Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, mỗi năm quỹ bảo hiểm phải chi trả gần 5.000 tỷ đồng cho bệnh nhân ung thư. Tất nhiên, đó chỉ là chi phí “cứng”. Thực tế, bệnh nhân ung thư phải tốn kém cho rất nhiều thứ chi phí “mềm” khác như khám bệnh, thuốc men hỗ trợ, ăn ở/đi lại cho chính mình và người thân. Chưa kể, bản thân người bệnh còn đối mặt với gánh nặng về thể chất, tinh thần...
Quá tải nghiêm trọng tại Bệnh viện Ung bướu, bệnh nhi phải nằm dưới gầm giường để điều trị. Ảnh: HOÀNG HÙNG Theo Tổ chức Y tế thế giới, ở Việt Nam có khoảng 95.000 ca tử vong mỗi năm do các bệnh về ung thư, đứng thứ 78/172 quốc gia được điều tra. Ung thư là một trong những nguyên nhân gây gánh nặng bệnh tật lớn nhất trong số các bệnh không nhiễm khuẩn, chỉ đứng sau bệnh tim mạch. Bác sĩ Quách Thanh Khánh, Trưởng phòng Kế hoạch Bệnh viện (BV) Ung bướu TPHCM, cho biết các loại ung thư phổ biến nhất trên nam giới ở nước ta là: ung thư phổi, ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng và ung thư vòm họng.
Đối với nữ giới, thường gặp là: ung thư vú, ung thư phổi, ung thư gan, ung thư cổ tử cung và ung thư dạ dày. “Có tới hơn 70% số người bị ung thư tới BV khi đã ở giai đoạn muộn. Trong 6 tháng đầu năm 2018, chỉ riêng BV Ung bướu TPHCM đã chẩn đoán ung thư cho 11.415 bệnh nhân, trong đó có gần 2.000 bệnh nhân còn rất trẻ (từ 20 - 39 tuổi). So với cùng kỳ năm 2017 tăng gấp 2,2 lần”, bác sĩ Khánh cho hay.
Nếu như trước đây, đa phần các loại ung thư thường xuất hiện ở người 60 - 70 tuổi, thì hiện các BV chuyên khoa ung bướu đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân trẻ tuổi. Điển hình là ung thư vú được ghi nhận trẻ hơn so với thế giới 5 - 10 tuổi, nhiều phụ nữ chưa tới 40 tuổi đã mắc ung thư vú, tăng gấp đôi trong vòng 10 năm qua. Hay như bệnh nhân mắc ung thư dạ dày, trước đây tỷ lệ bệnh nhân dưới 40 tuổi chỉ khoảng 3% - 5% thì nay là 8% - 10%. Đối với ung thư đại tràng thì rất nhiều người ở lứa tuổi 20 - 30 đã mắc phải.
GS Nguyễn Bá Đức, Phó Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam, cho rằng chỉ từ 5% - 10% bệnh ung thư phát sinh do rối loạn nội tiết, tổn thương có tính di truyền. Hơn 80% ung thư có liên quan đến môi trường sống, bao gồm các thói quen như hút thuốc lá, uống rượu nhiều, chế độ dinh dưỡng không hợp lý, thực phẩm độc hại hay ô nhiễm môi trường gây ra. Trong số nguyên nhân dẫn đến ung thư từ môi trường sống thì thực phẩm bẩn đứng hàng đầu với khoảng 35%, tiếp đến là thuốc lá chiếm 30%.
| Theo kết quả khảo sát của Viện Nghiên cứu phòng chống ung thư, trong 15 năm qua, hầu hết các loại ung thư tại Việt Nam đều gia tăng. Nếu như năm 2000, Việt Nam chỉ có khoảng 69.000 ca mắc ung thư thì đến nay, con số này đã tăng gần gấp đôi lên đến 126.000 ca. Ước tính vào năm 2020, số mắc ung thư trên cả nước sẽ gần 200.000 ca. Riêng tại TPHCM, mỗi năm có thêm 5.000 - 6.000 ca mắc ung thư. |
Gánh nặng bệnh tật quá lớn
Với bệnh nhân ung thư, nỗi đau về thể xác đã đành, ngày ngày họ còn đối mặt với bao thứ lo toan về cuộc sống, chi phí khám chữa bệnh. Chị L.T.Th. (47 tuổi, ngụ tỉnh Đồng Tháp) hàng tháng phải đưa con lên TPHCM để xạ trị. Mỗi lần xạ trị phải nằm lại cả tuần liền theo dõi. BV không đủ chỗ, chị phải chen chúc kiếm tạm phòng trọ gần BV để ở. “Sau những đợt truyền hóa chất mất 3 - 4 ngày, về lại phòng trọ nhìn con đau đớn, không ăn uống được gì, tóc lại cứ rụng dần mà không kìm được nước mắt”, chị Th. nghẹn ngào.
Rời phòng trọ của chị, chúng tôi len lỏi theo những con hẻm ngoằn ngoèo, chật chội trên đường Nơ Trang Long (quận Bình Thạnh). Quanh đây có những khu nhà trọ từ 7m2 - 10m2/phòng được đóng tạm bợ, tường và sàn nhà hoen ố, bong tróc, nhưng giá không hề rẻ - 150.000 đồng/ngày. Diện tích hẹp nên hầu hết chủ nhà không cho nấu ăn. Vì thế, bữa cơm của các bệnh nhân đa phần “nhờ vả” các quán cơm bình dân ven đường.
