dụng AI cho các lĩnh vực sau:
- Phân tích dữ liệu và dự báo.
- Xử lý ngôn ngữ tự nhiên tiếng Việt và máy học vào các câu Hỏi - Đáp về luật thuế (đã ứng dụng ở Tổng Cục Thuế).
- Nhận dạng và bóc tách văn bản trong các bài toán tự động hóa qui trình.
- Nhận dạng giọng nói.
- Nhận dạng gương mặt nhiều người cùng lúc cho bài toán chấm công. Có thể liên hệ với HCA để biết thông tin về đơn vị cung cấp và sản phẩm cụ thể.
TPHCM đã tổ chức nhiều chương trình hội thảo về AI |
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Người ta nói "Nước lên thì thuyền lên", công nghệ thay đổi thì người thầy phải là người tiên phong thích nghi, đó là áp lực chính yếu.
Khi các trường khai thác và sử dụng ChatGPT, người học sẽ có thêm công cụ hỗ trợ cung cấp kiến thức. Người thầy sẽ phải có thêm áp lực tìm ra những phương pháp mới có khả năng tích hợp để đánh giá đúng năng lực và công sức lao động của người học.
Chào bạn, ChatGPT giúp người học tìm kiếm, phân tích, tổng hợp tổng tin nhanh hơn. Từ đó, tăng tính chủ động cho người học. Tuy nhiên, một số ảnh hưởng tiêu cực của nó là:
- Người học copy nội dung của ChatGPT đưa vào các bài kiểm tra, luận văn. Điều này có thể dẫn đến vần đề đạo văn và vi phạm liêm chính khoa học. Do đó, các trường nên cảnh báo thường xuyên cho người học, tăng cường kiểm tra, giám sát người học trong việc làm bài kiểm tra và luận văn.
- ChatGPT được huấn luyện dựa trên các tập văn bản lớn. Do đó, nội dung trả lời của ChatGPT có thể thiếu chính xác. Do đó, học viên cần kiểm tra thêm nội dung trả lời của ChatGPT dựa vào tư duy logic, thầy cô và các nguồn tài nguyên khác.
PGS-TS Lê Nguyễn Hoài Nam - Giảng viên Khoa CNTT, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TPHCM) tại buổi giao lưu. Ảnh: CAO THĂNG |
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Trong mọi ngành nghề cần có đạo đức nghề nghiệp, gần như là khuôn khổ cần tuân thủ trong thực tế. Đối với ngành liên quan máy tính nói chung thì vấn đề đạo văn hoặc đạo code luôn là những vấn đề nghiêm trọng mà người học cần phải nhận thức.
Việc sao chép nguyên mẫu là không được phép nhưng người học vẫn có thể tham khảo và trích nguồn để làm cơ sở trình bày kết quả của họ. Điều này nhằm làm rõ kết quả của người học, là cơ sở để làm rõ trách nhiệm của người học đối với phần kết quả đóng góp.
Sinh biên hỏi về AI trong một sự kiện chuyên về AI do thành phố tổ chức |
Chào bạn, trí tuệ nhân tạo nói chung hay ChatGPT nói riêng có thể giúp tự động một số tác vụ. Do đó, nó giúp tăng hiệu suất của công việc. Một số tác vụ cụ thể rõ ràng, cụ thể có thể dễ dàng được thực hiện hoàn toàn bởi trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, các tác vụ đòi hỏi một số kỹ năng cao như kỹ năng tư duy, giao tiếp, cảm xúc.... thì trí tuệ nhân tạo chưa thể làm tốt hơn con người.
Do đó, để không bị trí tuệ nhân tạo thay thế, con người chúng ta cần liên tục học tập và rèn luyện để nâng cao các kỹ năng của mình. Bên cạnh đó, con người cần học cách tận dụng sử dụng trí tuệ nhân tạo một cách hiệu quả hỗ trợ công việc của mình.
Đối với đa số những chuyên gia, nghiên cứu sinh hay kỹ sư phần mềm trong lĩnh vực AI thì ChatGPT không phải là cái gì đó quá đặc biệt bởi vì họ đã hiểu các nền tảng AI phát triển dữ dội như thế nào trong thập kỷ vừa rồi. Ví dụ như khi còn ở Google từ 5 năm trước, chúng tôi đã được chứng kiến các sản phẩm AI như Google Assistant gọi phone và đặt bàn ăn ở khách sạn ko thể phân biệt được với người bình thường, hay các công nghệ lái xe tự động sử dụng AI đã chạy trên đường phố từ vài năm rồi.
