Ngày 23-2, tại Hà Nội, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến tập huấn công tác kiểm tra, giám sát bầu cử Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XV, Đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Tham dự Hội nghị có các đại biểu là thành viên Ban Chỉ đạo, Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo công tác bầu cử của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; đại diện lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội cùng hơn 7.000 đại biểu tại 64 điểm cầu trên cả nước.
Tại hội nghị, đại biểu tham dự đã được phổ biến chuyên đề: "Công tác kiểm tra, giám sát bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp.
Giới thiệu về công tác kiểm tra, giám sát bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp, Phó Trưởng ban Dân chủ - Pháp luật Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Phan Văn Vượng cho biết, việc kiểm tra, giám sát công tác bầu cử tập trung vào 9 nội dung cơ bản: giám sát việc thành lập và hoạt động của Hội đồng bầu cử quốc gia và các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương; kiểm tra, giám sát việc giới thiệu người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND và việc nộp hồ sơ ứng cử của người ứng cử, người được giới thiệu ứng cử diễn ra từ ngày 22-2 đến 17 giờ chiều ngày 14-3; Kiểm tra, giám sát việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử diễn ra từ ngày 20-3 đến ngày 13-4; Giám sát việc lập, niêm yết danh sách cử tri trong khoảng thời gian từ ngày 13-4 đến ngày 23-5; Giám sát việc lập, niêm yết danh sách những người ứng cử từ ngày 23-4 đến ngày 13-5.
Trong thời gian diễn ra bầu cử, MTTQ các cấp sẽ tiến hành kiểm tra, giám sát việc tuyên truyền, vận động bầu cử từ khi triển khai, tổ chức bầu cử đến khi kết thúc cuộc bầu cử; Giám sát trình tự bỏ phiếu, việc kiểm phiếu từ 5 giờ đến 21 giờ ngày 23-5. MTTQ Việt Nam các cấp cũng tiến hành kiểm tra, giám sát việc tiếp nhận, xử lý, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên quan đến công tác bầu cử từ ngày 17-2 đến ngày 30-6 và kiểm tra việc triển khai thực hiện kiểm tra, giám sát bầu cử.
Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Ngô Sách Thực lưu ý, trong triển khai hoạt động giám sát, Mặt trận các cấp cần linh hoạt trong quá trình triển khai và hoạt động giám sát phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương, đảm bảo đúng luật và tạo sự đồng thuận trong nhân dân. Nhất là việc đẩy mạnh tuyên truyền, vận động để tránh hiện tượng đi bầu cử hộ.
Với việc tự ứng cử của đại biểu, Mặt trận các cấp phải khách quan, công tâm, chặt chẽ trong việc kiểm tra lý lịch đại biểu để lựa chọn được những người xứng đáng tham gia bầu cử ĐBQH khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Theo Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hầu A Lềnh, dù tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, nhiều địa phương gặp khó khăn trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ về bầu cử, nhưng với sự nỗ lực của các cấp, các ngành, hội nghị hiệp thương lần thứ nhất bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 ở Trung ương và địa phương vẫn được diễn ra dân chủ, đúng luật, đảm bảo thời gian theo quy định.
Cụ thể, ở Trung ương, ngày 4-2 vừa qua, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ nhất để thoả thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương được giới thiệu ứng cử ĐBQH khóa XV. Tính đến hết ngày 17-2, tất cả 63 tỉnh, thành phố trong cả nước đã tổ chức xong hội nghị hiệp thương lần thứ nhất.
Trên cơ sở kết quả hội nghị hiệp thương lần thứ nhất, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tổng hợp Biên bản hội nghị hiệp thương lần thứ nhất và các kiến nghị của Đoàn Chủ tịch chuyển đến Hội đồng bầu cử quốc gia và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét giải quyết theo thẩm quyền, bảo đảm thời gian theo quy định của pháp luật.
Ông Hầu A Lềnh nhấn mạnh, trong công tác bầu cử, MTTQ Việt Nam các cấp có 5 quyền và trách nhiệm quan trọng: Tổ chức hiệp thương, lựa chọn, giới thiệu người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND; Tham gia các tổ chức phụ trách bầu cử; Phối hợp với các cơ quan Nhà nước hữu quan tổ chức hội nghị cử tri ở cấp xã, các cuộc tiếp xúc giữa cử tri với người ứng cử; Tham gia tuyên truyền, vận động cử tri thực hiện pháp luật về bầu cử; Thực hiện hoạt động kiểm tra, giám sát công tác bầu cử.
Hoạt động kiểm tra, giám sát công tác bầu cử là một trong những nhiệm vụ quan trọng của MTTQ Việt Nam các cấp. Mục đích kiểm tra, giám sát của MTTQ Việt Nam là để nắm bắt tình hình, kết quả tổ chức triển khai công tác bầu cử tại các địa phương nhằm phát hiện những khó khăn, vướng mắc, những vi phạm pháp luật về bầu cử để hướng dẫn hoặc đề xuất với các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền các biện pháp khắc phục kịp thời, góp phần bảo đảm cho cuộc bầu cử thật sự dân chủ, đúng luật, an toàn, tiết kiệm, thật sự là ngày hội của toàn dân. Do đó, việc giám sát phải có sự phối hợp chặt chẽ với Ủy ban bầu cử các cấp, các cơ quan, tổ chức liên quan. Phát huy các hình thức giám sát theo quy định của pháp luật và vai trò giám sát của nhân dân, đại diện các tổ chức cùng cơ quan báo chí.
Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu phát hiện những việc làm chưa đúng quy định hay hành vi vi phạm pháp luật, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp phải thông tin, phản ánh, kiến nghị kịp thời đến các cơ quan có thẩm quyền để xem xét giải quyết, khắc phục ngay. Không tự ý xử lý những vấn đề không thuộc thẩm quyền và chức năng của cơ quan MTTQ Việt Nam các cấp.