Tuy vậy, đối với phần lớn cộng đồng, thì họ chưa có cơ hội tiếp xúc và hiểu được sự phát triển này, do đó khi một sản phẩm dễ dàng sử dụng, đánh đúng tâm lý và nhu cầu của mọi người, và lại hết sức "thật" thì sẽ dễ dàng gây ra được một hiệu ứng "sốt".
Tương tự vậy, thì các vấn đề của AI như đạo đức, pháp lý, lỗ hổng công nghệ v.v. đã luôn được các chuyên gia, nhà nghiên cứu nêu lên từ rất lâu rồi. Cụ thể là Google/Facebook v.v. đều có những chatbot riêng của mình (tương tự như ChatGPT) nhưng họ ko dám công bố ra public là vì sợ những vấn đề nêu trên sẽ ảnh hưởng danh tiếng của họ.
Bây giờ, khi mà ChatGPT đã đến được người sử dụng cuối thì cộng đồng sẽ hiểu hơn về những hạn chế còn cần được khắc phục, và sẽ phải cùng chung tay với các chuyên gia công nghệ, cơ quan ban ngành v.v. để giải quyết các vấn đề này.
Ông Huy Nguyễn - CEO KardiaChain tại buổi giao lưu. Ảnh: CAO THĂNG |
Một số hội viên doanh nghiệp vừa và nhỏ của Hội tin học TPHCM đã ứng dụng AI cho các lĩnh vực sau:
- Phân tích dữ liệu và dự báo.
- Xử lý ngôn ngữ tự nhiên tiếng Việt và máy học vào các câu Hỏi-Đáp về Luật thuế (đã ứng dụng ở Tổng Cục thuế).
- Nhận dạng và bóc tách văn bản trong các bài toán tự động hóa quy trình.
- Nhận dạng giọng nói.
- Nhận dạng gương mặt nhiều người cùng lúc cho bài toán chấm công.
Có thể liên hệ với Hội tin học TPHCM để biết thông tin về đơn vị cung cấp và sản phẩm cụ thể.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Theo tôi, ChatGPT hiện nay chỉ có thể phản hồi về các kiến thức nền tảng. Người học, để làm được luận văn, đồ án tốt nghiệp nói chung cần kiến thức chuyên sâu về một chuyên ngành cụ thể. Hơn nữa, người học cần phải làm rõ việc phân tích và thiết kế giải pháp đề xuất của cá nhân. ChatGPT hiện vẫn chưa hỗ trợ được những vấn đề này.
Liên quan đến việc sao chép ý tưởng, người học vẫn có thể tham khảo từ những luận văn trước, dù cho không có ChatGPT. Do vậy, từ trước đến giờ, các giảng viên đã phải dùng những phương pháp trực tiếp và gián tiếp để kiểm tra và đánh giá công sức của người học. Với xu hướng công nghệ mới thì giảng viên sẽ có nhiều công cụ và phương pháp mới hỗ trợ thực hiện điều này.
Trong hệ sinh thái về TTNT, hạ tầng tính toán hiệu năng cao (hệ thống máy tính học sâu và hạ tầng lưu trữ) đóng vai trò hết sức quan trong trong thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng TTNT.
Việc xác định đầu tư hạ tầng này như thế nào để đáp ứng nhu cầu nghiên cứu và ứng dụng TTNT là hết sức quan trọng để xác định mức đầu tư phù hợp, tránh lãng phí. Do đó, Chương trình TTNT có nhiệm vụ Xây dựng hạ tầng tính toán hiệu năng cao chia làm 2 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Nghiên cứu đề xuất xây dựng hạ tầng tính toán hiệu năng cao do Đại học Quốc gia TPHCM chủ trì thực hiện. Kết quả của nghiên cứu này sẽ xác định nhu cầu của thành phố, xác định mức độ các bài toán thành phố sẽ giải quyết từ đó đề xuất nội dung sẽ đầu tư đảm bảo tài nghiên được sử dụng hiệu quả và tiết kiệm nhất.
- Giai đoạn 2: Giai đoạn đầu tư, căn cứ kết quả của giai đoạn 1, Thành phố sẽ triển khai đầu tư.
Về hình thức đầu tư, sẽ căn cứ vào tình hình thực tế để Thành phố tự đầu tư hay kêu gọi nhà đầu tư. Dự kiến cuối năm quý 3/2023 sẽ có kết quả của giai đoạn 1 và sẽ bắt đầu triển khai giai đoạn 2 vào quý 4/2023.
Ông Nguyễn Minh Huấn - Thường trực Chương trình phát triển AI TPHCM tại buổi giao lưu. Ảnh: CAO THĂNG |
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Hiện nay, Khoa CNTT Trường ĐHKHTN ĐHQG TPHCM là một trong những khoa đầu tiên ở việt nam được đào tạo ngành trí tuệ nhân tạo ở tất cả các cấp bậc học từ cử nhân, thạc sỉ, tiến sĩ.
Để phục vụ cho việc đào tạo và nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo, khoa CNTT đã được nhà nước đầu tư rất nhiều hạ tầng công nghệ. Cụ thể, đó là sự ra đời của phòng thì nghiệm trí tuệ nhân tạo và trung tâm ngôn ngữ tính toán. 2 đơn vị này tập trung nghiên cứu và đạo tào sinh viên không những lý thuyết trí tuệ nhân tạo như các lý thuyết về học sâu mà còn chú trọng vào ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho giải quyết một số vấn đề trong những lĩnh vực cụ thể như y tế, giáo dục, giao thông....
Các học sinh nhận giải thưởng trong cuộc thi AI do Sở TT-TT TPHCM và Thành Đoàn TPHCM tổ chức |
Xu thế AI đã xâm nhập vào tất cả mọi nơi, mọi lĩnh vực và xu hướng lâu dài không thể đảo ngược nên các startup không thể đứng ngoài. Tuy nhiên đầu tư vào một sản phẩm có công nghệ AI rất tốn kém, nhất là đầu tư vào làm dữ liệu. do đó các startup, người thưa vốn ít nên chọn một lĩnh vực, ứng dụng chưa có người làm (niche market), hoặc ít đơn vị làm thì startup sẽ có cơ hội thành công nhiều hơn.
Ông Hà Thân - Phó Chủ tịch Hội Tin học TPHCM tại buổi giao lưu. Ảnh: CAO THĂNG |
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Việc dùng ChatGPT như thế nào là do mục đích của người sử dụng. Tất nhiên, không ai hiện nay có thể chứng minh được kết quả phản hồi từ ChatGPT là luôn đúng. Nhưng nó có giá trị tham khảo, đặc biệt đối với người học là những đối tượng đang cần trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để du nhập vào xã hội.
Cụ thể hơn, họ cần phải trao dồi về những kỹ năng giải quyết vấn đề mà họ phải tự đối mặt trong tương lai. Đối với những vấn đề khó, ChatGPT có thể được xem như là công cụ gợi ý cho lời giải ban đầu. Từ đó, người học cần phải đầu tư công sức thêm để khảo sát, phân tích và làm rõ giải pháp cần tìm.
Google luôn coi AI là cốt lõi trong hệ sinh thái của mình từ hơn một thập kỷ qua. AI đã tích hợp sâu vào tất cả các sản phẩm của Google một cách hết sức âm thầm tự nhiên mà nhiều khi người sử dụng ko hề hay biết.
Ví dụ đơn giản như khi tìm kiếm trên Google Search hay Youtube chúng ta luôn nhận được những đề xuất (suggestion) cho câu hỏi, hay khi dùng gmail thì có chế độ tự động hoàn thành câu (autocomplete), hay chạy quảng cáo phù hợp với mỗi người dùng v.v...
Một số ví dụ phức tạp hơn thì tai nghe (headphone) của Google dùng AI để nhận biết người đeo và chơi loại nhạc họ thích, hay là Google Assistant có thể dùng AI để trò chuyện với con người, thậm chí sử dụng trong các công ty customer service thay thế người thật.
Tôi tin rằng AI là xu hướng tất yếu của xã hội con người trong tương lai, khi nó sẽ phải thay thế những ngành nghề phổ thông (như cách robot đang làm). Tất nhiên sẽ có những hạn chế nhất định mang tính thời điểm như công nghệ còn nhiều lỗ hổng, hay các cơ chế pháp lý,... nhưng về lâu dài thì chúng ta không thể bỏ qua nó được.
Về ChatGPT thì tôi không cho rằng nó là một ứng dụng xấu, mà nó chỉ đơn thuần là một demo về một sản phẩm vận dụng AI, có thể còn nhiều thứ chưa được như mong đợi, nhưng chúng ta phải xem những sản phẩm này là những "công cụ" (chứ không phải đích đến) để làm được những việc tạo ra giá trị tốt hơn cho xã hội, ví dụ như ứng dụng nó vào customer service, giáo dục v.v...
Chào bạn, AI nói chung hay ChatGPT nói riêng hỗ trợ rất nhiều trong việc giảng dạy, học tập và nghiên cứu cho các cơ sở giáo dục đào tạo hiện nay.
Cụ thể đối với trường hợp ChatGPT, nó giúp giảng viên, sinh viên và các nhà khoa học tìm kiếm thông tin, tổng hợp thông tin nhanh hơn, hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, việc sao chép nguyên nội dung trả lời của ChatGPT vào các bài tập, bài kiểm tra mở, khóa luận sẽ có thể dẫn đến vi phạm bản quyền và liêm chính khoa học.
Cảm ơn bạn.
Chương trình nghiên cứu và phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tại TPHCM giai đoạn 2020 - 2030 được UBND TP ban hành tại Quyết định số 575/QĐ-UBND ngày 23-2-2021 được xây dựng dựa trên Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030.
Đồng thời, Thành phố đã lấy ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học tại các viện, trường đại học (đặc biệt là Đại học Quốc gia TPHCM).
Chương trình AI có 9 nhiệm vụ trọng tâm, trong đó có 4 nhiệm vụ được Đại học Quốc gia TPHCM chủ trì thực hiện cụ thể là:
Nhiệm vụ số 2: Nghiên cứu đề xuất phương án xây dựng hạ tầng tính toán hiệu năng cao
- Với mục tiêu nghiên cứu, lập dự án đầu tư hạ tầng tính toán hiệu năng cao phục vụ hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo bao gồm nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
Nhiệm vụ số 3: Nghiên cứu đề xuất phương án xây dựng hạ tầng dữ liệu
- Với mục tiêu nghiên cứu, lập dự án đầu tư hạ tầng dữ liệu phục vụ hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo bao gồm nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
Nhiệm vụ số 7: Nghiên cứu đề xuất phương án thành lập Trung tâm hỗ trợ, phát triển và chuyển giao trí tuệ nhân tạo TPHCM.
- Với mục tiêu xây dựng Cổng thông tin giải pháp và ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm làm cầu nối giữa nhà khoa học và tổ chức, doanh nghiệp ứng dụng trí tuệ nhân tạo; Tạo ra giá trị tương lai trong ngành tin học, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu trí tuệ nhân tạo. Thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu và phát triển tích hợp trong các lĩnh vực liên quan đến trí tuệ nhân tạo, bao gồm mạng (Networking), phần mềm (Software) và nội dung (Content). Thúc đẩy tạo ra hạ tầng công nghệ thông tin - truyền thông tiên tiến cho công tác nghiên cứu và giáo dục. Thúc đẩy mối quan hệ đối tác, hợp tác với các trường đại học, tổ chức nghiên cứu trong và ngoài nước thông qua hình thức tổ chức hoạt động liên trường đại học. Tiếp nhận đặt hàng nghiên cứu trí tuệ nhân tạo và thúc đẩy hoạt động chuyển giao công nghệ về trí tuệ nhân tạo cho các đơn vị có nhu cầu ứng dụng. Liên kết nghiên cứu và đào tạo với các trường đại học hàng đầu tại TPHCM. Liên kết nghiên cứu và đào tạo với các trường đại học khác theo dự án. Triển khai các chương trình tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, doanh nghiệp, người dân, thanh thiếu niên và học sinh về dữ liệu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
Nhiệm vụ số 8: Nghiên cứu đề xuất phương án xây dựng mạng lưới các viện, trung tâm nghiên cứu phát triển trí tuệ nhân tạo tại các cơ sở nghiên cứu đào tạo
- Với mục tiêu thúc đẩy phát triển nghiên cứu trí tuệ nhân tạo thông qua hình thành mạng lưới các viện, trung tâm nghiên cứu phát triển trí tuệ nhân tạo tại các cơ sở nghiên cứu đào tạo.
Qua đó có thể thấy rằng để xây dựng và triển khai được Chương trình AI, có vai trò rất lớn của các viện, trường và nhà khoa học.
Chào bạn, trong những năm gần đây, trí tuệ nhân tạo dần trở thành một ngành quan trọng của Việt Nam. Đội kỹ sư và nghiên cứu trí tuệ nhân tạo của Việt Nam ngày càng có chuyên môn cao. Sự đầu tư của doanh nghiệp và nhà nước ngày càng lớn cho trí tuệ nhân tạo. Do đó, chúng ta đã một sự tiến vượt bậc về trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là trong lĩnh vực xử lý ngôn ngữ tiếng Việt.
Với những thành tựu đó, tôi tin rằng chúng ta có đủ năng lực để phát triển sản phẩm kiểu như ChatGPT cho riêng người Việt Nam. Tuy nhiên, cần phải đầu tư nhiều hơn về hạ tầng và tri thức hỗ trợ cho trí tuệ nhân tạo như các công nghệ tính toán, lưu trữ, thu thập dữ liệu lớn, phần cứng, tài nguyên và tri thức về tiếng Việt.
Cảm ơn bạn.
Trong lĩnh vực AI thì thông tin dữ liệu (data) là yếu tố quan trọng sống còn, do vậy để nền tảng thông minh hơn thì sẽ cần càng nhiều dữ liệu để dạy nó.
Một cách dễ dàng nhất để có thêm thông tin dữ liệu chính là thu thập từ cộng đồng hay từ các ứng dụng có nhiều người sử dụng. Như vậy, rất dễ hiểu khi OpenAI cho phép nhiều startup sử dụng công nghệ của mình, bù lại thì họ sẽ đóng góp vào kho lưu trữ dữ liệu của OpenAI, và giúp cho các sản phẩm của họ tốt hơn.
Một điều nên lưu ý là công nghệ lõi mà ChatGPT (OpenAI) đang sử dụng (GPTv3) chính là một mô hình AI mà Google đã phát triển và mở mã nguồn cho tất cả thế giới sử dụng (cũng chính là vì lý do muốn thu thập thêm dữ liệu ở trên). Do vậy, việc OpenAI (chữ Open là "mở") mở ra cho mọi người cùng phát triển hạ tầng AI với mình cũng là điều khá hiển nhiên.
Tất nhiên, việc vận hành một hạ tầng lớn như ChatGPT là vô cùng tốn kém, nên OpenAI sẽ phải có tính toán hợp lý để có thể thu được nhiều dữ liệu nhất mà vẫn có thể duy trì hoạt động được.
Cảm ơn câu hỏi của bạn!
Theo tôi, với giáo dục, chủ thể vẫn là người thầy và ngày nay được hỗ trợ thêm bởi công nghệ. Nhờ vào công nghệ, người thầy giảm được công sức và thực hiện đúng vai trò - định hướng cho người học thông qua các dữ liệu được ghi nhận từ hệ thống số. Việc tiếp thu kiến thức vẫn cần công sức của người học.
Theo xu hướng hiện nay, đặc biệt qua dịch Covid-19, hầu hết các cơ sở đào tạo ở Việt Nam đều đã đầu tư vào những hệ thống quản trị tài nguyên dạy học. Đây là cơ sở về mặt công nghệ hỗ trợ cho người dạy và người học.
Với những xu hướng phát triển về khoa học công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu thì ngày càng có nhiều công cụ hỗ trợ người thầy nắm rõ được các vấn đề mà người học gặp phải.
Công nghệ ngày nay sẽ giúp người thầy đồng hành cùng với người học. Đặc biệt, ứng dụng các bài tập tương tác số phù hợp với năng lực của từng người học. Trên cơ sở đó, việc đào tạo sẽ hiệu quả chất lượng hơn.
Về tổ chức Hội thi công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo, TPHCM kết hợp tổ chức ngày hội doanh nghiệp công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo TPHCM:
Trong các năm trở lại đây, Thành phố đã tổ chức nhiều hội thi về trí tuệ nhân tạo. Gần đây nhất, ngày 22-9-2022, Sở Thông tin và truyền thông đã chủ trì, phối hợp với Đại học Quốc gia TPHCM, Sở Khoa học và công nghệ, Hội Tin học Thành phố, Thành đoàn Thành phố, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam phát động hội thi Giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trên địa bàn TPHCM năm 2022. Đối tượng tham gia hội thi là cá nhân người Việt Nam ở trong và ngoài nước, người nước ngoài đang sinh sống, học tập, làm việc tại Việt Nam.
Hội thi gồm có 2 nhóm dự thi: nhóm 1 là thử thách trí tuệ nhân tạo (AI Challenge) với chủ đề "Truy vấn sự kiện từ dữ liệu thị giác" (Event Retrieval from Visual Data) được tổ chức theo chuẩn của các cuộc thi quốc tế; nhóm 2 là sản phẩm ứng dụng trí tuệ nhân tạo - AI solution (các giải pháp, sản phẩm ứng dụng công nghệ AI trong sản xuất, kinh doanh, giao thông, tài chính, y tế, giáo dục, du lịch, nông nghiệp và phục vụ cộng đồng xã hội).
Ngày 27-12-2022, Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Đại học Quốc gia TPHCM, Sở Khoa học và Công nghệ, Hội Tin học, Thành đoàn Thành phố, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức tổng kết hội thi Giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo năm 2022. Sau hơn 3 tháng triển khai, hội đồng chấm thi đã tìm ra 13 đội thi xuất sắc nhất được trao giải. Trong đó, ở nhóm AI Challenge có 1 giải nhất, 1 giải nhì, 2 giải ba và 5 giải khuyến khích, ở nhóm AI Solution, có 2 giải ba và 2 giải khuyến khích.
Có thể thấy rằng Hội thi thử thách về trí tuệ nhân tạo ngày càng phát triển về chất lượng và quy mô tổ chức. Bài toán của cuộc thi được lấy từ dữ liệu thực tế của Thành phố. Mục tiêu của hội thi nhằm thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu; ứng dụng trí tuệ nhân tạo; Tôn vinh các doanh nghiệp có giải pháp, ứng dụng trí tuệ nhân tạo phục vụ người dân, tổ chức và doanh nghiệp. Do đó, có thể nói rằng, Hội thi AI được tổ chức hàng năm của Thành phố là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng để thực hiện các mục tiêu của Chương trình AI của Thành phố.
Phần thi thuyết trình về AI tại một cuộc thi do Sở TT-TT TPHCM tổ chức |
Chào bạn, trước hết để thành công trong một ngành học, đòi hỏi sự đam mê thực sự của người học. Đặc biệt là những ngành liên quan tới công nghệ. Ngành trí tuệ nhân tạo và công nghệ sinh học là hai trụ cột quan trọng của cuộc cách mạng 4.0. 2 ngành này đều có cơ hội nghề nghiệp cao trong những năm tới đây.
Do đó, trước hết bạn nên xác định lại coi đam mê của mình để có lựa chọn đúng giữa hai ngành. Khi chọn đúng ngành, bạn cố gắng tập trung vào việc học, chắc chắn sẽ thành công.
Cảm ơn bạn.
Chào bạn, công việc của bạn mong muốn liên quan chính tới hai ngành của CNTT là hệ thống thông tin và mạng máy tính-viễn thông. Bạn có thể tham khảo nội dung giảng dạy của hai ngành này tại trang web của một số trường đại học có đào tạo.
Chúc bạn chọn được ngành phù hợp.
Để thực hiện được các mục tiêu của Chương trình AI, thành phố đã đề ra cụ thể 9 nhiệm vụ trọng tâm từ nhiệm vụ xây dựng hạ tầng số, hạ tầng dữ liệu, hạ tầng tinh toán hiệu năng cao… đến nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực trí tuệ nhân tạo. Triển khai thành công các nhiệm vụ này sẽ sử dụng hiệu quả nguồn lực có hạn của Thành phố và sẽ thúc đẩy để thực hiện mục tiêu của Chương trình AI. Tôi tin rằng kỳ vọng tăng trưởng GRDP và trở thành trung tâm của Việt Nam và khu vực về nghiên cứu, triển khai, chuyển giao các ứng dụng AI là kỳ vọng có thể thực hiện được.
Công nghệ AI đã có những bước đại nhảy vọt trong khoảng 10 năm qua và chắc chắn sẽ tiếp tục phát triển mạnh để trở thành công nghệ chủ đạo trên toàn cầu trong thời gian tới.
Do đó, để Việt Nam có thể sánh vai cùng các quốc gia đã phát triển như Mỹ, Trung Quốc, châu Âu v.v. thì nhu cầu phải có một nền tảng hạ tầng AI của riêng mình là hết sức quan trọng và cấp thiết bởi vì nếu chỉ phụ thuộc vào những nền tảng như OpenAI (của ChatGPT) hay Google, Facebook v.v. thì chúng ta sẽ không kiểm soát được những lợi ích của đất nước.
Một trong những nguồn tài nguyên quan trọng nhất của thời buổi Internet này chính là "thông tin số".
Ví dụ như nếu ko có nền tảng AI để tự xử lý các thông tin dữ liệu của người Việt, thì chúng ta sẽ phải chuyển lượng thông tin khổng lồ của đất nước mình ra cho các nền tảng nước ngoài, từ đó dẫn đến việc mất mát nguồn tài nguyên quý giá của quốc gia, vừa làm cho hạ tầng của họ thông minh hơn, và vừa làm cho chúng ta yếu đi.
Hơn thế nữa, các hạ tầng nước ngoài có thể sử dụng những hạ tầng của họ để tấn công và làm hại chúng ta khi cần thiết. Ví dụ như nếu có chiến tranh về công nghệ, họ sẽ chỉ việc tắt truy cập hay ngăn chặn thông tin là chúng ta sẽ bị động.
Tuy vậy, việc xây dựng một hạ tầng AI riêng cho đất nước là một việc hết sức khó khăn và cần đầu tư rất kinh khủng, vì chúng ta cũng đã đi sau thế giới ít nhất là một thập kỷ. Chúng ta cần phải có chính sách và hỗ trợ hợp lý từ cơ quan chức năng, doanh nghiệp, và cả người dân để cùng đóng góp cho quá trình này.
Quang cảnh buổi Giao lưu trực tuyến “AI – Lợi và hại”. Ảnh: CAO THĂNG |
Xin cảm ơn câu hỏi của bạn!
- Sự tiến bộ khoa học công nghệ là xu hướng tất yếu của xã hội. Điều đó buộc chúng ta phải thích nghi và việc ứng dụng công nghệ là bắt buộc. Như vậy, với giới trẻ và mọi người nói chung thì việc sử dụng và trải nghiệm công nghệ là cần thiết. Từ đó, mỗi cá nhân thông qua trải nghiệm sẽ tự nhận thấy lợi ích của công nghệ.
- Cụ thể hơn, đối với ứng dụng AI và đặc biệt là ứng dụng ChatGPT, hầu hết người dùng đã trải nghiệm đều cảm thấy nhận được những phản hồi gần gũi và mang lại thông tin có ý nghĩa.
Tuy nhiên, thông tin phản hồi không được chứng minh về tính đúng đắn, cũng như chưa làm rõ được nguồn. Theo ý kiến cá nhân thì đây là mặt hạn chế chính, rất dễ làm sai lệch kiến thức đối với giới trẻ chưa được trang bị nhiều nền tảng kiến thức cần thiết. Ngoài ra, việc lạm dụng công cụ ChatGPT sẽ làm giảm khả năng ghi nhớ kiến thức nền tảng.
PGS-TS Huỳnh Tường Nguyên - Giảng viên Khoa CNTT, Trường ĐH Công nghiệp TPHCM tại buổi giao lưu. Ảnh: CAO THĂNG |
Theo nội dung Chương trình AI ban hành tại Quyết định số 575/QĐ-UBND ngày 23-2-2021, Thành phố sẽ triển khai 9 nhiệm vụ trọng tâm liên quan đến phát triển nghiên cứu, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), gồm:
1. Nhiệm vụ 1: Triển khai Đề án Xây dựng hạ tầng số
- Với định hướng phát triển hạ tầng băng rộng chất lượng cao trên toàn thành phố; Hỗ trợ doanh nghiệp viễn thông phát triển hạ tầng mạng di động 5G; Đẩy mạnh việc chuyển đổi, ứng dụng địa chỉ giao thức Internet thế hệ mới (IPv6) cho tất cả các hệ thống, ứng dụng của Sở, ngành trên địa bàn thành phố; Phát triển hạ tầng kết nối mạng Internet vạn vật (IoT); Phát triển ứng dụng phục vụ người dân.
2. Nhiệm vụ 2: Nghiên cứu đề xuất phương án xây dựng hạ tầng tính toán hiệu năng cao
- Với mục tiêu nghiên cứu, lập dự án đầu tư hạ tầng tính toán hiệu năng cao phục vụ hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo bao gồm nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
3. Nhiệm vụ 3: Nghiên cứu đề xuất phương án xây dựng hạ tầng dữ liệu
- Với mục tiêu nghiên cứu, lập dự án đầu tư hạ tầng dữ liệu phục vụ hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo bao gồm nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
4. Nhiệm vụ 4: Tổ chức ngày hội doanh nghiệp công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo TPHCM
- Với mục tiêu Thúc đẩy hoạt động quảng bá các kết quả nghiên cứu, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, tạo gắn kết giữa đơn vị nghiên cứu và các đơn vị xây dựng ứng dụng; Hoàn thiện quy chế giải thưởng công nghệ thông tin – truyền thông trong đó có các nhóm về ứng dụng AI; Tôn vinh doanh nghiệp có giải pháp, ứng dụng AI phục vụ hoạt động để phổ biến, nhân rộng trong cộng đồng doanh nghiệp.
5. Nhiệm vụ 5: Khảo sát nhu cầu ứng dụng và phát triển trí tuệ nhân tạo
- Với mục tiêu tổ chức khảo sát nhu cầu ứng dụng và phát triển trí tuệ nhân tạo của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp; có bao gồm khảo sát nhu cầu về nguồn nhân lực trí tuệ nhân tạo. Thành phố đã tổ chức Hội thảo về ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực hành chính công” năm 2022 chủ đề “Đẩy mạnh ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) trong cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt lĩnh vực hành chính công”.
6. Nhiệm vụ 6: Hạng mục xây dựng cơ chế, chính sách về trí tuệ nhân tạo
- Với mục tiêu xây dựng các khung pháp lý cơ bản đầy đủ, tạo cơ chế và chính sách ưu tiên cho nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo từ môi trường nghiên cứu đến thử nghiệm, ứng dụng thí điểm đến ứng dụng rộng rãi trong xã hội.
7. Nhiệm vụ 7: Nghiên cứu đề xuất phương án thành lập Trung tâm hỗ trợ, phát triển và chuyển giao trí tuệ nhân tạo TPHCM.
- Với mục tiêu xây dựng Cổng thông tin giải pháp và ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm làm cầu nối giữa nhà khoa học và tổ chức, doanh nghiệp ứng dụng trí tuệ nhân tạo; Tạo ra giá trị tương lai trong ngành tin học, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu trí tuệ nhân tạo. Thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu và phát triển tích hợp trong các lĩnh vực liên quan đến trí tuệ nhân tạo, bao gồm mạng (Networking), phần mềm (Software) và nội dung (Content). Thúc đẩy tạo ra hạ tầng công nghệ thông tin - truyền thông tiên tiến cho công tác nghiên cứu và giáo dục. Thúc đẩy mối quan hệ đối tác, hợp tác với các trường đại học, tổ chức nghiên cứu trong và ngoài nước thông qua hình thức tổ chức hoạt động liên trường đại học. Tiếp nhận đặt hàng nghiên cứu trí tuệ nhân tạo và thúc đẩy hoạt động chuyển giao công nghệ về trí tuệ nhân tạo cho các đơn vị có nhu cầu ứng dụng. Liên kết nghiên cứu và đào tạo với các trường đại học hàng đầu tại thành phố Hồ Chí Minh. Liên kết nghiên cứu và đào tạo với các trường đại học khác theo dự án. Triển khai các chương trình tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, doanh nghiệp, người dân, thanh thiếu niên và học sinh về dữ liệu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
8. Nhiệm vụ 8: Nghiên cứu đề xuất phương án xây dựng mạng lưới các viện, trung tâm nghiên cứu phát triển trí tuệ nhân tạo tại các cơ sở nghiên cứu đào tạo
- Với mục tiêu thúc đẩy phát triển nghiên cứu trí tuệ nhân tạo thông qua hình thành mạng lưới các viện, trung tâm nghiên cứu phát triển trí tuệ nhân tạo tại các cơ sở nghiên cứu đào tạo.
9. Nhiệm vụ 9: Triển khai Đề án Đào tạo nguồn nhân lực trí tuệ nhân tạo
Với mục tiêu đưa đào tạo về trí tuệ nhân tạo vào các cấp học để từng bước phổ cập kiến thức về trí tuệ nhân tạo; Xây dựng kho học liệu mở; Bồi dưỡng kiến thức về trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số cho các cấp lãnh đạo, quản lý của các cơ quan, tổ chức; Bồi dưỡng về phân tích kinh doanh cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các startup; Bồi dưỡng kiến thức cơ bản về trí tuệ nhân tạo cho đại chúng; Bồi dưỡng, nâng cao năng lực về nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho các doanh nghiệp công nghệ thông tin – truyền thông (ICT); Đào tạo đội ngũ giáo viên giảng dạy. Bổ sung phòng Lab, trang thiết bị cần thiết cho chương trình: robot, mạch điều khiển, máy tính… Tổ chức sân chơi khoa học công nghệ, câu lạc bộ cho các em học sinh tham gia ngoại khóa.
Một buổi tập huấn về AI dành cho các nhà khoa học |
Chào bạn, trước hết, ngành CNTT đòi hỏi người học phải có niềm đam mê thực sự, tinh thần chịu khó, tư duy logic cao. Hiện nay, ngành CNTT có nhiều chuyên ngành khác nhau. Tiêu biểu như, hệ thống thông tin, công nghệ phần mềm, trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, mạng máy tính và truyền thông. Các chuyên ngành này được đào tạo ở hầu hết các trường đại học ở nước ta. Tất cả chuyên ngành này đều đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra 1 phần mềm hoàn chỉnh. Do đó, để trở thành một chuyên gia về phần mềm hoặc giảng viên CNTT, bạn có thể chọn bất kỳ chuyên ngành nào, tập trung học thật tốt chuyên ngành đó. Chúc bạn thành công với lựa chọn của mình.
Thật ra hành lang pháp lý đã có khá đầy đủ. Ví dụ qui định dữ liệu của người dùng phải lưu trữ ở Việt Nam. Thông tin về định danh của người dùng, nội dung hỏi và đáp của người dùng, như vậy muốn quy trách nhiệm của người dùng đưa nội dung không mong muốn với ChatGPT lên mạng xã hội thì vẫn có thể truy ra người dùng cuối đó như thường. Và cũng theo luật pháp hiện tại thì người dùng cuối cùng phải chịu trách nhiệm nội dung đưa lên mạng xã hội, không thể đổ lỗi cho ChatGPT.
Thực ra, đặt vấn đề (kiểm soát chặt chẽ AI - hoặc ChatGPT) là điều không nên và cũng không thể. Thí dụ, như trước đây tìm kiếm và truy cập những nội dung trên Google hoặc Facebook mang lại nội dung cho người sử dụng rất to lớn, tuy vậy mặt có hại chỉ là phần nhỏ. Một công nghệ tùy suy nghĩ, lời nói và hành động của người dùng cuối có thể đem lại kết quả tốt hoặc hậu quả xấu được pháp luật công nhận hoặc không công nhận khi mang ra công bố cho công chúng.